1.1 Inleiding en ethiek
Sunday, January 6, 2019 1:58 PM
Onderzoekscyclus:
1. Onderzoeksvraag formuleren
2. Studie ontwerpen
3. Data verzamelen
4. Data analyseren
5. Rapporteren
Waarom is ethiek belangrijk?
1. De objecten in studies zijn vaak mensen
2. Studies worden meestal betaald met publieksgeld
➢ 1947: Nuremberg code
➢ 1964: Helsinki Declaratie
Ethische commissies nemen besluiten a.d.h.v. de principes beschreven in de Nuremberg code en
Helsinki Declaratie
- Kosten/gevolgen van onderzoek
- Opbrengsten onderzoek
- Bescherming van de deelnemers
- Privacy en borging van de data
➢ WMO: Wet Medisch Onderzoek
➢ METC: Medisch Ethische Toetsingscommissie
○ Meest psychologisch onderzoek is niet medisch en valt dus niet onder WMO en METC
➢ cETO: Commissie Etische Toetsing Onderzoek (OU)
Etische commissies beoordelen de volgende aspecten van onderzoek:
1. Informed consent (vrijwillig meedoen)
Bestaat uit:
- Achtergrondinformatie voor deelnemers
- Mogelijkheid voor deelnemers om vragen te stellen
- Bedenktijd
- Deelnemers mogen op elk moment stoppen met het onderzoek
- Onderzoeker belooft anonimiteit data
- Data moet later openbaar gemaakt worden
2. Datamanagement
Data management plan is nodig. Hierin worden de volgende dingen beschreven:
- Hoe wordt de data tijdens het onderzoek opgeslagen
- Hoe wordt de data geanonimiseerd
- Wie houd toegang tot de niet-geanonimiseerde data
- Hoe wordt de data na afloop van het onderzoek langdurig opgeslagen
➢ Dit bevat ook metadata (incl. informed consents, vragenlijsten, ruwe data, analysescripts enz)
3. Full disclosure
Verspreiding van uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek
- Vooral door rapportages in wetenschappelijke Journals
- Bijna allemaal engels
OU - Onderzoekspracticum Inleiding data-analyse Page 1
,1.2 Validiteit en betrouwbaarheid
Sunday, January 6, 2019 2:34 PM
➢ De imperfectie of onzuiverheid van metingen worden bij onderzoek vaak validiteit en
betrouwbaarheid genoemd
Betrouwbaarheid
- Betrouwbaarheid: de mate waarin een meting bij herhaling hetzelfde resultaat oplevert. De
stabiliteit van een meetinstrument over herhaalde metingen.
○ Sommige meetinstrumenten zijn accurater dan anderen (vb. van lengte meten met een
liniaal, rolmaat of schuif tegen de muur)
○ Heeft ook te maken met stoorfactoren zoals geluid, bijv. meten vroeg in de ochtend of
laat 's avonds, veel afleiding
○ Wel ook belangrijk of datgene dat wordt gemeten stabiel is. Humeur, bv, verandert.
- Meetfout (heet ook wel ruis of measurement error)
○ Minder meetfouten = meer betrouwbaar
Validiteit
- Validiteit: de mate waarin een meetinstrument meet wat het moet meten
OU - Onderzoekspracticum Inleiding data-analyse Page 2
,1.3 Populaties en steekproeven
Sunday, January 6, 2019 3:18 PM
Populaties: nederlandse bevolking, ziekenhuizen, middelbare scholieren enz. Deze groepen mensen
zijn meestal te groot om te onderzoeken.
Steekproef: groep mensen die minder groot is dan de volledige populatie. Altijd een selectie van de
totale populatie.
- Aselecte steekproef: elk lid van de populatie heeft evenveel kans om in de steekproef te
belanden (Heet ook wel random of willekeurige steekproef)
○ Enige nadeel is toeval
○ Generalisatie is mogelijk
- Methoden voor aselecte steekproeven:
○ Aselecte steekproef
○ Gestratificeerde steekproef
▪ Populatie wordt eerst opgedeeld adhv geslacht, leeftijd enz. (garantie evenveel
mannen en vrouwen)
○ Multilevel-steekproef
- Selecte steekproef
○ Weloverwogen selectie van mensen (bijv. alleen 25-jarigen)
○ Gebruikt voor kwalitatief onderzoek maar ook kwantitatief onderzoek
○ Voordeel is dat je met relatief weinig deelnemers toch een gebalanceerde samenstelling
kan krijgen.
○ Nadeel is minder generaliseerbaarheid en mogelijk lagere validiteit
- Methoden voor selecte steekproeven:
○ Convenience sampling
▪ Deelnemers worden gekozen omdat ze makkelijk toegankelijk zijn (bijv. kennissen,
collega's of medestudenten)
○ Snowball sampling
▪ klein aantal mensen die worden gevraagd om hun vrienden en kennissen uit te
nodigen (wordt bijv. gebruikt bij sekswerkers, drugsverslaafden enz.)
➢ DE 5 STEEKPROEVEN GOED ONTHOUDEN
OU - Onderzoekspracticum Inleiding data-analyse Page 3
, 1.4 Operationalisaties
Sunday, January 6, 2019 3:33 PM
Variabele: iets dat varieert of zou kunnen variëren (zoals intelligentie, optimisme enz.). Kan nooit
exact worden gemeten.
Psychologische variabelen of constructen
- Zijn theoretisch, we weten niet zeker of ze echt bestaan. (bijv depressie).
Operationalisaties:
- Operationalisaties zijn de link tussen theoretische constructen en de realiteit
- Twee soorten operationalisaties:
○ Meetinstrumenten
○ Manipulaties
Meetinstrumenten
- Bedoeling van een meetinstrument is om een bepaald aspect van de realiteit te kwantificeren
(representeren in een getal).
- NIET de bedoeling om iets te beïnvloeden. Alleen om datapunten (meestal getallen) te
verzamelen die corresponderen met een aspect van de realiteit
- Verzamelen de meetwaarden van de operationalisatie
○ Ook deze worden variabele genoemd!!
Manipulaties
- Manipulatie is nodig om iets over causaliteit te kunnen zeggen
- Voorbeelden van manipulatie:
○ Deelnemers vertellen dat ze een beloning krijgen als ze goed presteren
○ Deelnemers naar een verdrietig filmpje laten kijken
○ Deelnemers blootstellen aan een rolmodel dat laat zien hoe je kunt omgaan met sociale
druk mbt alcoholconsumptie
Betrouwbaarheid en validiteit van operationalisaties
Kwalitatief onderzoek
➢ Kwantitatief onderzoek: onderzoek waarbij dmv operationalisaties aspecten van de realiteit
worden omgezet in datapunten die vervolgens kunnen worden geanalyseerd meer statistische
software.
○ Minpunt: vereist operationalisaties van hoge kwaliteit - moeten valide en betrouwbaar
zijn.
○ Wetenschappelijk onderzoek houd zich vaak bezig met nieuwe variabelen,
meetinstrumenten en manipulaties moeten dan nog worden ontwikkeld.
➢ Kwalitatief onderzoek.
○ Analyse van kwalitatieve data: data die niet op een systematische manier zijn verwerkt
tot een aantal datapunten zoals audio-opnames of transcripten van interviews.
(interviewen van drugsverslaafden kan bijv. gebruikt worden om en kwantitatief
meetinstrument te ontwikkelen)
○ Rijke data
○ Meestal geen aselecte steekproeven
○ Moeilijk om verbanden op te sporen
○ Enige manier om iets nieuws te leren: kwantitatief onderzoek is beperkt tot het
onderzoeken van variabelen waar al operationalisaties voor bestaan.
➢ Kwalitatief onderzoek kan ideeën geven over hoe de wereld werkt, kwantitatief onderzoek kan
die ideeën dan bevestigen of ontkrachten.
Meetmodel
- In een meetmodel worden indicatoren (variabelen die rechtstreeks worden gemeten) worden
weergeven in rechthoeken
- De variabelen die worden geoperationaliseerd door die rechtstreeks gemeten variabelen
worden weergeven in ovalen en latente variabelen genoemd
OU - Onderzoekspracticum Inleiding data-analyse Page 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sw08. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.