Dit is een samenvatting van een best wel moeilijk onderwerp, namelijk de celcyclus en wetenschappelijk onderzoek. Het is daarom een best groot document. Ik heb geprobeerd dingen zo duidelijk mogelijk uit te leggen. Ik ben hier dan ook erg lang mee bezig geweest (zo'n 10 uur).
Biologie
Hoofdstuk 2 Cel en leven
§1 cellen leven samen
Suiker, cellen en je lichaam
de suiker glucose (brandstof) gebruiken je cellen voor bijna alle
activiteiten en je haalt het uit je voedsel. Om glucosemoleculen op te
nemen hebben de meeste cellen insuline nodig. Doordat je bloed insuline
uit de alvleesklier en glucose uit de darmen vervoert naar de cellen daalt
de hoeveelheid glucose in het bloed en kunnen de cellen doorwerken.
Organisatieniveaus zijn de begrensde biologische structuren met een
duidelijke samenhang tussen de onderdelen, waarbij elk niveau voortbouw
op de onderliggende niveaus. Er is een duidelijke samenhang tussen de
onderdelen omdat niveau 2 bestaat uit niveau 1. Bij suikerziekte is er op
verschillende organisatieniveaus wat mis zo maakt de alvleesklier
(orgaanniveau) te weinig insuline (molecuulniveau) waardoor de cellen
(celniveau) te weinig glucose opnemen en waardoor het lichaam niet goed
werkt en de patiënt (organismeniveau) zich moe voelt.
Van molecuul naar systeem aarde
- molecuul: bestaan uit atomen en zijn de kleinste deeltjes van een stof
met nog alle eigenschappen van die bepaalde stof.
- organel: een onderdeel van een cel met een bepaalde taak
- cel: de kleinste eenheid die alle levenskenmerken vertoont.
- weefsel: een groep cellen met dezelfde bouw en functie.
- orgaan: verschillende weefsels die samenwerken aan een bepaalde
taak.
- orgaanstelstel: diverse organen die samen een bepaalde taak hebben.
- organisme: een levend wezen
- populatie: een groep organismen van dezelfde soort in een bepaald
gebied. Organismen die vergelijkbare eigenschappen hebben en zich
onderling kunnen voortplanten, horen tot dezelfde soort.
- levensgemeenschap: alle organismen in een bepaald gebied.
- ecosysteem: een begrensd gebied waarin organismen met elkaar en
met de levenloze natuur relaties hebben.
- systeem Aarde: een dynamisch systeem gevormd door alle fysische,
chemische en biologische processen op aarde en hun onderlinge
interacties.
Op elk organisatieniveau is er samenwerking tussen de onderdelen. (bv
spiercellen en zenuwcellen laten de spier samentrekken). Als er door
interactie tussen deze onderdelen een eigenschap ontstaat die zichtbaar is
op een hoger niveau en die je niet direct kunt afleiden uit de onderdelen,
noem je deze eigenschap een emergente eigenschap. (bv de
samenwerken van spieren en botten zorgen ervoor dat je kan sporten en
dit valt niet af te leiden uit de eigenschappen van de afzonderlijke delen).
Cellen en organismen hebben alle kenmerken, eigenschappen en
processen die typisch zijn voor het leven zoals we op aarde kennen.
, Voorbeelden van deze levenskenmerken zijn erfelijk materiaal (bevatten
alle cellen), stofwisseling (cellen zetten stoffen om in andere stoffen),
cellen (een organisme is opgebouwd uit 1 of meer cellen), groeien (ieder
organisme kan groeien), reageren op prikkels en voortplanten.
Levenskenmerken zijn niet altijd zichtbaar bij elk organisme.
Leven met diabetes
bij diabetes type 1 bevinden zich beschadigde cellen in groepjes bij elkaar,
die we de eilandjes van langerhans noemen. Een te hoog glucosegehalte
leidt tot een hyper (veel plassen, dorst en vermoeidheid) en een te laag
gehalte leidt tot een hypo (zweten, trillen, duizeligheid en honger). Een
hypo kan je oplossen door wat te eten maar bij een hyper moet je jezelf
onder de huid van de buik injecteren met een dosis insuline die in een pen
zit (goed instellen). Soms kan een transplantatie van de alvleesklier of
van de eilandjes van lagerhans een oplossing zijn. Je zal dan beide keren
medicijnen moeten slikken tegen afstoting. Een andere oplossing kan het
gebruik van stamcellen zijn. Deze cellen kunnen zich namelijk blijven
delen en kunnen differentiëren in gespecialiseerde celtypen. Uit de
gevormde cellen kunnen artsen weefsel of eilandjes van lagerhans maken.
Vaak worden de stamcellen uit het eigen beenmerg gehaald.
Actieve cellen in weefsel
in het beginstadium van het embryo lijken alle cellen op elkaar en zijn het
stamcellen. Hierna ontstaan cellen die verschillen in grootte, vorm en
functie, dit noemen we celdifferentiatie. Gedifferentieerde cellen maken
verschillende eiwitten. Eiwitten bestaan uit 20 aminozuren (afkomstig uit
voedsel) en zijn in veel levensprocessen belangrijk (spiereiwitten, insuline
en keratine).
Hoe groter een cel, hoe groter de energiebehoefte is -> zuurstof en
brandstoffen zoals glucose. De grootte van het celmembraan is bepalend
voor de hoeveelheid glucose en zuurstof die de cel tegelijk kan opnemen
en heeft invloed op de snelheid van de energieproductie. Kleine cellen
hebben relatief gezien een groot oppervlak en een klein volume (dus
sneller stoffen opnemen of afstaan). Bij cellen met een groter volume is er
een tekort aan oppervlak. De verhouding oppervlak/inhoud beperkt de
maximale grootte die cellen kunnen hebben. Cellen die dicht op elkaar
zitten hebben ook een oppervlakprobleem, om dit te voorkomen zit er om
de cellen in de weefsels veel ruimte die gevuld is met weefselvloeistof.
Vanuit de bloedbaan komen glucose en andere stoffen in deze vloeistof.
Het afval (CO2, afvalstoffen) die de cellen afstaan worden dus ook weer
weggevoerd. De darmcellen hebben veel uitsteeksel waardoor het
oppervlakte vergroot en waardoor de darmcellen veel nuttige stoffen uit
de darmen kunnen halen.
§2 Cellen
Menselijke en dierlijke cellen
iedere cel in je lichaam bestaat uit een celmembraan, celkern en
cytoplasma (bestaat uit grondplasma en organellen). Menselijke en
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melinaarbouw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.