Samenvatting
Samenvatting maatschappijwetenschappen hst 6 tm 11, seneca leerboek 2
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting van maatschappijwetenschappen hst 6 tm 11, alle paragrafen zijn behandeld.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 6Samenwerking is nodig om globale problemen op te lossen. Er moet geld
beschikbaar komen voor arme landen, om het probleem volledig op te lossen. Voor
elke actor is het belangrijk om samen te werken om een gezamenlijk doel te behalen,
maar vaak is het gezamenlijk doel niet het enige doel. De keuze waar mensen voor
staan om wel of niet mee te werken heet het dilemma van de collectieve actie.
Omdat actoren dus ook een eigen doel hebben, is het soms moeilijk om beide doelen
te behalen. Mensen kiezen dan vaak voor hun eigen doel OF het korte termijn doel.
Individuele landen/staten kunnen mondiale problemen niet alleen oplossen;
samenwerking is nodig. Samenwerking is het handelen op elkaar afstemmen om
een gezamenlijk doel te bereiken. Individuele ministers hebben zelf ook een eigen
agenda, waardoor er een conflict ontstaat bij het samenwerken. Samenwerking en
conflict gebeurt op drie niveaus: micro-, meso- en macroniveau.
Mensen werken niet alleen samen om hun gezamenlijke doelen te bereiken, maar
ook om een ideaal te bereiken waar iedereen baat bij heeft. Dat is het geval als het
gaat over het algemeen belang of over een collectief goed. Voorbeelden daarvan
zijn schoon drinkwater, onderwijs of volksgezondheid. Mensen werken hieraan mee
door bijvoorbeeld belasting te betalen. Het belangrijkste kenmerk van een collectief
goed is dat ze non-exclusief zijn; niemand kan ervan worden uitgesloten. Iedereen
mag evenveel genieten van drinkwater, de wegen en naar school gaan.
Tegenover collectieve goederen staan private goederen. Dat zijn goederen waar
mensen voor moeten betalen. Mensen die niet betalen krijgen de goederen dan ook
niet, de goederen zijn exclusief.
Als mensen samenwerken om een collectief goed te realiseren, heet dat collectieve
actie. De keuze waar mensen voor staan om wel of niet mee te werken, heet het
dilemma van de collectieve actie. Voor elke actor is het aantrekkelijk om niets te
offeren voor de samenwerking, maar wel profiteren van het collectief goed. Als
iedereen zo denkt gaat dat ten koste van het collectief goed en kan het mogelijk niet
tot stand komen. Actoren die wel profiteren van het collectief goed, maar niet
bijdragen worden free riders genoemd. Er wordt collectief geacteerd om
bijvoorbeeld corona te bestrijden. Er is een gezamenlijk belang op lange termijn
(financiën op orde krijgen en houden) vs. Individueel belang op korte termijn (Spanje
en Italië hebben nu hard geld nodig).
Technische rationaliteit is het doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en
effectief mogelijk resultaten te bereiken.
Wetenschappelijke rationaliteit is het ordenen en systematiseren van de
werkelijkheid met doel haar voorspelbaar en beheersbaar te maken.
, HOOFDSTUK 7
7.2 – analyse: macht en politieke instituties
Om free-riders te voorkomen maar de goederen toch wel in te zetten moet er een
instantie zijn die kan afdwingen dat iedereen meewerkt. Deze actor moet macht
hebben. Macht heeft twee kanten:
- Iemand met macht kan hulpbronnen inzetten om zijn doel te bereiken
- Iemand met macht kan een ander helpen of beperken in zijn mogelijkheden
Er zijn verschillende soorten machtsbronnen:
- Affectieve machtsbronnen
- Cognitieve machtsbronnen
- Economische machtsbronnen
- Politieke machtsbronnen
Daarnaast is er:
- Formele macht
- Informele macht
Een institutie is een regel over hoe mensen zich gedragen in de samenleving. Omdat
een norm te maken heeft met het uitoefenen van macht, is een organisatie een
voorbeeld van een politieke institutie.
7.3 – paradigma’s over macht
Functionalisme-paradigma
Macht draagt in een zekere zin bij aan de consensus in de samenleving en zorgt
ervoor dat een samenleving kan blijven voortbestaan. Trias politica: drie machten die
elk hun eigen taak binnen het systeem van de democratische rechtsstaat hebben.
Conflict-paradigma
Macht leidt tot een eeuwigdurend conflict tussen mensen die macht hebben en
mensen met minder macht.
Sociaalconstructivisme-paradigma
De betekenis die mensen geven aan macht is de kern van de theorie. Macht is een
denkbeeld van het aanzien. Als mensen ervan overtuigt zijn dat een actor hun macht
in zal zetten, ben je bereid om daarnaar te luisteren.
Rationele-actor-paradigma
Mensen zijn rationeel denkende wezens. Mensen zullen altijd conflict hebben om de
schaarse middelen die nodig zijn om te overleven. De oplossing is een monster dat
sterker is dan iedereen, die tot orde dwingt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FransjevdKnaap. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83662 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen