Biologie hoofdstuk 8
Paragraaf 8.1
Dankzij de kringlopen van stoffen kan een ecosysteem zijn grondstoffen hergebruiken. Kringloop : de
manier waarop elementen via de voedselketens weer terug komen tot hun oorspronkelijke vorm.
Elke voedselketen begint met producenten : organismen die organische stoffen opbouwen uit
anorganische stoffen. De grondstoffen zijn de anorganische stoffen CO 2 en H2O, kleine energiearme
moleculen. Zonlicht levert de energie voor de fotosynthese, het energierijke product hiervan is
glucose, dit is een organische stof : een stof met onder andere een C-keten en C-H-bindingen in het
molecuul. Via processen van voortgezette assimilatie (opbouw van organische stoffen met glucose
van de fotosynthese als brandstof) maakt een producent uit de glucose andere organische stoffen
zoals zetmeel, eiwitten, vetten en vitamines. Deze stoffen zijn het materiaal dat organismen als
bouwstof, energierijke brandstof en beschermende stof doorgeven in de voedselketens.
Consumenten : organismen die organische stoffen uit andere organismen halen. Detrituseters:
afvaleters, die eten dode resten van planten en dieren detritus. Uiteindelijk komt alles terecht bij
reducenten : bacteriën en schimmels die de organische stoffen omzetten in anorganische stoffen. De
energie uit de organische stoffen wordt gebruikt voor celdeling en warmte verlaat het ecosysteem.
Als het voedselaanbod groter wordt, neemt de populatie toe. Maar meestal zijn er ook beperkende
factoren zoals nestgelegenheid. Draagkracht: de maximale populatiegrootte die een gebied
gedurende lange tijd kan onderhouden.
Waar organismen zijn verbonden via een voedselweb, heeft de toe- of afname van een populatie als
biotische factor invloed op andere organismen en kan zelfs het hele ecosysteem veranderen. Dit
geldt ook voor de abiotische factor (zoals nestgelegenheid) en predator-prooi relaties.
Populatiedynamiek : schommelingen in de populatiegrootte of het verdwijnen en ontstaan van
populaties.
Verstoring : een snelle en blijvende verandering in een ecosysteem (te grote populatie bizons kale
vlakte). Biotische (predatoren) en abiotische (overstroming) factoren kunnen voor verstoringen
zorgen in een ecosysteem. Ook menselijke activiteiten (fietspad) zorgen voor verstoringen.
Paragraaf 8.2
De aardatmosfeer absorbeert en reflecteert van de stralingswarmte het grootste deel. Slechts een
klein deel bereikt het aardoppervlak. De ecosystemen op aarde draaien op elektrische energie uit
zonlicht. Producenten : organismen die organische opbouwen uit anorganische stoffen.
Consumenten van de (eerste/tweede/derde….) orde : heterotrofe organisme in een voedselketen.
Consumenten van de orde beginnen bij de tweede schakel. Trofische niveau : de plaats van een
organisme in een voedselketen. Biomassa : de totale massa aan energierijke stoffen van een groep
organismen een ecosysteem of een trofisch niveau. Drooggewicht : versgewicht min het gewicht aan
water organische stoffen en mineralen. Piramide van biomassa: hoe de biomassa op een bepaald
tijdstip is verdeeld over de trofische niveaus. Piramide van productiviteit : geeft aan hoe het
berekende jaargemiddelde van de biomassa in een ecosysteem verdeeld is over de trofische niveaus.
De staven in een piramide van biomassa variëren niet alleen doordat de populatiegrootte varieert,
ook per individu varieert de biomassa. Heterotrofe organismen :
organismen die hun organische stoffen binnenkrijgen via dierlijk en/of
plantaardig voedsel (I) Een deel is onverteerbaar en verlaat het lichaam
als ontlasting (F). De cellen van het darmkanaal geven de rest af aan het
bloed (A). Het lichaam kan de opgenomen organische stoffen gebruiken
als brandstof (R) of als bouwstof (P) voor het maken van nieuw
celmateriaal. Het brandstofdeel gebruikt hij voor de dissimilatie om zich
warm te houden en voor activiteiten. De energie van het bouwstofdeel
(P) blijft behouden en is in de voedselketen beschikbaar voor dieren van
het volgende trofische niveau. Energiestroomschema: schema van de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gerlinknobbe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.