100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Samenvatting Boom studieboeken criminologie - Actoren in de strafrechtspleging, ISBN: 9789462360297 Actoren In De Rechtshandhaving (R_ACTOR16)€5,99
In winkelwagen
Hierbij een samenvatting van het vak actoren in de rechtshandhaving uit periode 3 van het eerste jaar criminologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Er is gebruik gemaakt van het boek “actoren in de strafrechtspleging 4e druk”
👥
Actoren in de rechtshandhaving
Hoofdstuk 1
In het strafproces worden drie fasen onderscheiden: opsporing, vervolging en
tenuitvoerlegging. Elke actor speelt een rol in deze verschillende fasen.
Een belangrijke taak van de politie is het opsporen van verdachten en het vergaren van
bewijs zodat de verdachten verder vervolgd kunnen worden.
→ Als het gaat om opsporing op specifieke terreinen, dan gaat het over bijzondere
opsporingsdiensten (BOD’en).
Een officier van justitie stuurt het onderzoek van de politie en BOD’en. De OVJ kan een
zaak zelf afdoen door te seponeren of een transactie aan te bieden, of hij kan de verdachte
dagvaarden, zodat hij/zij voor de rechter komt. In de vervolgingsfase is het de taak van de
OVJ om het bewijs te presenteren als vertegenwoordiger van de samenleving een straf te
eisen. De officier ziet er ook op toe de tenuitvoerlegging van een straf of maatregel.
De verdachte kan zich laten bijstaan door een advocaat, die de expliciete taak heeft om de
belangen van een verdachte te behartigen, ook als dat zo kunnen ingaan tegen de
maatschappelijke belangen.
De reclassering kan worden verzocht om onderzoek te verrichten naar de achtergrond en het
recidiverisico van de verdachte, zodat ze de rechten kunnen adviseren over de afdoening en
interventie mogelijkheden of andere voorwaarden die door de rechter aan de afdoening
verbonden kunnen worden. Binnen de tenuitvoerlegging overziet de reclassering de
taakstraffen.
Actoren in de rechtshandhaving 1
, Het slachtoffer wordt ook een steeds belangrijkere actor in het strafproces. Ze hebben
inmiddels drie rollen: als belangstellende kan het slachtoffer het strafproces bijwonen, als
procesdeelnemer kan het slachtoffer gebruik maken van het spreekrecht of optrede als
getuige, en als procespartij kan hij vergoeding van geleden schade eisen.
Bij de tenuitvoerleggingsfase coördineert het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) de
strafrechtelijke beslissingen en is verantwoordelijk voor het innen van de opgelegde boetes.
De tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende straffen en maatregelen geschiedt vervolgens
door de Dienst Justitiële Inrichtingen (= gevangeniswezen).
Speciale gevallen:
Wanneer de verdachte minderjarig is, verricht de Raad voor Kinderbescherming
soortgelijk onderzoek als de reclassering uit en brengt daar een adviesrapport over uit.
Bij zwaardere strafzaken kunnen door de rechtbank deskundigen opgeroepen orden. Dat
kan zowel op het terrein van bewijs als op het terrein van persoonlijkheidsonderzoek. Zo
kan bijvoorbeeld het Nationaal Forensisch Instituut (NFI) onderzoek doen naar allerlei
sporen, maar ook een psycholoog of een psychiater kan een rol spelen.
Door de jaren heen wisselt het strafrechtklimaat. We zien vanaf 1800 steeds een wisseling
tussen de twee belangrijkste hoofdfuncties in de strafrechtspleging: repressie (vergelding) en
resocialisatie. Het strafrecht en het maatschappelijk debat staan enerzijds beveiliging van de
samenleving en vergelding en anderzijds resocialisatie dan wel de situatie van de dader.
Hoofdstuk 2
Binnen de politiekorps heerst een sterke solidariteit en hiërarchische verdeling. Echter is er
op straat een grote discretionaire ruimte: ruimte voor politiemensen op straat om hun eigen
inzicht te volgen en zelfstandig te beslissen. De Nederlandse politie wil verankerd zijn in de
lokale gemeenschap (= dichtbijpolitie of gebiedsgebonden politiewerk)
“De politie zoekt voortdurend evenwicht tussen: actie en administratie,
hiërarchie en handelingsvrijheid, lokaal en internationaal en
behoudend en innovatief”
Binnen de politie is er eigenlijk een continu proces van schaalvergroting, Er ontstonden
door de decennia heen steeds meer samenwerkingsverbanden, ook internationaal. Dit is te
verklaren aan de hand van twee redenen:
1. Criminelen werden steeds mobieler door toenemende beschikbaarheid van
vervoersmiddelen. Ook hielp internet en mobiele telefoons daar niet mee.
Actoren in de rechtshandhaving 2
, 2. De politieministers zagen voordelen in een minder verdeelde organisatie. Deze zou
gemakkelijker aan te sturen zijn en efficiënter te beheren.
In 1994 werden de 148 gemeentelijke politiekorpsen en de 17 districten van het korps
Rijkspolitie omgevormd tot 25 regionale politiekorpsen en het Korps landelijke
politiediensten (KLPD).
In de jaren ‘90 stapte de politie weer af van de brede basispolitietaak, dat bleek namelijk
teveel gevraagd. De politie introduceerde de gebiedsgebonden politiezorg (GPZ). Er werd
door de gebiedsagenten gebruik gemaakt van een integrale aanpak, wat inhield dat deze
agenten de focus legde op: het opbouwen en onderhouden van sociale netwerken, ‘kennen en
gekend worden’ en het voorkomen en oplossen van problemen in de wijk in nauwe
samenwerking met andere instanties.
Een belangrijke ontwikkeling voor de politie is momenteel de digitalisering. Voor toezicht en
opsporing gaat de politie meer gebruik maken van: sensing (= geautomatiseerde waarneming
via sensoren en camera’s) en intelligence (= geanalyseerde informatie op grond, waarvan
beslissingen over de uitvoering van de politie taak worden genomen).
→ Dat zorgt voor intelligence-led policing (ILP). Dit houdt in dat de politie eerst een goede
probleemanalyse maakt en pas dan in actie komt. Met als gevolg dat de politie ook de
mogelijkheden rondom de grote hoeveelheden beschikbare informatie uit sociale media voor
de opsporing (‘big data’) verkent.
Onder de regionale eenheden vallen regionale diensten, districten en divisies. Onder de
districten vallen de lokale robuuste basisteams, de districtsrecherche en flexteams. Divisies
zijn gespecialiseerde afdelingen. Onder de landelijke eenheid pad vallen verschillende
specialistische diensten.
De functie van de politie, handhaven van de rechtsorde, kan benaderd worden vanuit twee
verschillende invalshoeken: a) handhaven van de wet of ‘strafrechtelijk handhaving’ b)
handhaven van de maatschappelijke orde oftewel ‘handhaven van de openbare orde’.
De strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde kan ook wel beschreven worden als
handhaving met gebruikmaking van wettelijke dwangmiddelen en bijzondere
opsporingsbevoegdheden.
→ De toepassing van dwangmiddelen en opsporingsbevoegdheden kan de grondrechten van
burgers beperken.
De handhaving van de maatschappelijke orde impliceert het sturen van het menselijk gedrag.
Deze taak brengt ‘blauw op straat’ en is daarmee voor het publiek het zichtbaarste deel van
de politie.
De term politie verwijst naar de politie functie in de samenleving ofwel de rol die de politie
in de samenleving speelt. De essentie ligt bij sociale controle, daarbinnen kan een
Actoren in de rechtshandhaving 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ster2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
