Ondernemingsrecht
Introductie ondernemingsrecht
H1, 2, 3 en 5
Rechtspersonen en niet-rechtspersonen
Belang van het onderscheid rechtsvormen:
Niet-rechtspersonen: rechtssubject= drager van rechten en plichten.
Rechtspersoon: art. 2:5 BW: voor wat betreft het vermogensrecht gelijkgesteld met natuurlijke
persoon.
Faillissement niet-rechtspersoon: iedere vennoot/eigenaar (bij eenmanszaak) ook failliet (uitzondering
vof: faillissement vof betekent niet automatisch faillissement vennoten)> curator neemt beheer van
onderneming over, art. 68 Fw en ondernemer is beschikkingsonbevoegd, art. 23 Fw.
Faillissement rechtspersoon: rechtspersoon zelfstandig failliet; los van de functionarissen> curator
neemt beheer van onderneming over, art. 68 Fw en ondernemer is beschikkingsonbevoegd, art. 23
Fw.
Vertegenwoordiging: het verrichten van een rechtshandeling namens een ander, in dit geval
onderneming, waarbij de vertegenwoordiger alleen de onderneming wil binden (niet zichzelf).
Vertegenwoordiging is bij iedere rechtsvorm specifiek in de wet geregeld.
Volmacht: een vorm van vertegenwoordiging, die apart in de wet is opgenomen, art. 3:60 BW.
Vormen van vertegenwoordiging:
Middellijke vertegenwoordiging: de vertegenwoordiger (tussenpersoon) verricht de
rechtshandeling namens de vertegenwoordigde (principaal) op het verzoek en voor rekening
van de principaal. Niet de bevoegdheid om de principaal direct te binden.
Onmiddellijke vertegenwoordiging: de rechtshandeling wordt rechtstreeks op naam van de
principaal verricht, onmiddellijk op zijn naam en voor zijn rekening. Wel de bevoegdheid om
principaal direct te binden. Vertegenwoordiging van rechtspersoon is altijd onmiddellijk.
Kamer van koophandel: handelsregister:
Verplichting tot inschrijving:
Alle ondernemingen: art. 5 Hrw
Alle rechtspersonen: art. 6 Hrw
Gevolgen niet-inschrijving: (verplichting maar geen oprichtingsvereiste)
De gevolgen voor niet-inschrijving zijn per rechtsvorm geregeld;
Art. 25 Hrw: bescherming van onkundige derden als iets niet of onjuist is ingeschreven.
Art. 47 Hrw: niet-inschrijving is een economisch delict.
Niet-rechtspersonen
Functionarissen binnen deze rechtsvormen zijn wel rechtssubject en zullen in beginsel gezamenlijk
rechten en plichten binnen de onderneming dragen.
Eenmanszaak:
- Niet wettelijk geregeld
- Geen oprichtingsvereiste
- Eén eigenaar= aansprakelijk met gehele vermogen, in beginsel ook van partner
- Wel inschrijven Handelsregister
Personenvennootschap:
- Rechtsvormen waarbinnen personen op relatief kleine schaal samenwerking in de
uitoefening van een vrij beroep of bedrijf.
- Oprichting door middel van overeenkomst’
- 3 soorten personenvennootschappen:
, 1. Maatschap
2. Vof
3. cv
De maatschap, art. 7A 1655 t/m 1688 BW:
- Openbare maatschap: onder gemeenschappelijke naam, beroepsbeoefenaren.
- Stille maatschap: ieder onder eigen naam/onbekend voor buitenwereld.
- Vof, art. 15 t/m 18 WvK en 22 t/m 34 WvK: onder gemeenschappelijke naam> CV art. 19
t/m 21 WvK: onder gemeenschappelijke naam (niet van comm. Vennoot).
Oprichting
Oprichting d.m.v. een overeenkomst art. 7A:1655 BW:
1. Iets inbrengen (geld/goederen/arbeid)> dit leidt tot een gemeenschap
2. Met voordeel als oogmerk (doel: winst)
3. Alsmede het doel dit voordeel met elkaar te delen
(Nb: inschrijving Hreg o.g.v. art. 5 Hrw, maar geen oprichtingsvereiste)
Inbreng en aandeel in winst en verlies, art. 7A 1670 ev BW:
- Evenredig aan inbreng
- Enkel arbeid= aandeel laagste inbreng
Handelen namens de maatschap:
Beheer: art. 7A:1673 t/m 1676 BW:
- Normale uitoefening ondernemersactiviteiten
- Doel maatschap is bepalend
- Indien niets geregeld dan mogen alle vennoten afzonderlijk beheersdaden verrichten,
1676, lid 1.
Alle maten voor gelijke delen intern draagplichtig
Beschikking:
- Andere handelingen dan beheersdaden
- Behoren niet tot de normale beroeps- of bedrijfsuitoefening
Handelende maat intern volledig draagplichtig
Extern: vertegenwoordiging en aansprakelijkheid:
Uitgangspunt: een maat verbindt alleen zichzelf. Er is géén vertegenwoordigingsartikel, daarom
regeling volmacht 1679 BW.
Alleen alle maten gezamenlijk kunnen de vennootschap binden:
Door volmacht van overige maten vooraf.
Door achteraf (stilzwijgend) bekrachtigen door overige maten.
Als de rechtshandeling strekt ten voordele van de maatschap.
Als sprake is van toerekenbare schijn van bevoegdheid van de onbevoegd handelende maat
door de overige maten
Zodra maatschap rechtsgeldig is gebonden dan is iedere maat voor een gelijk deel
extern aansprakelijk, art. 1680 BW.
De vof
Oprichting
Oprichting, overeenkomst art. 1655 BW jo 16 WvK:
1. Iets inbrengen, leidt tot gemeenschap
2. Met voordeel als oogmerk
3. Alsmede het doel dit voordeel met elkaar te delen
4. Ter uitvoering van en bedrijf
5. Onder gemeenschappelijke naam
(Nb: inschrijving Hreg is geen oprichtingsvereiste. Art. 23 WvK en 5 Hrw: gevolg art. 29 WvK.
Inbreng en aandeel in winst en verlies: zelfde als bij de maatschap
, Vertegenwoordiging vof:
Uitgangspunt: een vennoot is bevoegd de VOF te vertegenwoordigen en dus te binden.
Art. 17 WvK iedere vennoot is vertegenwoordigingsbevoegd tenzij:
Lid 2:
- De handeling buiten het doel van de vof valt of;
- In de overeenkomst de vertegenwoordigingsbevoegdheid is beperkt of uitgesloten en dit
in het Handelsregister is vermeld, zie ook art. 29 WvK
Art. 18 WvK: indien vennootschap is geboden dan alle vennoten hoofdelijk aansprakelijk.
Afgescheiden vermogen en aansprakelijkheid: het vermogen van A en B is afgescheiden van het
vermogen van Vof AB. Privé schuldeiser B kan dus niet naar Vof AB. Zakelijke schuldeiser Vof AB kan
wel onderbroken naar A of B.
CV
Oprichting, overeenkomst art. 1655 BW jo 16 jo 19 WvK:
1. Iets inbrengen, leidt tot gemeenschap
2. Met voordeel als oogmerk
3. Alsmede het doel dit voordeel met elkaar te delen
4. Ter uitvoering van en bedrijf
5. Onder gemeenschappelijke naam
6. Met één of meer commanditaire vennoten
(Nb: inschrijving Hreg is geen oprichtingsvereiste. Art. 23 WvK en 5 Hrw: gevolg art. 29 WvK.
Vennoten in CV:
Beherend vennoot:
- Gewone vennoot
- Mag vertegenwoordigen
- Extern hoofdelijk aansprakelijk
Commanditaire vennoot:
- Stille vennoot/investeerder
- Extern niet aansprakelijk
- Intern maximaal tot inbrengen
Tenzij: art. 20 WvK:
- Naam in vennootschapsnaam
- Beheersdaad verricht of werkzaam in de vennootschap
Ontbinding en voortzetting personenvennootschappen:
Wijziging vennoten > ontbinding overeenkomst > tenzij voortzettingsbeding
Rechtspersonen
Algemene kenmerken van rechtspersonen:
Rechtssubjecten met eigen vermogen en scheiding van functies zoals kapitaal en bestuur
Oprichting d.m.v. van notariële akte, Ontstaansvereiste m.u.v. informele vereniging
Bevat statuten
Inschrijving Hreg: gevolgen niet inschrijving per rechtspersoon net iets anders.
Voordelen rechtspersonen:
Indekken risico’s
Waarborgen continuïteit
Goederenrechtelijk voordeel
Fiscaal voordeel
Vertegenwoordiging van de rechtspersoon:
BV, NV, vereniging en stichting: bestuur als orgaan vertegenwoordigingsbevoegd, voor zover uit de
wet niet anders voortvloeit.
