Samenvatting Hoofdstuk 4 Bescherming - Vwo 6 - Biologie Voor Jou. Complete samenvatting over Bescherming, waarin alle leerstof beschreven staat van dit hoofdstuk, zodat jij een goed cijfer haalt op je volgende proefwerk! Ook ideaal om alle stof te herhalen ter voorbereiding op de eindexamens ;) Inc...
Functies van de huid
• De huid beschermt het lichaam tegen invloeden van buiten
o Beschadiging
o Binnendringen van ziekteverwekkers
o DNA-beschadiging door ultraviolette straling
• De huid gaat waterverlies tegen, waardoor uitdroging wordt voorkomen
Bouw van de huid
• De huid bestaat uit twee lagen: de opperhuid en de lederhuid
o Opperhuid: wordt gevormd door de hoornlaag en de kiemlaag
▪ Hoornlaag: bestaat uit dode, verhoornde epitheelcellen
(dekweefselcellen) en beschermt tegen beschadiging, uitdroging
en infecties. De hoornlaag slijt aan de buitenkant steeds af, en op
sommige plekken van de huid is de hoornlaag extra dik (eelt)
▪ Kiemlaag: bestaat uit levende epitheelcellen. De onderste laag
cellen van de kiemlaag deelt zich voortdurend. De bovenliggende
lagen cellen schuiven op naar buiten, verhoornen, en sterven af
▪ De kiemlaag bevat melanocyten, dit zijn pigmentvormige cellen
▪ Deze vormen het donkere pigment melanine en geven dit via
uitlopers aan de nabijgelegen opperhuidcellen af.
▪ De vorming van melanine wordt gestimuleerd door blootstelling
van de huid aan zonlicht
▪ Melanine beschermt de delende cellen in de kiemlaag tegen
ultraviolette straling
▪ Onder invloed van Uv-straling kan in de huid vitamine D worden
aangemaakt
o Door de opperhuid heen steken haren en deze groeien vanuit
haarzakjes (uitstulpingen van de kiemlaag in de lederhuid)
▪ In haarzakjes bevinden zich talgklieren die talg afscheiden
▪ Talg is een vettige stof die het haar en de hoornlaag soepel
houdt
o Lederhuid: bestaat grotendeels uit bindweefselcellen.
▪ Bestaat uit zintuigcellen, uitlopers van zenuwcellen,
haarspiertjes, bloedvaten en zweetklieren
▪ Haarspiertjes zorgen ervoor dat een haar overeind gaat staan
door samentrekking (nodig voor isolatie)
▪ Zintuigcellen nemen de temperatuur waar
, ▪ Zweetklieren → bloed in bloedvaten staat water en zouten af om
zweet te maken, het wordt door een exocriene klier
uitgescheden
o Onder de huid ligt het onderhuidse bindweefsel, waarin vet is
opgeslagen in vetcellen (isolerende werking)
▪ Bindweefselstrengen zorgen voor de flexibiliteit van de huid
▪ Hoe ouder, hoe minder flexibiliteit
▪ UV-straling zorgt ervoor dat bindweefselstrengen korter worden
Psoriasis
• Witte bloedcellen sommige huidcellen aanzien voor ziekteverwekkers,
hierdoor geven de witte bloedcellen in de opperhuid stoffen af die bepaalde
huidcellen (keratinocyten) aanzetten tot delen
• Deze stoffen zorgen ervoor dat de kiemlaag snel deelt en veroorzaken
ontstekingsreacties, wat zorgt voor roodheid
• Hoornlaag wordt dikker en gaat schilferen, doordat het vernieuwingsproces
heel kort duurt en de huidcellen niet de kans krijgen om volledig uit te groeien.
De cellen zijn niet dood en vormen een dikke hoornlaag.
• Bij schilfering van de huid ontstaan er openingen, waardoor ziekteverwekkers
kunnen passeren
Melanoom
• Huidkanker → delende cellen in de kiemlaag kunnen een melanoom worden
Temperatuurregulatie
1. vasodilatie / vasoconstrictie van bloedvaten
• Koude omgeving: vasoconstrictie
• Warme omgeving: vasodilatie → bloedvaten groter en warmte afgeven, alle
haarvaten staan open en gevuld met bloed dat langs de huid gaat
2. Zweet: bestaat uit water en zouten en door verdamping van het water uit zweet
wordt warmte aan het lichaam onttrokken, omdat dit veel energie kost
• Koude omgeving: minder zweet wordt geproduceerd en de lichaamsharen
gaan rechtopstaan om te isoleren (bij dieren is deze isolatie veel hoger)
Er is sprake van mutualisme tussen de mens en de op de huid levende bacteriën,
want de huidbacteriën hebben voordeel, doordat de huid voedsel biedt door zweet /
talg / dode cellen en de mens heeft voordeel, doordat de bacterie beschermt tegen
ziekteverwekkers / parasieten.
Huidskleur
• Donkere huid: beter beschermt tegen uv-straling door pigmenten (en dus
minder snel schade aan foliumzuur (belangrijk bij synthese DNA))
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessavandertoorn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
