In januari 2021 koos ik voor een nieuw
avontuur richting leraarschap. In mijn reis
naar het onderwijs ben ik nu zo bijna een
jaar onderweg. In dit portfolio analyseer ik
per beroepstaak waar ik nu sta volgens
mijzelf en mijn praktijkbegeleider, ik
benoem mijn sterke en zwakke punten en
zaken waar ik mij de komende periode
meer in wil verdiepen en aan wil werken.
Portfolio
Fase 2a
Periode C & D (september
2021 t/m januari 2022)
Lori-Lisa van Gelder-van Berkel
, Portfolio Fase 2a | Periode C & D (september 2021 t/m januari 2022)
INLEIDING
Fase 1, thema leraar worden, heb ik voor de zomer succesvol afgerond. Ik kijk met veel plezier terug op alles
wat ik in de praktijk in de bovenbouw heb geleerd en was erg trots op de ontvangen cijfers van mijn verslagen.
De fijne zomervakantie zorgde ervoor dat ik helemaal klaar ben voor en uitkijk naar periode 2, thema
betekenisvol handelen, wat ik ga ontdekken in de onderbouw.
Ik wil de komende periode graag leren hoe je structuur biedt in de onderbouw, hoe je een goede les voor het
jonge kind voorbereidt en evalueert en welke coöperatieve en didactische werkvormen goed bij de onderbouw
passen. In dit portfolio reflecteer ik hierop.
Lori-Lisa van Gelder, augustus 2021
VERKLARING VORMVEREISTEN
Naam student Lori-Lisa van Gelder – van Berkel
Studentnummer 00401131
Onderwijseenheid PABO VDTF1a
Datum maandag 24 januari 2022
Criteria Omschrijving Bewijsdossier voldoet aan de
eis
Volledigheid Het bewijsdossier bevat bewijzen die de reflectie V
(claim) ondersteunen ten aanzien van de
leeruitkomst(en). In het bewijsdossier wordt op
passende plekken naar bewijsmaterialen verwezen en
het bewijsmateriaal is geordend
(Alle onderdelen zijn aanwezig)
Omvang De omvang van kerntekst (onderbouwing en 2100 – ivm holistische aanpak
verantwoording) bestaat uit maximaal 1500 woorden. heb ik er bewust voor gekozen
Vermeld hiernaast het aantal woorden. bepaalde info in de hoofdtekst
op te nemen ipv in de bijlage
Transparantie Bewijzen zijn als bijlagen opgenomen en via de V
(bronnen) navigatiebalk te bereiken (koppenstructuur).
Naar gebruikte bronnen is volgens APA-richtlijnen V
verwezen (in tekst en in bronnenlijst)
Structuur Het bewijsdossier is toegankelijk (opbouw en V
indeling)
LORI-LISA VAN GELDER-VAN BERKEL 1
, Portfolio Fase 2a | Periode C & D (september 2021 t/m januari 2022)
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING ........................................................................................................................................ 1
VERKLARING VORMVEREISTEN ........................................................................................................ 1
INTRODUCTIE ................................................................................................................................... 3
BEROEPSTAKEN EN OPLEIDINGSFASEN .................................................................................................................3
FASE 2: PROFESSIONALISERINGSBEKWAAM...........................................................................................................3
HOLISTISCHE AANPAK .......................................................................................................................................3
LEERUITKOMST 1: BEROEPSONTWIKKELING FASE 2A (PERIODE C EN D) ........................................... 4
BEROEPSTAAK 1 “(VAK)DIDACTISCH HANDELEN” .................................................................................................. 4
Persoonlijke zelfreflectie – Periode c & D ..................................................................................................... 4
Feedback van praktijkbegeleider – Periode C ............................................................................................... 4
Leerdoelen ................................................................................................................................................ 4
BEROEPSTAAK 2 “PEDAGOGISCH HANDELEN” ...................................................................................................... 5
Persoonlijke zelfreflectie ............................................................................................................................ 5
Feedback van praktijkbegeleider – periode c ................................................................................................ 5
Leerdoelen ................................................................................................................................................ 5
BEROEPSTAAK 3 “SAMENWERKEN MET COLLEGA’S, OUDERS EN EXTERNEN” .............................................................. 6
Persoonlijke zelfreflectie ............................................................................................................................ 6
Feedback van praktijkbegeleider – periode c ................................................................................................ 6
Leerdoelen ................................................................................................................................................ 6
BEROEPSTAAK 4 “DE REFLECTIEVE PROFESSIONAL”............................................................................................... 6
Persoonlijke zelfreflectie ............................................................................................................................ 6
Feedback van praktijkbegeleider – periode c ................................................................................................ 7
Leerdoelen ................................................................................................................................................ 7
LEERUITKOMST 2: MIJN PERSOONLIJKE GROEI IN HET LERAARSCHAP .............................................. 7
LEERUITKOMST 3: DIGITALE GELETTERDHEID................................................................................... 8
BIJLAGEN ......................................................................................................................................... 9
WEKELIJKSE SCHRIFTELIJK FEEDBACK VAN STAGEBEGELEIDER ................................................................................. 9
Evaluatieverslag woensdag 8 september 2021 ............................................................................................ 9
Evaluatieverslag woensdag 15 september 2021 ........................................................................................ 10
Evaluatieverslag woensdag 21 september 2021 ........................................................................................ 11
Evaluatieverslag woensdag 6 oktober 2021 .............................................................................................. 12
Evaluatieverslag woensdag 3 november 2021 ........................................................................................... 13
Evaluatieverslag woensdag 24 november 2021 ......................................................................................... 13
Evaluatieverslag woensdag 8 december 2021 ........................................................................................... 15
Evaluatieverslag woensdag 15 december 2021 ......................................................................................... 16
BEOORDELING PRAKTIJKBEGELEIDER PERIODE C.................................................................................................. 18
STARR REFLECTIE .........................................................................................................................................19
KIJKWIJZER EFFECTIEVE LEERKRACHTCOMMUNICATIE .......................................................................................... 20
ICT - LESVOORBEREIDING LETTERBOEK MET BOOKCREATOR ................................................................................. 21
ICT – GYMINSTRUCTIE .................................................................................................................................... 23
LITERATUUR .................................................................................................................................. 25
LORI-LISA VAN GELDER-VAN BERKEL 2
, Portfolio Fase 2a | Periode C & D (september 2021 t/m januari 2022)
INTRODUCTIE
BEROEPSTAKEN EN OPLEIDINGSFASEN
Aan het einde van mijn studie wil ik graag als professionele leerkracht aan de
slag. Vanuit de opleiding zijn er vier beroepstaken omschreven, welke
aansluiten bij de landelijke eisen van de onderwijsbranche.
• (Vak)didactisch handelen
• Pedagogisch handelen
• Samenwerken met collega’s, ouders en externen
• De reflectieve professional
Er wordt van mij geacht gedurende de studie steeds bekwamer te worden in de vier beroepstaken. Dit gaat via
de volgende drie opleidingsfasen:
• Fase 1: beroepsgeschikt
• Fase 2: professionaliseringsbekwaam
• Fase 3: startbekwaam
FASE 2: PROFESSIONALISERINGSBEKWAAM
Ik ben inmiddels een jaar onderweg in mijn nieuwe avontuur richting leraarschap. Fase 1 heb ik voor de zomer
afgerond, en ik sta nu middenin fase 2. Het thema van het afgelopen semester was “Betekenisvol handelen”,
met een accent op het jonge kind die in een rijke leeromgeving al spelend tot leren komt.
Vragen die hierbij spelen zijn: kun je onderwijs ontwerpen en aanbieden waarin kinderen diepgaand en
betrokken leren? Onderwijs dat hoofd, hart en handen aanspreekt? Waarin kinderen relevante ervaringen
opdoen? Waarin ze aangemoedigd worden om andere kinderen te helpen? Waarin ze de ruimte krijgen bij het
ontplooien van hun talenten? Onderwijs dat leerlingen nog beter laat functioneren in die zaken waar ze al
goed in zijn? Waarin de natuurlijke nieuwsgierigheid geprikkeld wordt?
Twee principes die deze periode van belang zijn: leerlingen met veel eigen betrokkenheid kennis te laten
opbouwen en een leeromgeving te creëren waarin kinderen actief en authentiek leren.
HOLISTISCHE AANPAK
In de studiehandleiding zijn de indicatoren per leeruitkomst los beschreven. Het voelt voor mij logischer mijn
beroepsontwikkeling holistisch aan te pakken. Ik begin elke paragraaf met een samenvattende kernvraag van
de beroepstaak, vervolgens analyseer en reflecteer ik op mijn eigen handelen, verwerk ik de feedback van mijn
praktijkbegeleider en sluit ik af met mijn toekomstige leerdoelen.
LORI-LISA VAN GELDER-VAN BERKEL 3
, Portfolio Fase 2a | Periode C & D (september 2021 t/m januari 2022)
LEERUITKOMST 1: BEROEPSONTWIKKELING FASE 2A (PERIODE C EN D)
BEROEPSTAAK 1 “(VAK)DIDACTISCH HANDELEN”
Deze beroepstaak gaat over mijn vakdidactische vaardigheden. Als ik dit vertaal naar fase 2:
profesionaliseringsbekwaam, kom ik tot de persoonlijke kernvraag: welke vakdidactische vaardigheden bezit ik
reeds en welke dien ik verder te ontwikkelen?
PERSOONLIJKE ZELFREFLECTIE – PERIODE C & D
In periode C & D heb ik ervaren dat ik vakdidactisch sterker word, dankzij theoretische verdieping op de
verschillende vakken enerzijds en meters maken (praktijkervaring opdoen) anderzijds. Ik ervaar dat er
langzamerhand meer ‘cognitieve werkruimte’ in mijn hoofd ontstaat, waardoor ik flexibeler kan in spelen op
verschillende situaties.
Het blijft voor mij belangrijk om zoveel mogelijk een aansluitend ritme in de klas te houden. In periode D heb
ik onverhoopt twee keer een week in quarantaine moeten zitten, waardoor ik ook mijn stagedagen miste. De
week dat ik er weer was, merkte ik dat ik echt weer even in moest komen. Ik ben dan gespannen en overdenk
mijn handelen dan teveel, waar mijn praktijkbegeleider hieronder ook aan refereert.
FEEDBACK VAN PRAKTIJKBEGELEIDER – PERIODE C
Lori-Lisa, een voldoende doet eigenlijk geen recht aan wat je bij mij in de praktijk laat zien. Ik zou zelf liever een
zeer ruime voldoende hebben gegeven. Een goed vind ik als beoordeling ook nog niet passend, omdat ik vind dat er
ook nog dingen te leren zijn op het gebied van vakdidactisch handelen. Je bent naar mijn idee al wel goed op weg.
Je bent serieus in je voorbereiding en oprecht geïnteresseerd in het vak. Je leerkrachtkwaliteiten zijn prima in orde.
Je communiceert op een prettige en duidelijke manier naar de kinderen, maar ook naar collega's toe. Je bereidt je
lessen goed voor, maar je bent in de lesvoorbereiding naar mijn idee nog teveel bezig met je eigen handelen. Dit
kan het lesgeven in de weg zitten, omdat je dan te weinig oog hebt voor de kinderen, hun beleving en/of hun
leerrendement. Ik merk dat je het prettig vindt om nieuwe lessen eerst van mij te zien en dat is op zich prima, maar
waak ervoor dat je geen kopie van mij of iemand anders wordt. Probeer op je eigen kompas te leren varen en
lessen altijd te vertalen naar de groep voor wie je staat en naar je eigen handelen (wat past en voelt goed).
Yvonne Könst – oktober 2021
LEERDOELEN
Afgelopen jaar heb ik in sneltreinvaart de vakdidactische stof tot me genomen. Voor verdieping of directe
toepassing in de praktijk was niet altijd direct ruimte, ondanks dat ik in deze periode een stuk meer les heb
gegeven en verschillende dagen de hele klas heb gedraaid.
In de volgende periode wil ik graag zoveel mogelijk de vakdidactische stof in de praktijk ervaren. Als leerdoel
stel ik zoveel mogelijk meters maken in de verschillende vakgebieden, fouten ervaren, feedback ontvangen en
in volgende lessen direct kunnen aanscherpen. Dat is wat van mij een betere leerkracht gaat maken.
LORI-LISA VAN GELDER-VAN BERKEL 4
, Portfolio Fase 2a | Periode C & D (september 2021 t/m januari 2022)
BEROEPSTAAK 2 “PEDAGOGISCH HANDELEN”
Deze beroepstaak gaat over mijn opvoedkundige vaardigheden. Als ik dit vertaal naar fase 2:
profesionaliseringsbekwaam, kom ik tot de persoonlijke kernvraag: welke pedagogische vaardigheden bezit ik
reeds en welke dien ik verder te ontwikkelen?
PERSOONLIJKE ZELFREFLECTIE
Het moederschap heeft me geleerd bewust te zijn van de rol en meerwaarde van een goede voorbeeldfunctie.
Ook in de vakliteratuur rondom ontwikkelingspsychologie (o.a. Van Beemen & Beckerman, 2018) wordt het
belang hiervan uiteengezet. Persoonlijk zijn kernwaarden als positiviteit, vriendelijkheid, authenticiteit en
eerlijkheid erg belangrijk voor mij. Dit is iets wat ik dan ook automatisch meeneem als leerkracht (in spé).
In mijn portfolio fase 1 vertelde ik over de missie van Team Van Gelder, die ik een aantal jaren geleden voor
mijn gezin heb opgesteld: in Team Van Gelder hebben we vriendelijke en eerlijke aandacht voor elkaar. Hiervoor
volgen we drie simpele basisregels: we praten op een nette manier met elkaar, we luisteren naar elkaar en we
werken samen. Dit zijn dezelfde pilaren waarop ik mijn pedagogisch handelen als leerkracht zal funderen.
Mijn (voorlopige) missie als een professionele leerkracht: ik wil kinderen via positieve stimulans en
aanmoediging het vertrouwen geven dat ze alle kwaliteiten in huis hebben om een taak succesvol te
volbrengen.
FEEDBACK VAN PRAKTIJKBEGELEIDER – PERIODE C
Lori-Lisa, jouw basishouding is gewoon goed. Ik zie al duidelijk een leerkracht voor de groep staan. Je straalt rust
uit en je manier van spreken is duidelijk en vriendelijk. Ik merk ook dat je op een heel natuurlijke manier voor een
groep kinderen staat. Het voelt echt en puur. En dat zie ik dan weer terug in hoe de kinderen op jou reageren. Er
zijn twee punten waarin je nog kan en mag groeien:
• de leiding nemen op momenten dat dat nodig is;
• omgaan met probleemgedrag. Dit laatste punt leer je naarmate je meer ervaring krijgt in het werken met
verschillende groepen kinderen. Om dit goed te kunnen, moet je ook een band/relatie opbouwen met een
kind/een groep kinderen. Dat is heel lastig als je maar 1 dag in de week komt.
Ik heb er alle vertrouwen in, dat je ook die twee laatste punten onder de knie gaat krijgen.
Yvonne Könst – oktober 2021
LEERDOELEN
Op het gebied van pedagogisch handelen voel ik me geen beginner, al blijft er natuurlijk altijd ruimte voor
ontwikkeling. Aankomende periode ga ik stagelopen in groep 8. Dat is een totaal andere dynamiek dan de
kleuters! Ik kijk er erg naar uit mijn pedagogische vaardigheden daar verder verbreden en te verdiepen en zal
hierbij opnieuw teruggrijpen naar het boek ‘De vijf rollen van de leraar’ (Slooter, 2015). Door bewuster naar
bepaalde situaties te kijken, kan ik ook bewuster kiezen welke rol ik op dat moment wil vervullen.
LORI-LISA VAN GELDER-VAN BERKEL 5
, Portfolio Fase 2a | Periode C & D (september 2021 t/m januari 2022)
BEROEPSTAAK 3 “SAMENWERKEN MET COLLEGA’S, OUDERS EN EXTERNEN”
Deze beroepstaak gaat over mijn samenwerkingsvaardigheden. Als ik dit vertaal naar fase 2:
profesionaliseringsbekwaam, kom ik tot de persoonlijke kernvraag: welke samenwerkende vaardigheden bezit
ik reeds en welke dien ik verder te ontwikkelen?
PERSOONLIJKE ZELFREFLECTIE
Samenwerken is mij niet vreemd, zoals ik in mijn portfolio fase 1 reeds uitgebreider heb beschreven. De crux
van een goede samenwerking zit voor mij in vertrouwen, transparantie en correcte communicatie: doe wat
je zegt en zeg wat je doet en koppel waar nodig terug, bij voorkeur in schrift. Dit heb ik afgelopen periode
opnieuw toegepast en ik merk dat daardoor eventuele knelpunten snel opgelost kunnen worden.
In periode D heb ik bij verschillende oudergesprekken aanwezig mogen zijn. Dit
FEEDBACK VAN PRAKTIJKBEGELEIDER – PERIODE C
Lori-Lisa, je bent een fijn persoon om mee samen te werken. Ik voelde dat al bij de eerste kennismaking, maar ik
merk het ook tijdens de stagedagen. Ik krijg het ook terug van mijn collega's. Je bent oprecht geïnteresseerd en ik
merk aan de vragen die je stelt, dat je het vak echt in de vingers wilt krijgen. Je observeert goed en vergelijkt
hetgeen je ziet, met eerdere ervaringen. Je bent ook al aangeschoven bij oudergesprekken. Je neemt hierin een
bescheiden rol in (toehoorder), maar kan ook al rake observaties delen met de ouders.
Het werken aan ontwikkelingen binnen de school, of aanschuiven bij externe overlegmomenten is niet aan de
orde. Mijn inschatting is, dat je hier een waardevolle bijdrage aan zou kunnen leveren. Ik vind het leuk en
waardevol om samen met jou over onderwijsinhoudelijke zaken te praten.
Yvonne Könst – oktober 2021
LEERDOELEN
Concreet zal ik de komende periode proactief blijven kijken naar mogelijkheden tot samenwerking, voor zover
de mogelijk binnen de huidige ‘corona’-setting.
BEROEPSTAAK 4 “DE REFLECTIEVE PROFESSIONAL”
Deze beroepstaak gaat over mijn persoonlijke reflectie en toekomstige groei als leerkracht. Als ik dit vertaal
naar fase 2: profesionaliseringsbekwaam, kom ik tot de persoonlijke kernvraag: welke ontwikkeling heb ik
afgelopen periode doorgemaakt en op welke wijze wil ik mijn professionele ontwikkeling de komende periode
vormgeven?
PERSOONLIJKE ZELFREFLECTIE
LWT 2: Effectieve leerkrachtcommunicatie
Op 26 oktober 2021 organiseerde de opleidingsschool van Fedra een themadag omtrent effectieve
leerkrachtcommunicatie voor alle (verkorte) deeltijd- en flex studenten. De dag begon met een presentatie
van meester Patrick (leerkracht groep 8 op de Pantarei in Beverwijk) waarin hij op interactieve wijze de
LORI-LISA VAN GELDER-VAN BERKEL 6
, Portfolio Fase 2a | Periode C & D (september 2021 t/m januari 2022)
elementen besprak waar effectieve leerkrachtcommunicatie uit bestaat. ’s Middags konden alle studenten
met een kijkwijzer in de klassen observeren.
Ik vond deze themadag erg inspirerend. Ook heb ik mijn praktijkbegeleider gevraagd een kijkwijzer voor mij in
te vullen (zie bijlage Kijkwijzer effectieve leerkrachtcommunicatie).
FEEDBACK VAN PRAKTIJKBEGELEIDER – PERIODE C
Lori-Lisa, je bent een kritische student. Je legt de lat hoog en wil het ook graag goed doen. Je bereidt je lessen tot
in de puntjes voor en kan na afloop ook de vinger op de zere plek leggen als een les niet zo lekker liep. Soms zit
deze kracht je ook een beetje in de weg en kan het jouw valkuil worden. Je wil graag een les eerst van mij zien,
voordat je hem zelf geeft. Het gevaar daarin schuilt dat je dan gaat kopiëren. Durf te vertrouwen op je eigen
kracht. Je hebt meer dan genoeg bagage om een goede les neer te zetten. En er mogen dingen misgaan. Sterker
nog, je zal als leerkracht voortdurend tegen situaties aanlopen die niet helemaal gingen zoals je van tevoren had
ingeschat. Als je kritisch naar jezelf blijft kijken (ook als je straks je diploma op zak hebt), word je een steeds betere
leerkracht en blijft het vak ook leuk.
Yvonne Könst – oktober 2021
LEERDOELEN
Ik ben als persoon leergierig van aard en vanuit mijn eerdere professionele carrière weet ik hoe belangrijk
persoonlijke groei en ontwikkeling is. In Beoordeling praktijkbegeleider Periode C beschrijft mijn
praktijkbegeleider mijn sterke- en ontwikkelpunten, waarbij ze het onder meer heeft over durven los te laten
en meer genieten van wat er gebeurt. De komende periode wil ik proberen meer los te komen van de structuur
en flexibel in te kunnen spelen op situaties die ontstaan.
LEERUITKOMST 2: MIJN PERSOONLIJKE GROEI IN HET LERAARSCHAP
In portfolio fase 1 heb ik vier persoonlijke eigenschappen benoemd die mijn waarden, normen, sterktes en
zwaktes kenmerken. Ik pak per eigenschap de draad op waar ik nu sta verwerk hier, indien van toepassing,
direct de leerdoelen voor komende periode in.
A. Perfectionisme en neiging tot controle houden
Mijn kracht en tegelijk mijn valkuil. In de onderbouw heb ik bewust dit punt meer losgelaten. In mijn hart voelt
dit nog altijd niet heel comfortabel (controle willen houden zit flink ingebakken in mijn kern), maar mijn hoofd
weet dat dit beter werkt bij het jonge kind. Zowel mijn eerdere leidinggevende werkverleden als het
moederschap helpt mij bij dingen loslaten.
In de praktijk blijft het zoeken naar goede balans. Zo ontving van mijn praktijkbegeleider ook feedback dat ik
op sommige momenten juist wel de controle mag houden. Zie bijvoorbeeld bij het onderdeel
bewegingsonderwijs in Evaluatieverslag woensdag 6 oktober 2021. Ik probeer dit dan in de volgende les direct
toe te passen.
B. Structuur, orde en regelmaat
Deze eigenschap heeft mij juist geholpen in bij mijn lessen voor het jonge kind. Deze groep is zeer gebaat bij
duidelijke kaders en heldere afspraken. Ik ben wellicht soms nog zoekende naar wat de juiste structuur of regel
LORI-LISA VAN GELDER-VAN BERKEL 7
