Samenvatting ‘in gesprek met psychose`
Hoofdstuk 6
Wat is nu een psychose
Uitspraak van mr. Joseph Luns: The Dutch are always right, but seldom relevant.
Wij kunnen soms bij het praten met mensen geheel gelijk hebben, maar niets
bereiken in het gesprek.
De manier waarop je niet moet antwoorden als een cliënt vraagt: ik heb een
psychose, kun je mij uitleggen wat dat nou is?
-de cliënt heeft wanen en hallucinaties. hij denkt dingen die anderen niet denken
of hoort dingen die er niet zijn. Dat de cliënt een andere realiteit heeft. De
definitie van psychose is immers: een stoornis in de realiteitstoetsing. De cliënt
waant zichzelf in een andere realiteit dan zijn omgeving.
Bij de meeste cliënten zal deze uitleg niet goed landen.
Op deze manier is de kans groot dat de cliënt zich verder van je verwijdert. Het is
namelijk erg confronterend om tegen iemand te zeggen dat zijn realiteit niet
klopt.
Realiseer je dat in geval van onveranderdbaar ontbrekend ziektebesef je alle
gelijk van de wereld kunt hebben en tegelijkertijd de cliënt helemaal van je kunt
vervreemden. Dan maar even geen gelijk.
Samengevat bestaan de problemen bij iemand met een psychose uit 4
onderdelen:
1 problemen in de betekenisgeving en het denken
2 problemen in de waarneming
3 problemen in het cognitief functioneren
4 problemen in het emotionele leven
1 problemen in de betekenisgeving en het denken
Een psychose heeft als kensymptoom dat er een stoornis in de betekenisgeving
oftewel interpretatie van zichzelf of zijn omgeving is. We geven aan alles
betekenis wat we zien, voelen en horen. Hetzelfde doen we ook met onze interne
waarnemingen: onze gedachten en gevoelens.
Bij mensen met een psychose blijven materiele zaken (stoel) hetzelfde in
interpretatie.
Het betekenis geven aan sociale interactie is een stuk lastiger. En als sociale
wezens is dit nou juist een van de belangrijkste dingen. Als iemand je indringend
aankijkt kun je dat verschillend interpreteren. Je maakt de juiste keuze door naar
de context te kijken. Een gezond mens kan uit veel verschillende interpretaties
kiezen door te kijken naar de context. Hierdoor heb je ruime keuze en maak je
vaak verstandige keuzes.
Het eerste probleem bij schizofrenie is dat de vrije keuze veel kleiner is. Alle
interpretaties zijn als het ware voor geprogrammeerd. Ze worden elke keer naar
1 soort interpretaties getrokken. De psychotische magneet is dus een behoorlijke
stoorzender.
, Het formele denken kan ook anders zijn. Het kan sneller zijn met veel meer en
wijdvertakte associaties. Er worden veel sneller verbanden gelegd. Wanneer de
associatiedrift te groot wordt, mondt deze uit in incoherentie. De omgeving vindt
de persoon vaak druk of verward maar de persoon vindt dit zelf niet.
Het kan ook voorkomen dat iemand te weinig denkt. Soms zijn er zelfs momenten
dat de gedachten helemaal stilvallen.
2 problemen in de waarneming
Waarneming betreft 5 zintuigen: horen, zien, proeven, ruiken en tastzin.
Waanwaarnemingen kennen we als hallucinaties. Hallucinaties worden als echt
ervaren en er wordt niet aan getwijfeld. Ongevraagd krijgt de cliënt allerlei
informatie toegeschoven.
3 problemen in het cognitief functioneren
Het 3e probleem betreft ons apparaat om context te kunnen beoordelen. We
hebben een intacte informatieverwerking in ons brein nodig. In vaktaal heet het
ook wel: de cognitieve functiestoornis.
3.1 problemen in het herkennen van de toon van het gesprek
10% gaat via gesproken woord
35% gaat om de toon waarop het wordt gezegd
55% gaat via lichaamsstaal (mimiek)
Mensen met een psychose hebben dus moeite met het interpreteren van de toon
waarop iets gezegd wordt. Als je geen toon kan onderscheiden hou je maar 1
betekenis over: letterlijk.
3.2 problemen in het herkennen van gelaatsuitdrukkingen
Bij het herkennen van verschillende gelaatsuitdrukkingen maken mensen met
een psychose daar veel fouten in. Hierdoor wordt de communicatie nog meer
gehinderd.
3.3 problemen in de flexibiliteit
Flexibiliteit wil zeggen dat je makkelijk van onderwerp kan veranderen. Iemand
met een psychose kan dit niet zo makkelijk het schakelen gaat moeilijker. Als er
bijvoorbeeld iemand binnen komt tijdens het geven van een college en de docent
heeft een psychose dan is het moeilijk om dan weer terug te gaan naar het
geven van een college.
3.4 problemen in het filteren van informatie
Wij kunnen allemaal geluid blokkeren van anderen als je met iemand in gesprek
bent. Je kunt je dan concentreren op de persoon met wie je een gesprek hebt. Bij
mensen met een psychose komt alle informatie allemaal even hard binnen. Een
trein die voorbij rijdt kan evenveel indruk maken als de zin die je op dat moment
verteld. De naam psychose heeft daar ook zijn afkomst van. Het betekend
namelijk: open geest alle informatie van buitenaf stormt het hoofd
ongehinderd binnen.
3.5 problemen met abstracties
In taal zitten veel abstracties, denk aan grappen, het geven van voorbeelden, het
gebruiken van gezegdes en uitdrukkingen. Het abstracte hieraan is dat we niet
de letterlijke betekenis bedoelen maar de betekenis erachter. Mensen met een
psychose hebben hier moeite mee. In extreme vorm noem je dit: concretisme. Je
ziet dan alleen maar de letterlijke betekenis van het woord.
4 problemen in het emotioneel functioneren
Professor H.C. rümke introduceerde het ‘praecox-gevoel`. Het is een gevoel dat
mensen krijgen bij het contact met iemand die een psychose heeft. Het is een
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper olgascholtens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.