TOE
Samenvatting
(kwalitatief,
correlationeel,
experimenteel)
,Kwalitatief
Literatuur
p. 542 - 543 Inductie, deductie en abductie
Kwalitatief onderzoek kan worden gekarakteriseerd door gebruik te maken van drie soorten
redeneringen:
1. Inductief onderzoek. Hierbij begin je met de data en ga je vervolgens theoretische
generalisatie produceren vanuit de data. Het is een bottom-up benadering.
2. Deductief onderzoek. Dit is een top down benadering. Een bepaalde theorie of hypotheses
dient als een drijfveer voor de strategie van het verzamelen van de data en de analyse. De
onderzoeker zoekt in de literatuur naar een theorie en gaat deze toetsen in zijn eigen
onderzoek. De deductieve benadering wordt veel vaker toegepast in kwantitatief onderzoek
dan in kwalitatief onderzoek.
3. Abductief onderzoek. Deze benadering heeft als doel een theorie te bouwen vanuit
verrassingen in de empirische data.
In kwalitatief onderzoek wordt vaker gebruikt gemaakt van de case study approach, die begint met
een theorie en dan case studies gebruikt om deze te testen.
De inductieve benadering is dus veel vaker gebruikt in kwalitatief onderzoek. Er is een speciale
systematische, inductieve benadering naar kwalitatief onderzoek die de grounded theory wordt
genoemd. Deze suggereert dat kwalitatieve onderzoekers juiste eerder conceptuele relaties vanuit de
data zouden moeten voorzien, in plaats van toetsbare hypotheses formuleren vanuit bestaande
theorie. Alles wat je bedenkt en alles wat je beweert moet komen vanuit je data. Het moet een
fundament hebben vanuit de data. Als je goed onderzoek moet doen, moet je er volkomen blanco
ingaan. Als je dat doet zal de theorie die je formuleert, puur en alleen gebaseerd zijn op de data.
Het is een methode van het analyseren van kwalitatieve data om een theorie te vormen. Het staat
zo’n beetje gelijk aan inductie. De inductieve benadering vanuit grounded theory begint met kwalitatief
materiaal en moedigt de onderzoeker aan om concepten en een theorie eromheen te formuleren. Dit
leidt meer tot het genereren van een theorie dan tot het toetsen van een theorie. Hierbij komt een
vorm van steekproef trekken kijken, namelijk purposive sampling. Hierbij worden respondenten met
een doel geselecteerd, op basis van kenmerken die hen onderscheiden van anderen. Bij deze
benadering zoeken onderzoekers respondenten op verschillende momenten tijdens het onderzoek,
terwijl ze bezig zijn. Dit is ook wel sequentieel steekproef trekken. Als de data verzameld is, bereikt de
onderzoeker saturatie. Het steekproef trekken en de dataverzameling wordt als voldaan gezien, als
de data niet leidt tot nieuwe conceptuele categorieën of theoretische verfijningen.
In de praktijk is het vaak niet mogelijk de Grounded Theory compleet toe te passen. Vaak gebruiken
ze alleen de zaken die gaan over coderen en het schrijven van memo’s.
p. 312 - 314 Observer roles
In de rol van observer, vertelt de onderzoeker de mensen dat ze worden geobserveerd, maar neemt
de onderzoeker niet deel aan het leven van de participanten. Op deze manier krijgt de onderzoeker
waardevolle informatie over mensen in hun natuurlijke setting, maar door niet deel te nemen kunnen
ze het gevoel van van het leven in een bepaalde groep missen.
,Soms kan een onderzoeker ook mensen observeren die niet weten dat ze worden geobserveerd. Dan
is de onderzoeker compleet verhuld. Dit gebeurt vaak in openbare ruimtes waar mensen aanwezig
zijn en waar de onderzoeker weg kan vagen in de menigte. Covert observers lopen het meest risico
de situatie verkeerd te begrijpen. Ze missen vaak de rijkheid van de subjectieve overtuigingen die
daadwerkelijke participanten aanhouden. Covert observer onderzoek zijn vaak de eerste stap in de
richting van participant observation studies.
Systematische observatie is een methode van verhulde observatie waarbij de onderzoeker een
checklist volgt en een tijdlijn voor het observeren van een fenomeen.
Soort Beschrijving
Complete participant Onderzoekers gaan verhuld deelnemen in een
bepaalde groep.
Participant observer Onderzoekers vertellen de deelnemers dat ze
bestudeerd worden. Ze nemen volledig deel aan
de groep.
Observer Onderzoekers vertellen de deelnemers dat ze
bestudeerd worden. Ze nemen niet volledig deel
aan de groep. Ze observeren en interacteren zo
min mogelijk.
Covert observer Onderzoekers vertellen de deelnemers niet dat
ze bestudeerd worden. Ze observeren mensen
uit de groep.
RL
p. 114 - 133
Designing topic guides. Een goede topiclijst geeft een flexibele richting aan het werkproces en aan de
essentiële documentatie van een centraal aspect in het onderzoek. Een slechte topiclijst is
verwarrend en belemmert de verklarende en reflectieve natuurlijk van kwalitatief onderzoek.
Een topiclijst geeft onderwerpen die je moet onderzoeken en dient als een agenda voor het interview
of als aid-memoire. Het draagt op deze manier bij aan de consistentie van de dataverzameling, al
helemaal als er meerdere onderzoekers betrokken zijn. Het moet gezien worden als een mechanisme
om de discussie te sturen in een interview of focusgroep, maar het moet niet gezien worden als een
exacte beschrijving van hoe dit moet gaan.
Functies topiclijst:
- Het documenteren van de onderzoeksbenadering en het transparant maken
- Leidraad tijdens consultatie en discussie over de richting van het onderzoek
- Als mechanisme voor het sturen van de discussie in een interview / focusgroep
- Geheugensteuntje tijdens een interview of focusgroep
Het stabiliseren van de onderwerpen die zullen worden besproken in de dataverzamling
Duidelijkheid behouden omtrent de centrale onderwerpen in het onderzoek. Specifieke vragen of
onderwerpen mogen niet te veel afwijken van waar de focus op zou moeten liggen.
, De 4 hoofdfasen.
Puzzlements and jottings. Het identificeren van een onderwerp en het overwegen wat er
problematisch en interessant aan is. Er wordt een lijst gegenereerd van problematische en
interessante aspecten. Er worden vragen gesteld die helpen de puzzel te ontdekken en te
verduidelijken. De onderzoeker kan dit met andere onderzoekers bespreken en toevoegen aan wat er
al bekend is over het onderwerp. Het is waardevol om de topiclijst te maken met iedereen die
betrokken is bij het veldonderzoek.
Aspecten van een topiclijst:
- Er zijn een aantal hoofd secties, die verdeeld zijn in subsecties.
- De volgorde is genoteerd.
- De item zijn heel kort verwoord, vaak als onderwerpen of problemen en niet als vragen. Er
wordt een indicatie gegeven van de subonderwerpen die moeten worden onderzocht.
- Er worden wat instructies en notities bij gegeven, maar die worden heel kort gehouden.
Het eerste wat je moet doen is stabiliseren welke onderwerpen samengevoegd kunnen worden. En
wat de logische volgorde is van de onderwerpen. De mate waarin opvolg vragen worden opgesteld in
de topiclijst hangt af van het doel van het onderzoek. Als er veel aan probing (het stellen van
opvolgingsvragen) gedaan moet worden, moet dat benadrukt worden in de topiclijst. Rubin & Rubin
onderscheiden twee manieren:
1. Tree and branch. Hierin worden de takken alvast vooraf gespecificeerd voor het stellen van
opvolgingsvragen.
2. Rivers and channel. Hier volgt de onderzoeker een kanaal, waar dat ook naartoe mag leiden.
Als topiclijsten heel kort zijn, dient het als een brede agenda voor het interview. Als het heel
gedetailleerd is, kan een topiclijst veel verschillende vragen bevatten. Het kan verschillende zaken
bevatten:
- suggesties voor het verwoorden van een opening en afsluiting van het bepaalde onderwerpen
- specifieke onderwerpen die worden behandeld binnen brede gebieden
- suggesties voor prompts (dingen waar je de geïnterviewde aan moet herinneren) en richting
hiervoor
- suggesties voor het verwoorden van gevoelige onderwerpen
Het is het beste om topiclijsten zo kort mogelijk te houden. Maar, soms zijn er adviseurs die een meer
gedetailleerde beschrijving willen hebben van het interview. Een goede manier is om twee
verschillende topiclijsten op te stellen:
1. Een gedeailleerde handleiding, welke een duidelijke richting geeft ten aanzien van relevante
onderwerpen
2. Een korte samenvatting van de onderwerpen, welke wordt gebruik in het veldonderzoek
Over het algemeen geldt: Een topiclijst, langer dan 4 pagina’s, kan heel oncomfortabel zijn om mee te
werken. Wat betreft het aantal verschillende secties in een topiclijst, geldt dat 6 - 9 onderwerpen
waarschijnlijk voldoende is. De optimale duur van die onderwerpen ligt tussen de 1 a 2 uur.
Voor focusgroepen is een maximum van 5 - 6 onderwerpen goed.
Probing, ook wel het stellen van follow-up vragen, wordt gebruikt om:
- verklaringen te genereren voor de factoren van een probleem
- gedetailleerd onderzoek naar een een specifieke houding
- het controleren van benaderingen op bepaalde kenmerken in een steekproef
- het genereren van voorbeelden of illustraties
Praktische tips voor het ontwikkelen van een topiclijst:
