SAMENVATTING SAMENWERKING IN VEILIGHEID
(SIV)
HOORCOLLEGE 1:
SAMENWERKING IN VEILIGHEID – VAN STEDEN & TIMMER
LITERATUUR
Verplicht (56 p.)
• Dupont, B. (2004). Security in the age of networks. Policing and Society, 14 (1), 76-91.
o https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1043946042000181575?scroll=top&needAccess
=true
• Loader, I. (2000). Plural policing and democratic governance. Social and Legal Studies, 9 (3), 323-
345.
o https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/096466390000900301
• Bannink, D. and Trommel, W.A. (2019). Intelligent modes of imperfect governance. Policy and
Society, 38 (2), 198-217.
o https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/14494035.2019.1572576?needAccess=true
Aanbevolen
• Van Steden, R. van, Wood, J., Shearing, C. & Boutellier, H. (2016). The many faces of nodal policing:
team play and improvisation in Dutch community safety. Security Journal, 29 (3), 327-339.
o https://research.vu.nl/en/publications/the-many-faces-of-nodal-policing-team-play-and-
improvisation-in-d
• Whelan, C. (2011). Network dynamics and network effectiveness: a methodological framework for
public sector networks in the field of national security. The Australian Journal of Public Administration,
70 (3), 275-286.
o https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1467-8500.2011.00735.x
,LEERDOELEN
DATA EN TIJDEN
,BETEKENISVELDEN VAN VEILIGHEID
• Wat betekent veiligheid? Eigenlijk is veiligheid een heel breed begrip. In de sociale
wetenschappen, maar ook in de filosofie, wordt veiligheid beschreven als een ‘essentially
contested concept’. Dit is een begrip waarbij je er niet helemaal uitkomt. Dus een begrip
waar de precieze definitie altijd van snapt, omdat de kern en de betekenis van het begrip
betwist is. Er zijn heel veel van dit soort begrippen in de sociale wetenschap die
essentially contested zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan democratie. Wij begrijpen hier in
Nederland democratie op een bepaalde manier, maar vroeger had je ook de DDR (De
Duitse Democratische Republiek) en deze verstonden iets heel anders onder democratie.
Veiligheid is dus ook zo een begrip, dus een essentially contested concept.
• Veiligheid wordt wel vaak, als je het terugvindt in de literatuur, op een bepaalde manier
gedefinieerd. Zo een definitie staat ook centraal in dit vak, maar je kunt er ook zeker
commentaar opleveren. Veiligheid gaat, in de wetenschappelijke literatuur, namelijk
doorgaans over het bieden van bescherming van mensen, goederen, geldstromen et cetera.
Je biedt ergens bescherming tegen en je probeert iets te beschermen. Dit is vaak de
definitie van veiligheid.
• Ook zie je dat er verschillende invalshoeken mogelijk zijn.
, o Je kunt veiligheid namelijk zien als sociale veiligheid. Bij sociale veiligheid
gaat het over het beschermen tegen intentionele acties van mensen. Denk aan
criminaliteit. Iemand doet jou wat aan en je wilt je ertegen beschermen.
o Je hebt ook fysieke veiligheid. Bij fysieke veiligheid gaat het niet om
intentionele acties van mensen, maar hierbij gaat het over ongelukken, rampen,
vliegtuigen die uit de lucht vallen. Dit kan namelijk onbedoeld zijn en
ongelukken en rampen kunnen hierbij in elkaar overlopen.
o Ook heb objectieve veiligheid en subjectieve veiligheid. Objectieve
veiligheid heeft te maken met cijfers. Een voorbeeld hiervan is dat je
bijvoorbeeld heel goed de cijfers van de criminaliteit in Nederland zou kunnen
meten. Deze cijfers kunnen worden gebruikt om dan te meten hoe veilig het in
Nederland is. Op dit moment zien we bijvoorbeeld dat die cijfers dalen.
Ondanks deze dalende trend, betekent het niet dat mensen zich over het
algemeen ook daadwerkelijk veiliger voelen.
▪ Een goed voorbeeld is het aantal politieagenten op straat. Als je veel
politie op straat hebt, heb je misschien wel minder misdaad, maar je
vraagt je tegelijkertijd af of er iets aan de hand is en daardoor voelen
mensen zich onveiliger.
▪ Ook leeftijd heeft met veiligheidsgevoel te maken. Onderzoek wijst
namelijk uit dat oudere mensen, en met name oudere vrouwen van
boven de 60 jaar tot 70 jaar, zich minder veilig voelen ’s avonds op
straat. Maar als je de objectieve statistieken erbij pakt, zie je dat er
relatief weinig geweld wordt gebruikt ’s avonds tegen deze groep (maar
dat komt dus eigenlijk, omdat ze minder snel over straat gaan lopen
dan). Dit terwijl, jongemannen die vaker ’s avonds over straat lopen en
uitgaan en zich veiliger voelen over het algemeen, veel vaker betrokken
zijn bij incidenten met betrekking tot criminaliteit. Hieruit zie je dus dat
objectief en subjectief ook soms haaks op elkaar kunnen staan (dit keert
terug in hoorcollege 3).
o Ook kun je onderscheid maken tussen publieke en private veiligheid. Hierbij
is publiek de overheid en privaat het bedrijfsleven. Je kunt het zelfs nog iets
scherper zeggen en dan spreken we over: publiek en commercieel. Privaat kun
je zelfs ook nog onderscheiden, naast commercieel, in non-profit (dit keert
terug in hoorcollege 2).
