Oorlogseconomie
Vanaf 1588 ontwikkelde de Republiek een oorlogseconomie. Door de aanpassing van de
hele economie aan de militaire belangen konden de gewesten gezamenlijk een sterk leger
en een sterke vloot inzetten. Het geld kwam uit belastingen.
In de Nederlandse confederatie (statenbond) hadden de gewesten hun eigen belastingen
en betaalden ze volgens een verdeelsleutel mee aan de gezamenlijke uitgaven.
De belastingen in de Republiek waren veel hoger dan die onder Filips II. Filips had zijn
belastingen eenzijdig opgelegd, terwijl de gewesten en steden van de Republiek er zelf over
beslisten. Met de Opstand hadden ze hun privileges meer dan hersteld. De stadhouders
moesten deze vrijheden respecteren.
De regenten begrepen dat handel en welvaart nodig waren om de oorlog te financieren
Velen waren zelf koopman. Met de oorlog wilden ze ook de eigen handelspositie versterken
en die van SPanje en Portugal verzwakken. Dat leidde tot slagvaardig optreden. 160
oprichting VOC.
In de voorgaande jaren waren in Zeeland en Holland verschillende compagnieën opgericht
voor de handel met Azië. Daardoor daalden de winsten, daarom besloot de staten generaal
die bedrijven te vormen tot 1 bedrij.
De VOC-schepen waren bewapend, om concurrenten weg te jagen. De VOC werd bekostigd
door de verkoop van aandelen, waarvan de waarde snel steeg.
Na het Twaalfjarig Bestand werd in 1621 om vergelijkbare redenen de WIC opgericht. WIC
minder winstgevend dan VOC, maar militair belangrijker.
Economische groei
Na de val van Antwerpen gingen de Nederlanders met eigen schepen de internationale
handel beheersen. Als ‘vrachtvaarders van Europa’ verzorgden ze een groot deel van het
transport tussen de Europese zeehavens.
met specerijen uit Azië en suiker uit de VS werd veel verdiend, maar de handel binnen
Europa leverde nog meer op.
- De handel in Oostzee Graan groeide (meeste winst)
- nederlanders dreven handel met de vijand.
- SP was van de Republiek afhankelijk voor graan en timmerhout, gehaald uit
de Oostzee.
- Amsterdam werd de stapelmarkt van Europese en buiten Europese producten.
- 1611 koopmansbeurs
Door de handel en nijverheid steeg het inwoneraantal. De snelle en omvangrijke groei leidde
tot stadsuitbreidingen, zoals de grachtengordel. In deze nieuwe wijk werden
koopmanshuizen en pakhuizen gebouwd langs de Heren-, Prins- en Keizer gracht.
Door de handel via de Noordzee groeide ook andere steden in de zeegewesten
hard (Leiden → textiel, haarlem → linnen en Rotterdam → havenstad).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 12Ad. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.