Verlichte denkbeelden (1650-1789)
Ideeën over godsdienst
Een belangrijk idee van de verlichting was: kennis leidt tot verdraagzaamheid en gelijkheid.
Immanuël Kant schreef: “Durf te denken, heb de moed je eigen verstand te gebruiken, dat is
het motto van de verlichting. Hij schreef ook: ‘Het openbaar gebruik van het verstand moet
altijd vrij zijn, en alleen dan kan verlichting onder de mensen tot stand komen.’
In 1780 was de verlichting in Europa en Noord-Amerika al meer dan een eeuw aan de gang.
- Traditionele christelijke denkbeelden waren al sinds het einde van de middeleeuwen
ter discussie gesteld.
- Het westerse denken was toen ondergeschikt geweest aan het geloof en
traditie.
- Mensen geloofden dat ze volkomen afhankelijk waren van God.
- In de vroegmoderne tijd braken geleidelijk andere inzichten door als gevolg van de
toename van kennis.
- In de renaissance zochten wetenschappers met humanistische analyse de ware
bedoelingen van teksten uit de oudheid
Ontdekkingsreizigers vergrootten de kennis van de wereld buiten Europa. Door de
verbeterign van ambachtelijke technieken kregen Europeanen ook de natuur beter onder
controle.
Empiristen zoals John Locke stelden dat kennis voorkomt uit waarneming en ervaring.
Rationalisten zoals René Descartes zagen de rede als belangrijkste bron van kennis. De
werkelijkheid zat volgens Descartes logisch in elkaar en daardoor kan de mens de
werkelijkheid doorgronden met zijn verstand, met logica.
Humanisme, ontdekkingsreizen, technische vooruitgang en rationalisme en empirisme
droegen bij aan de wetenschappelijke revolutie.
De wetenschappelijke revolutie leidde vanaf het einde van de 17e eeuw tot
optimisme over de mogelijkheden om met het verstand en met onderzoek alles
te begrijpen en te verklaren, zo ontstond de verlichting. Verlichting → de
beweging om het gebruik van de ratio toe te passen op alle terreinen van de
maatschappij. Wat niet aan de criteria voldeed moest verworpen worden.
Een onderwerp waarover tijdens de verlichting vaak werd gedebatteerd was de plaats van
de godsdienst in de samenleving.
- Staat moet het ware geloof beschermen.
- Kerk moest helpen om naleving van de godsdienstige wetten af te dwingen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 12Ad. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.