Indicatoren: stoffen die in een zure oplossing een andere kleur hebben dan in een
oplossing die niet zuur is
- Lakmoes
Lakmoespapier komt voor in rood en blauw. Het is papier met lakmoes erop. In zure
oplossingen kleurt het blauwe lakmoespapier rood, in basische oplossingenkleurt het
rode lakmoespapier blauw.
- Universeelindicator
Papier waarom een mensen van verschillende indicatoren is aangebracht, die
afhankelijk van de pH-waarde samen een continu verlopende kleurenreeks vertonen
- Oplossingen
Een stof die van kleur verandert bij verschillende pH-waardes. Staan in tabel 52A.
Omslagtraject: het pH-gebied waarin de indicator van kleur verandert
8.2 Zuren in water
- Geladen deeltjes kunnen stroom geleiden
- Als een zuur oplost in water worden H+- ionen afgegeven aan watermoleculen. Zo
ontstaat het oxoniumion: H3O+
Sterke zuren: zuren die in water volledig splitsen in ionen
- Notatie: HNO3 (l) + H2O (l) → H3O+ (aq) + NO3- (aq)
Zwakke zuren: zuren die in water gedeeltelijk splitsen in ionen. Er vormt een
evenwichtsreactie
- Notatie: HCN (aq) + H2O (l) ⇄ H3O+ (aq) + CN- (aq)
8.3 Formules van zuren
Organische zuren: stoffen waarvan de moleculen een koolstofketen hebben
en een -COOH-groep. Het H-atoom kan worden afgestaan als H+-ion
Zuurrestion: het negatief geladen ion dat naast het oxoniumion ontstaat
Meerwaardige zuren: zuren die in staat zijn meer dan 1 H+-ion af te staan
- Een meerwaardig sterk zuur kan meerdere H+-ionen afstaan. Een
meerwaardig zwak zuur verliest maar 1 H+-ion water, omdat het eerste evenwicht
naar links ligt.
Anorganische zuren: zuren zonder koolstofketen
Instabiele zuren: zuren die in feite alleen als oplossing van CO2 of SO2 in water
- koolzuur en zwaveligzuur
Sommige ionen kunnen als zuur reageren, omdat bij het oplossen in water vrije ionen
ontstaan die zich gedragen als zuur.
Tabel 49: de bovenste 7 zuren sterk. Alle zuren onder het oxoniumion zijn zwak. Hoe lager
het zuur staat hoe zwakker hij is. Alle zuren onder H2O geven geen reactie met water.
1
,8.4 Ph-berekeningen
- hoe hoger de concentratie, hoe lager de pH
- pH heeft geen eenheid
Het aantal significante cijfers van de H3O is gelijk aan het aantal decimalen in de pH.
● De pH van een sterk zuur kun je rechtstreeks bereken uit de molariteit van de
oplossing.
● De pH van een zwak zuur bereken je dmv een evenwichtsvoorwaarde. Hierbij
gebruik je de zuurconstante Kz, die staan in T49. Hoe zwakker het zuur hoe lager
de Kz.
2
, Hoofdstuk 9: Basen
9.1 Basen in water
Base: de tegenhanger van een zuur: een base kan een H+- ion opnemen
Sterke base: een base die in water in een aflopende reactie OH- ionen vormt
Zwakke base: een base die in water in een evenwichtsreactie OH- ionen vormt
Geconjugeerd zuur-basepaar: wanneer een zwakke base een H+ ion opneemt ontstaat
een zwak zuur dat weer een H+ ion kan afgeven (NH3 en NH4+)
9.2 Formules van basen
Tabel 49:
- de sterkste basen staan rechts onderaan
- de basen boven H2O zijn theoretische basen, ze reageren niet met water
- de basen onder OH- zijn sterk
- de basen tussen H2O en OH- zijn zwak
Om te weten of een oplossing van een zout basisch is, moet je zoeken naar het negatieve
ion in het zout. Vervolgens bepaal je m.b.v. 45A of het zout goed of slecht oplost.
Goed oplosbaar zout, sterk basisch ion
- het zout reageert direct aflopend me water
- 1 reactievergelijking
Slecht oplosbaar zout, basisch ion
- geen reactie
Goed oplosbaar zout, zwak basisch ion
- twee vergelijkingen
1. reactievergelijking van het oplossing van het zout in water
2. reactievergelijking van het zwak basische ion met water
Meerwaardige base
- Meerwaardige zwakke base: neemt meestal maar 1 H+ ion op van water →
je noteert de 2e reactie niet
- een zwakke meerwaardige base zal geen H+ ion opnemen van een sterke base
- Een aminogroep kan reageren als een zwakke base en neemt dan een H+ ion op
- Meerwaardige basen: basen die meer dan een H+-ion kunne opnemen
Notaties van basische oplossingen:
- een sterke base reageert aflopend met water → je noteert de ionen die
ontstaan door de reactie met water
- in de oplossing van een zwakke base is de oorspronkelijke base nog aanwezig
9.3 pH berekenen van basen
pOH: waarde waarmee je de sterkte van een basische oplossing aan kan geven
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper paddyy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.