Samenvatting gebaseerd op het Geschiedeniswerkplaats tweede fase vwo, examenkatern historische contexten derde editie. In de samenvatting wordt hoofdstuk 4: Duitsland in Europa () behandeld. Alle paragraven zijn behandeld, de begrippen staan dikgedrukt en uitgelegd. Daarnaast is ook gebruik gemaakt...
Historische Context Hoofdstuk 4: Duitsland in Europa (1918-1991)
4.1. Interbellum en Tweede Wereldoorlog.
Tijdens WOI had de legertop alle macht in Duitsland, maar toen Duitsland dreigde te verliezen
besloten ze een democratische regering te vormen van sociaaldemocraten, liberalen en
confessionelen.
Hiermee konden de geallieerden makkelijker onderhandelen over een wapenstilstand
De democratische regering zou de schuld van het verliezen van de oorlog krijgen.
25 oktober 1918: Er was onrust en ze dreigden te verliezen, matrozen, arbeiders en soldaten komen
in opstand en eisen vrede en politieke hervormingen.
09 november 1918: De macht komt in handen van de sociaaldemocraten, die een republiek
uitroepen.
10 november 1918: De (voormalig) Duitse Keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland.
11 november 1918: Republiek roept een wapenstilstand uit.
Januari 1919: Eerste naoorlogse parlementsverkiezingen. sociaaldemocratische partij SPD heeft de
meerderheid van de stemmen en krijgt de leiding binnen de regering.
In Berlijn was het nog steeds onrustig, de regering kwam daarom in Weimar bijeen, waardoor de
republiek de Republiek van Weimar werd genoemd. Hier wordt op 31 juli 1919 de nieuwe grondwet
aangenomen.
Democratie begint wankel. De keizer is weg maar de conservatieven zijn er nog. Daarnaast ook
extreme linkse en rechtse groeperingen.
04 januari 1919: communistische opstand door arbeiders ze willen kapitalisme wordt afgeschaft.
Regering schakelt hulp in van leger, die vrijkorpsen oprichten, gewapende vrijwilligers die de
opstandelingen met grof geweld aanvallen, het geweld breidt zich uit naar andere steden.
Het volk verliest vertrouwen in de democratie..
Juni 1919: het verdrag van Versailles, waarin Duitsland als hoofdschuldige werd aangewezen en
hoge herstelbetalingen kreeg opgelegd, DLD 1/7 van grondgebied kwijtraakt (daarmee 10% van de
bevolking) en het leger wordt beperkt tot 100.000 man. Duitse regering tekende door angst van
bezetting.
Conservatieven en extreem rechtse reageerden woedend. Duitsland had volgens hen niet verloren,
maar door het optreden van de sociaaldemocraten en de opstand van de communisten is alles mis
gegaan.
De dolkstootlegende was helemaal niet waar, maar veel mensen geloofden het toch waardoor de
democratische regering veel macht verloor tijdens de verkiezingen in 1920.
Er kon geen meerderheidsregering gevormd worden, door de tegenstrijdige meningen van links en
rechts. Er waren verschillende problemen met de republiek:
DLD was niet gewend aan democratie: partijen waren niet gewend samen te werken
Veel Duitsers associeerde de republiek met het verlies in de oorlog
Leger niet loyaal aan de republiek door dolkstootlegende
, Economische problemen:
De Duitse economie leed onder de hoge herstelbetalingen, het verlies van grondgebied (en hierdoor
grondstoffen).
Januari 1923: Omdat Duitsland niet snel genoeg betaalde bezette de Franssen het Ruhrgebied. De
Duitse regering riep de arbeiders op om te gaan staken, zodat de Franssen geen inkomen hadden van
het gebied. Ze moesten geld bijdrukken om hen te kunnen betalen, wat leed tot enorme inflatie
waardoor de Duitse mark in korte tijd waardeloos werd.
1924: Met behulp van Amerika werd het Dawesplan opgezet om Duitsland economisch te laten
herstellen. Spanningen namen af.
1925: Verdrag van Locarno:
DLD erkent westelijke grenzen, geeft Elzas-Lotharingen op. Dit maakt de Duitse nationalisten
woedend.
1926: DLD lid van de Volkenbond!
24 oktober 1929: beurskrach in New York wereldwijde crisis die DLD extreem hard treft.
politieke chaos: partijen konden het niet eens worden over aanpak van de oorlog. Veel Duitsers
stemden dus op totalitaire Partijen die zeiden dat ze het zouden gaan aanpakken.
Verkiezingen 1930: communistische KPD en nationaalsocialistische NSDAP (Adolf Hitler) boekten veel
winst.
Adolf Hitler deed in november 1923 een staatsgreep, die mislukte. Hitler werd gearresteerd
en schrijf in zijn jaar in de gevangenis het boek Mein Kampf, waarin hij de schuld van de
Duitse Nederlaag op de joods-bolsjewistische samenzwering schoof.
Toen hij vrij kwam sloot hij zich aan bij de NSDAP en bleek een goede leider te zijn.
Hoewel de NSDAP in december 1932 duurde het nog tot 30 januari 1933 voordat Hitler rijkskanselier
wordt. De conservatieven hoopten dat Hitler van de democratie af kon komen en dat ze daarna zelf
de macht weer konden overnemen, maar ze vergisten zich.
Hitler vond dat de Duitsers lebensraum in het oosten moesten veroveren, waar de volken volgens
Hitler minderwaardig zijn. Ook beloofd hij het verdrag van Versailles ongedaan te maken en een
krachtige volksgemeinschaft (volksgemeenschap) te creëren.
27 februari 1933: Rijksdaggebouw in brand door Nederlandse communist Marinus van de Lubbe. Hij
deed dit alleen, maar Hitler beweerde dat de brand een sein was van een communistische revolutie.
Hitler voerde noodmaatregelen in, waarbij grondrechten werden afgeschaft, communisten en
sociaaldemocraten werden opgepakt en hun kranten verboden.
05 maart 1933: nieuwe verkiezingen, NSDAP krijgt 43,9% van de stemmen.
23 maart 1933: om de volledige macht in handen te krijgen liet Hitler de Weimargrondwet afschaffen
door de zogenaamde Machtigingswet: de bevoegdheid om 4 jaar buiten de Rijksdag om te regeren
en wetten te vaardigen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninatuenter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,47. Je zit daarna nergens aan vast.