Eet- en drinkstoornissen bij
jonge kinderen
Diagnostiek & behandeling – Logopedie jaar 2 – 2020-2021
4 vaardigheden
1. Fles-borst voeding
2. Lepelvoeding (4-6 mnd.)
3. Kauwen (7-8 mnd.)
4. Drinken uit open beker (8-10 mnd.)
Opbouw in consistenties
Dunvloeibaar (melk) 0-6 mnd.
Dungepureerd (groente/fruit/pap) 4-6 mnd.
Dikgepureerd (cracottes/liga) 5-7 mnd.
Fijngemaakte voeding + kleine stukjes/stevig vast voedsel 8-12 mnd.
Grof geprakt, stevig/moeilijk kauwbaar 12-18 mnd.
Herhaling fases van de slik
Voorbereidende orale fase = willekeurig en bewust. mond openen, afbijten, voedsel
plaatsen, kauwen, tong verzamelt, bolusvorming. In deze fase de meeste EDS!
Faryngeale fase = onwillekeurig en bewust. velum trekt op, keelholte trekt samen, hyoid
heffing.
Oesofageale fase = onwillekeurig en onbewust. openen slokdarmsfincter, voedsel naar de
maag.
Orale reflexen = motorische patronen die worden uitgelokt door sensibiliteit.
Voedende reflexen
Zuig-slik reflex (zuigen neemt af bij 3-5 mnd.)
Slikreflex (blijft) – voor achterwaartse tong
Palmomentaalreflex (tot 1 mnd.)
Tepelzoekreflex (tot 3 mnd.)
Bijtreflex (tot 5-6 mnd.)
Transverse tongreflex (tot 9-12 mnd.)
Slikreflex = omdat voedsel of drank het velum en de gehemelte bogen raakt.
Beschermende reflexen
Wurgreflex (kokhalzen)
Hoesten (aspiratie voorkomen)
Problemen zijn oraal motorisch en/of responsief.
Problemen die alle vaardigheden betreffen =
Sterke prikkelbaarheid of gedragsproblemen tijdens voeding.
Voedingstijden die langer duren dan 30-40 min.
Beperkt eetrepertoire
Verslikken
, Voedselweigering/slechte groei
Voeding aspireren
Veelvoorkomende EDS
Overgang naar vast voedsel
Consistentievoedsel: problemen vaak met stukjes in voeding in relatie met sensorische
problemen; Niet veel in de mond stoppen, daardoor weinig ervaring in het niet opschuiven
van het wurgreflex.
Van lepel leren eten: Lepel verdragen, niet weten wat te doen, te veel nieuwe indrukken
tegelijk. Lepel en vaste voeding of smaak, niet weten wat je moet doen, bv lepeldruk geven.
Eetproblemen in relatie tot sensorische integratie; door verstoorde sensorische integratie
weigeren te eten; zintuigen zorgen voor de eerste informatie rondom voeding. Als 1 zintuig
verstoord is kan dit invloed hebben op ontwikkeling rondom voeding.
Onderliggende medische oorzaken
Anatomische afwijking (schisis)
Genetisch syndroom (i.c.m. hypotonie; Prader Willie, Rett syndroom)
Aangeboren/verworven ziekte (hart/long afwijking, reflux, allergieën)
Neurologische aandoening (Cerebale Parese, spierziekte, ervaringstekort, gedragsmatig)
Je werkt als logopedist samen met: huisarts, consultatiebureau, diëtist, soms fysio/ergotherapeut.
Doel logopedie = veilige manier tot orale intake
Algemene behandelprincipes = uitgangshouding + maaltijdregels
Uitgangshouding:
Bekkenstabiliteit
Rompcontrole
Hoofdcontrole
Kaakstabiliteit
Maaltijdregels
Maximaal 30 min. eetmoment (blijf zitten tijdens eetmoment)
3 maaltijden, 2 tussendoortjes
Eerst vast voedsel, daarna vloeibaar algemeen, fysisch of sociaal
Maaltijdregels algemeen
Wisselwerking verantwoording ouder-kind
Ouders; wat, waar, wanneer eten
Kind; bepaald of het eet, hoeveel en wat
Maaltijdregels fysisch
Zorg voor weinig afleiding
Kleine porties
Maaltijd is belangrijk
Passend eetmateriaal
Blijf zitten gedurende het eetmoment
