Economie Module 3 Markt en overheid
H1 Markten
§1.1 Markt en marktstructuur
Markt: het geheel van factoren waaronder vragers en aanbieders elkaar ontmoeten en
producten verhandelen
2 soorten markten:
- Concrete markt: de plaats waar vragers en aanbieders elkaar ontmoeten en ze dus
contact met elkaar hebben.
- Abstracte markt: omvat alle factoren die te maken hebben met de verhandeling van
een product
Marktstructuur: geheel van kenmerken van de markt die het marktevenwicht kan
beïnvloeden
De belangrijkste kenmerken van een markt zijn:
Kenmerken Invloed op de prijs door een aanbieder
Aantal aanbieders De invloed neemt af bij een groter aantal
aanbieders
Marktaandelen De invloed neemt toe bij een groter
marktaandeel
Toetredingsdrempels De invloed neemt toe bij een hogere
toetredingsdrempel
Productdifferentiatie De invloed neemt toe bij een toegenomen
mate van productdifferentiatie
Als er meerdere aanbieders van hetzelfde product zijn spreek je van concurrentie. Hierbij is
het belangrijk of iedere aanbieder hetzelfde marktaandeel heeft.
Marktaandeel: productieomvang van een individuele aanbieder als percentage van de totale
productie in de markt
Dominante aanbieder: aanbieder met relatief veel invloed op de marktprijs
- Dit is als een aanbieder een marktaandeel heeft van meer dan 35%
- Andere aanbieder op de markt passen zich aan de verkoopprijs van de dominante
aanbieder aan
Toetredingsdrempels: abstracte drempels waar een aanbieder ‘overheen moet stappen’ om
te kunnen produceren
Toetredingsdrempels beïnvloeden het aantal aanbieders op een markt: hoe hoger de
toetredingsdrempel, hoe minder aanbieders over de drempel heen kunnen stappen. Dit
betekent dan ook dat een producent minder (meer) invloed heeft op de verkoopprijs als de
toetredingsdrempels tot zijn markt laag (hoog) zijn
Homogene producten: producten die in de ogen van de consument niet van elkaar
verschillen
Heterogene producten: product waarvan in de ogen van de consument verschillende versies
worden aangeboden (anders, maar bevredigen dezelfde behoefte)
Gedifferentieerd product: producten die in de ogen van de consument van elkaar
verschillen (hoe groter het verschil, hoe gedifferentieerder) (bv restaurants)
, Onafhankelijke producten: producten dat niet substitueerbaar is door of complementair is
met een ander product
§1.2 Marktvormen
Marktvormen: geheel van factoren waaronder aanbieders met elkaar concurreren
Aantal aanbieders Homogeen product Heterogeen product
Veel Volkomen concurrentie Monopolistische
concurrentie
Weinig Homogeen oligopolie Heterogeen oligopolie
Een Monopolie
Volkomen concurrentie: marktvorm waarbij veel kleine aanbieders een homogeen product
aanbieden en waarbij individuele vragen en aanbieders geen invloed hebben op de prijs
Hoeveelheidaanpasser: aanbieder zonder invloed op de marktprijs
Dit komt nauwelijks voor, alleen effectenbeurs. Bij alle andere marktvormen is er sprake van
onvolkomen concurrentie: marktvorm die afwijkt van de marktvorm volkomen concurrentie
Monopolie: marktvorm met 1 aanbieder --> hoeft geen rekening te houden met andere
producenten
Prijszetter: aanbieder die zelf zijn prijs kan vaststellen zonder rekening te houden
met concurrenten
Dit komt af en toe voor, bijvoorbeeld NS.
Oligopolie: marktvorm met een beperkt aantal aanbieders
Duopolie: marktvorm met 2 aanbieders
Homogeen oligopolie: oligopolie dat een homogeen product voortbrengt
(Iedereen hetzelfde product)
Heterogeen oligopolie: oligopolie dat een heterogeen product voortbrengt
(Hoe meer afwijkend product, hoe meer je de prijs kan veranderen ten opzichte van
de rest)
Monopolistische concurrentie: marktvorm waarbij veel kleine aanbieders een heterogeen
product aanbieden
De aanbieders hebben invloed op de prijs, maar beperkt omdat er zo veel kleine
aanbieders zijn
Dit komt vaak voor, bijvoorbeeld schoenen of restaurants.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophievwo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.