Recht van de Europese Unie
Rijksuniversiteit Groningen
Overzicht
Hoorcollege 1A (15 november 2021) – Introductie tot de interne markt..............................2
Hoorcollege 1B (16 november 2021) – Vrij verkeer van goederen.......................................5
Hoorcollege 2A (22 november 2021) – Vrij verkeer van diensten........................................8
Hoorcollege 2B (23 november 2021) – Vrijheid van vestiging en kapitaal.........................10
Hoorcollege 3A (29 november 2021) – Vrij verkeer van werknemers................................14
Hoorcollege 3B (30 november 2021) – Vrij verkeer van personen en Unieburgerschap.....16
Hoorcollege 4A (6 december 2021) – Mededingingsrecht.................................................19
Hoorcollege 4B (7 december 2021) – Mededingingsrecht.................................................21
Hoorcollege 5A (13 december 2021) – Bevoegdheden en Besluitvorming.........................25
Hoorcollege 5B (14 december 2021) – Fundamentele Rechten als Controlemechanisme...33
Hoorcollege 6A (20 december 2021) – Effecten in de nationale rechtsorde I.....................36
Hoorcollege 6B (21 december 2021) – Effecten in de nationale rechtsorde II.....................40
Hoorcollege 7A (10 januari 2022) – De prejudiciële procedure..........................................43
Hoorcollege 7B (11 januari 2022) – Gerechtelijke controle op de EU en haar instellingen. 46
,Hoorcollege 1A (15 november 2021) – Introductie tot de interne
markt
College op maat:
1. Intensieve werkgroepen met verplichte aanwezigheid, kleinere groepen en
discussie
2. Responsie-werkgroep, met uitleg over antwoord en gelegenheid voor vragen
3. Alles wordt opgenomen en komt online
Volgen van de hoorcolleges en het bestuderen van zaken is belangrijk. Richtlijn van
het lezen van 100 pagina’s per week.
Overzicht weken
Week 1: Basis en Goederen
Week 2: Interne Markt, zelfde systeem in andere vrijheden
Week 3: Wat zijn mensen in de EU
Week 4: Mededinging
Week 5: Mag dat allemaal zo maar?
Week 6: Hoe gebruiken we EU recht?
Week 7: Controle op naleving van dit al
Vragen questions.eu-law@rug.nl
Bij het tentamen mag alles worden meegenomen en er mag bijv. geschreven worden
in de klapper. Houd het voor jezelf behapbaar.
PAUZE
- De interne markt
- De autonomie van de EU-rechtsorde
- Bevoegdheidsverdeling tussen lidstaten en EU
- Casussen Tabaksreclamerichtlijn & Cassis de Dijon
VEU: Verdrag betreffende de Europese Unie
VWEU: Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie
De EU-markt, wat en waarom?
Wat is de interne markt? Art. 26 lid 2 VWEU
Waarden en beginselen van de interne markt Art. 3 lid 3 VEU
Waarom hebben we een interne markt? Artt. 1 en 3 lid 1 VEU
De interne markt bestaat uit:
1. Vrij verkeer van goederen Art. 30, 34-36 en 110 VWEU
2. Vrij verkeer van personen
2A: Werknemers Art. 45 VWEU
2B: Zelfstandigen Art. 49 VWEU
3. Vrij verkeer van diensten Art. 56-62 VWEU
4. Vrij verkeer van kapitaal Art. 63-65 VWEU
5. Unieburgerschap Artt. 20 en 21 VWEU
,6. Een systeem van onvervalste mededinging Art. 101-109 VWEU en protocol 27
Negatieve integratie: de verboden in het verdrag
a. De Verdragen vertellen lidstaten d.m.v. de verboden wat ze niet mogen doen
b. Focus op nationale regelgeving die het functioneren van de interne markt
belemmert
Positieve integratie (harmonisatie) Europese secundaire wetgeving
a. Nationale regelgeving wordt vervangen door uniforme EU-standaarden
b. Focus op EU-standaarden die het functioneren van de interne markt bevorderen
- Geen harmonisatie?, de verboden in de Verdragen vormen het beoordelingskader
van nationale regels
- Wel harmonisatie?, de Europese secundaire wetgeving vormt het
beoordelingskader van nationale regels
Voorbeelden:
Roaming-verordening (Vo. 531/2021)
Geoblocking-verordening (Vo. 2018/302)
Dienstenrichtlijn (RI. 2006/123)
Burgerschapsrichtlijn (RI. 2004/38)
Harmonisatie op EU-niveau probeert belemmeringen weg te nemen. Dat kan in elk
rechtsgebied terugkomen (Strafrecht, Ondernemingsrecht, Fiscaal recht en
Privaatrecht).
Wat is nodig om Europese integratie daadwerkelijk te doen slagen?
Context: het falen van het internationaal recht in de voorafgaande decennia om
oorlog te voorkomen. Methode van HvJ = constitutionalisering van de Verdragen.
Dit houdt in:
1. Autonomie
Van Gend en Loos (Klapper, pagina 312). EU-recht heeft rechtstreekse werking;
een bepaling van Unierecht kan door een individu worden ingeroepen voor de
nationale rechter.
Costa/ENEL (Klapper, pagina 318 ev.). EU-recht dient voorrang (lex specialis) te
hebben op nationaal recht.
2. Rechtstreekse werking
3. Voorrang
Essentieel hierin is de zogenaamde “prejudiciëlevraagprocedure” ex. Art. 267
VWEU.
Art 4(1) VEU stelt dat de EU alleen de bevoegdheden heeft die de lidstaten aan haar
hebben toegedeeld. Verder stellen Artt. 5(1) en (2) VEU dat de EU slechts handelt
binnen de grenzen van haar bevoegdheden om de daarin bepaalde doelstellingen te
verwezenlijken.
Bevoegdheidsverdeling: er zijn drie soorten bevoegdheden:
Exclusieve bevoegdheden Art. 3 VWEU
Gedeelde bevoegdheden Art. 4 VWEU
Ondersteunende bevoegdheden Art. 6 VWEU
Een rechtsgrondslag is een bepaling die voorschrijft:
1. welke nadere maatregelen de EU mag nemen (inhoud en doel);
2. welke procedure hiervoor gebruikt moet worden.
Voorbeelden zijn Art. 114 VWEU en Art. 192 VWEU.
, Tabaksreclamerichtlijn (Klapper, p. 260) positieve integratie.
Er waren te veel verschillende richtlijnen betreffende de reclame van tabak tussen
de lidstaten.
Rechtsgrondslag: Art. 114 VWEU, harmonisatie van de interne markt. Maar gaat
deze richtlijn wel over het verbeteren van de interne markt?
DU startte een rechtszaak. “Dit is eigenlijk verkapte harmonisatie op het gebied van
de volksgezondheid”, niet a/d EU maar nationale wetgeving.
Na een analyse bepaalde het HvJ dat de richtlijn niet kan worden vastgesteld op
grond van Art. 114 VWEU. DU heeft dus gelijk gekregen.
Cassis de Dijon (Klapper, p. 17) negatieve integratie.
DU supermarkt importeert likeur uit FR en wil deze gaan verkopen. Volgens Duitse
wetgeving mag deze vruchtenlikeur niet op de Duitse markt gebracht worden ter
bescherming van de volksgezondheid.
Art. 34 VWEU zegt “kwantitatieve invoerbeperkingen en alle maatregelen van gelijke
werking tussen de lidstaten is verboden”.
Kernvragen
(i) Is dit een beperking van het vrij verkeer?
(ii) Is dit toegestaan?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joriswellen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.