Een uitgebreide samenvatting van natuur en techniek waar alle hoofdthema's, deelonderwerpen en begrippen in voorkomen met handige en duidelijke beeldvormers!
, Bloedplaatjes ................................................................................................................................. 23
Bloedplasma .................................................................................................................................. 23
Bloedsomloop.................................................................................................................................... 23
Hart ................................................................................................................................................ 23
Hartslag.......................................................................................................................................... 23
Bloedvaten..................................................................................................................................... 23
Slagaders ................................................................................................................................... 23
Aders.......................................................................................................................................... 23
Kransslagaders ........................................................................................................................... 23
Haarvaten .................................................................................................................................. 23
Bloedgroepen .................................................................................................................................... 24
Resusfactor ................................................................................................................................ 24
Ademhaling ....................................................................................................................................... 24
Borstademhaling ....................................................................................................................... 24
Buikademhaling ......................................................................................................................... 24
Longen ........................................................................................................................................... 24
Middenrif (diafragma) ................................................................................................................... 24
Spijsvertering ..................................................................................................................................... 25
Eerste fase van voedselvertering .................................................................................................. 25
De weg van het voedsel................................................................................................................. 25
Zintuigen ............................................................................................................................................ 25
Werking van het oog ..................................................................................................................... 25
Werking van het oor ...................................................................................................................... 26
Ruiken en proeven......................................................................................................................... 26
Reflexen ......................................................................................................................................... 26
Voortplanting .................................................................................................................................... 26
Erfelijkheid..................................................................................................................................... 26
Geslachtschromosomen ............................................................................................................ 26
Seksuele ontwikkeling van kinderen ................................................................................................. 26
Immuunsysteem ................................................................................................................................ 27
Antibiotica ..................................................................................................................................... 27
Inenten .......................................................................................................................................... 27
Voedsel .............................................................................................................................................. 27
Schijf van vijf .................................................................................................................................. 27
Materialen en verschijnselen ................................................................................................................ 28
Atomen en moleculen ................................................................................................................... 28
4
, Aggregatiefasen ............................................................................................................................. 28
Massa, volume en dichtheid.......................................................................................................... 28
Massa......................................................................................................................................... 28
Volume ...................................................................................................................................... 28
Dichtheid ................................................................................................................................... 28
Drijven en zinken ........................................................................................................................... 28
Wet van Archimedes ..................................................................................................................... 28
Oppervlaktespanning .................................................................................................................... 29
Zwaartekracht ............................................................................................................................... 29
Magnetisme....................................................................................................................................... 29
Magnetisch veld ........................................................................................................................ 30
Energie ............................................................................................................................................... 30
Stroming, geleiding of straling....................................................................................................... 30
Stroming .................................................................................................................................... 30
Geleiding.................................................................................................................................... 30
Straling....................................................................................................................................... 30
Elektriciteit ........................................................................................................................................ 30
Stroomkring ................................................................................................................................... 30
Elektrische stroom ..................................................................................................................... 30
Statische elektriciteit ................................................................................................................. 31
Licht ................................................................................................................................................... 31
Weerkaatsing en absorptie ........................................................................................................... 31
Breking van licht ............................................................................................................................ 31
Geluid ................................................................................................................................................ 32
Geluidssterkte ............................................................................................................................... 32
Lucht .................................................................................................................................................. 32
Luchtdruk....................................................................................................................................... 32
Heelal, weer en seizoenen .................................................................................................................... 33
Zonnestelsel ...................................................................................................................................... 33
Planeten......................................................................................................................................... 33
Meteoroïden, meteoren en meteorieten ..................................................................................... 33
De zon ................................................................................................................................................ 33
Kernfusie........................................................................................................................................ 33
De aarde ............................................................................................................................................ 34
De dampkring ................................................................................................................................ 34
Koolstofdioxide .............................................................................................................................. 34
5
, Ozon O3.......................................................................................................................................... 34
De maan ............................................................................................................................................ 34
Eigenschappen van de maan ......................................................................................................... 34
Maancyclus .................................................................................................................................... 34
Eb en vloed .................................................................................................................................... 34
Zonsverduistering en maanverduistering ..................................................................................... 34
Maanverduistering .................................................................................................................... 34
Zonsverduistering ...................................................................................................................... 35
Seizoenen .......................................................................................................................................... 35
Tijdzondes ..................................................................................................................................... 35
Klimaat............................................................................................................................................... 35
Invloed van de mens op klimaat.................................................................................................... 36
Het weer ............................................................................................................................................ 36
Neerslag ......................................................................................................................................... 36
Wolken .......................................................................................................................................... 36
Onweer .......................................................................................................................................... 36
Wind .............................................................................................................................................. 36
Isobaren ..................................................................................................................................... 37
Luchtdruk................................................................................................................................... 37
Storm ......................................................................................................................................... 37
Techniek 1: constructie en transport .................................................................................................... 38
Structuren en constructies ................................................................................................................ 38
Materialen ..................................................................................................................................... 38
Verbindingen en vormen................................................................................................................... 38
Materiaalverbindingen .................................................................................................................. 38
Vormverbindingen......................................................................................................................... 38
Voorwerpverbindingen ................................................................................................................. 38
Vormen .......................................................................................................................................... 38
Driehoeksvorm .......................................................................................................................... 38
Bogen ......................................................................................................................................... 38
Piramidevorm ............................................................................................................................ 39
Profielen .................................................................................................................................... 39
Overbrenging en beweging ............................................................................................................... 39
Wielen ........................................................................................................................................... 39
Tandwielen .................................................................................................................................... 39
Hefbomen .......................................................................................................................................... 39
6
, Kartrollen ........................................................................................................................................... 39
Vaste katrol.................................................................................................................................... 39
Losse katrol.................................................................................................................................... 39
Takel: vaste en losse katrol samen ................................................................................................ 39
Combinatie van een vaste en twee losse katrollen ....................................................................... 40
Pneumatisch systeem........................................................................................................................ 40
Hydraulische systeem........................................................................................................................ 40
Techniek 2: energie, productie en communicatie ................................................................................. 40
Energie ............................................................................................................................................... 40
Energievormen .................................................................................................................................. 40
Stralingsenergie ............................................................................................................................. 40
Chemische energie en bewegingsenergie ..................................................................................... 40
Atoomenergie................................................................................................................................ 41
Elektriciteitsproductie ....................................................................................................................... 41
Duurzame energie ......................................................................................................................... 41
Informatie- en communicatietechnologie ........................................................................................ 41
binair tellen ................................................................................................................................... 41
Sensoren ........................................................................................................................................ 41
Computers ..................................................................................................................................... 41
Database ........................................................................................................................................ 41
Internet .......................................................................................................................................... 41
Navigeren ...................................................................................................................................... 42
Routenavigatie (GPS) ..................................................................................................................... 42
Technologische systemen ................................................................................................................. 42
Standaardisatie .............................................................................................................................. 42
Grandstoffen, halffabricaten en eindproducten ........................................................................... 42
7
,Plantenrijk
Systematiek bij planten
Schimmels:
Kenmerken:
- Hebben een celkern
- Hebben een celwand
- Hebben geen bladgroenkorrels
- Voorplanting via sporen
- Ongeslachtelijke voortplanting
Eencellige schimmels; gisten (alcohol en brood)
Schimmel zonder paddenstoel:
- Deze schimmels leiden meestal een verborgen bestaan. Ze worden vaak zichtbaar als ze
sporen vormen (bv. beschimmelde boterham)
Schimmels met paddenstoel:
- Buisjeszwammen
- Plaatjeszwammen
- Stuifzwammen
Paddenstoel
- De paddenstoel is niet de
schimmel, vruchtlichaam is alleen Plaatjeszwam Buisjeszwam
voor voorplanting
- Het organisme zit onder de grond; meercellige schimmels
bestaan uit draden, de hyfen. Deze vormen een groot
netwerk, het mycelium.
Stuifzwam
8
, Planten
Kenmerken:
- Hebben een celkern
- Hebben een celwand van
cellulose
- Hebben een vacuole
- Hebben bladgroenkorrels
- Ze doen aan fotosynthese
Wieren en algen
- Behoren tot de planten ode de eencelligen
- Eenvoudige bouw
- Onderscheiden zich van andere plantengroepen doordat de geen echte wortels stengels en
bladeren hebben.
- Wieren en algen zijn in staat tot fotosynthese
- Voornamelijk in water levend:
- Algen vooral zoetwater
- Wieren vooral zoutwater
Korstmossen
Is geen mos, een symbiose van twee organisme:
tussen een alg en een schimmel. De alg; levert
voedingstoffen voor de schimmel. Schimmel;
beschermt de alg tegen uitdroging.
- Langzame groeiers (kunnen tegen
extreme klimaatomstandigheden)
- Geenechte wortels, stengels, bladeren,
geen zichtbare schimmel vruchtorgaan zoals paddenstoelen
- De alg van deze symbiose is in staat tot fotosynthese doordat de alg bladgroenkorrels heeft
hierdoor vindt ook fotosynthese plaats.
Sporenplanten
Mossen
- Planten zich voort door middel van
sporen (geslachtelijk)
- Hechtwortels geen echte wortels
- Geen vaten (transport van cel naar cel)
Paardenstaarten Mossen
- Planten zich voort door middel van
Paardenstaart
sporen
- Ze hebben vaten voor transport (vaatbundels)
- Wortels, bladeren en stengels zijn beschermd met wasachtige laat die uitdroging tegengaat
- Zijn aangepast aan droger landleven dan mossen
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Saheserberx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.