Deviantie en Criminaliteit in de Stad Blok 2.5
Samenvatting werkgroepen probleem 1 t/m 8
Laura de Joode
522876
Pedagogische Wetenschappen B2
Erasmus Universiteit Rotterdam
,Kattenkwaad of criminaliteit
Literatuur
- Newburn (2013)
- Becker (1963)
- Swaaningen (2010)
- Kolthoff (2016)
Leerdoel 1: Wat is jeugdcriminaliteit, en wat zijn de verschillende visies hierop?
Kolthoff (2016)
Wat als crimineel gedrag wordt gezien hangt af van:
- De gevolgen van het gedrag op de slachtoffers en de samenleving
- De morele opvattingen van machthebbers
- De publieke opinie
- De context waarin het gedrag plaatsvindt
Globalisatie leidt tot het vervagen van grenzen tussen landen. Hoewel de wereld steeds
meer één moraal krijgt, bestaan er nog dermate veel verschillen tussen landen dat er nog
geen universeel-recht bestaat met betrekking tot criminaliteit. Het Westen heeft nog vaak de
neiging om hun wetten superieur te vinden aan de wetten van andere landen.
Criminaliseren: nieuwe dingen worden als criminaliteit beschouwd, terwijl ze dat voorheen
niet waren. Voorbeelden zijn: verkrachting binnen het huwelijk en cybercriminaliteit.
Decriminaliseren: feiten die vroeger strafbaar waren, worden niet meer als criminaliteit
beschouwd. Voorbeelden zijn: overspel en homoseksualiteit.
Newburn (2013)
Criminaliteit is een containerbegrip (een begrip zonder scherp afgebakende betekenis). Dit
komt onder andere doordat criminaliteit een multidisciplinaire benadering kent.
- Juridisch-strafrechtelijk (formele regels): alles wat volgens de wet strafbaar is, is
criminaliteit. Wanneer de wet wordt overtreden, volgt een strafrechtelijke reactie.
- Sociaalwetenschappelijk (informele regels): criminaliteit wordt gezien als sociaal
construct. Wat er onder criminaliteit wordt verstaan, is afhankelijk van de normen en
waarden binnen de samenleving.
Sociaalconstructivisme: criminaliteit als sociaal construct is de uitkomst of het
product van cultuur en interacties tussen mensen die leven in complexe sociale
groepen.
Volgens Sutherland is criminologie is het maken van wetten, het breken van wetten en de
reactie van de maatschappij op het breken van wetten. Dit betreft soms ook het breken van
sociale sancties.
Wittenboordencriminaliteit betreft de misdaden die worden gepleegd door bedrijven of
personen met een hoge sociale status.
Criminaliteit, en de studie ernaar, vindt altijd plaats binnen bepaalde sociale en politieke
contexten. Hoe er over criminaliteit en wetten gedacht wordt, is cultuur- en tijdgebonden.
,Hillyard & Tombs stellen dat er moet niet naar de misdaad moet worden gekeken, maar naar
de maatschappelijke schade (social harm) die het aanricht.
‘Misdaad’ is een problematische term:
- Misdaad heeft geen ontologische werkelijkheid
- Criminologie zet de mythe van de misdaad voort
- Misdaad bestaat ook uit veel kleine gebeurtenissen
- Misdaad sluit serieuze vormen van schade (serious harm) buiten
Beleidsmakers richten zich vaak op recidivisten, omdat het aanpakken van deze groep een
positief effect zou hebben op de misdaadcijfers. In de praktijk blijkt dit echter moeilijk:
- Identificatie; er bestaat niet één duidelijk te identificeren, consistente groep jongeren
die consequent delicten plegen.
- Misdaden van de recidivisten zijn vaak geconcentreerd op relatief korte perioden.
- Pogingen tot vroege identificatie zijn vaak inaccuraat, wat leidt tot valse positieven
en valse negatieven.
Becker (1963) – Outsiders
De labeltheorie van Becker gaat ervanuit dat deviantie wordt gecreëerd door de
maatschappij. Sociale groepen stellen (in)formele regels op en proberen deze bij bepaalde
mensen af te dwingen. Bij informele regels is er sprake van sociale sancties.
Sociale regels definiëren situaties en het gedrag wat binnen bepaalde situaties past. Als
iemand een sociale regel breekt, wordt deze persoon deviant gezien, en krijgt diegene het
label ‘outsider’.
2 Definities van outsider:
1. De persoon die de regels van de samenleving breekt, en door de samenleving als
outsider wordt gezien.
2. De samenleving en diegenen die de regels opstellen, worden door overtreders van
die regels als outsider(s) gezien.
Een voorwaarde voor de labeltheorie is de aanwezigheid van heterogene groepen. Bij een
verscheidenheid aan groepen zijn de ‘algemene’ normen en waarden onduidelijk, waardoor
een machtsstrijd ontstaat om het recht van anderen te labelen.
Het labelproces verloopt in 3 fasen:
1. Het opstellen van de regels
2. Het toepassen van de regels op bepaalde mensen
3. Het labelen van personen als outsiders
- Positieve reactie (niet-deviant): een negatieve reactie bv. op basis van etniciteit of
genderidentiteit leidt ertoe dat dit onderdeel van de identiteit centraal komt te
staan.
- Negatieve reactie (deviant): wanneer iemand bv. wordt aangemerkt als ‘gevaarlijk’
heeft dit allerlei negatieve gevolgen, zoals sociale isolatie en het vertonen van
deviant gedrag.
Becker stelt voor om het begrip criminaliteit te vervangen door deviantie, omdat criminaliteit
inhoudt dat er een wet is overtreden en dat iemand daarvoor gestraft moet worden. Echter,
bij deviantie gaat het niet alleen om geschreven wetten, maar ook om wat er in de
maatschappij als ‘normaal’ wordt gezien (ongeschreven regels).
, Becker is aanhanger van het sociaalconstructivisme; wat in de ene context als deviant
wordt gezien, is in een andere context normaal.
Ook Nils Christie gaat uit van de sociaalwetenschappelijke visie en het
sociaalconstructivisme. Hij stelt dat criminaliteit geen specifieke betekenis heeft en dat
misdaad betekenis krijgt in sociale contexten.
- Een suitable enemy is iemand met niet te veel macht die in staat is om mensen
bang te maken door een gevaarlijk overkomen. Het begrip suitable enemy staat
tegenover het begrip wittenboordencriminaliteit.
Deviantie kritiek
Statistische Alles wat volgens de statistiek ‘te ver’ Wat is ‘gemiddeld’?
visie afwijkt van het gemiddelde, is deviant.
Pathologische Deviantie wordt gezien als een inefficiëntie / Wat is ‘gezond’?
visie ziekte.
Functionele Een verminderde kans op stabiliteit wordt De geldende regels en wat
visie gelabeld als sociale disorganisatie als deviant wordt gezien, is
(deviantie). vaak politieke bepaalt.
Relativistische Deviantie is het falen om aan de regels van Er zijn veel verschillende
of socialistische een groep te voldoen. groepen en regels. Mensen
visie maken vaak deel uit van
verschillende groepen.
Swaaningen (2010)
Wat er onder criminaliteit wordt verstaan is afhankelijk van hoe er tegen de samenleving en
overheid wordt aangekeken, en welke normen en waarden het belangrijkst worden geacht.
Dit verschilt per individu, tijd en cultuur.
Er bestaan verschillende visies op de definitie van criminaliteit:
Garofalo Vroeger werd criminaliteit gezien als al het gedrag dat tegen de bijbel ingaat
en zondig is (natuurlijke misdaad).
Durkheim Koppelde het concept ‘criminaliteit’ los van religieuze opvattingen en bracht
het in verband met culturele ontwikkelingen.
- Constructivistisch: criminaliteit draagt bij aan de vorming van een
collectief moraal.
- Hij zag criminaliteit al een universele inbreuk op het collectieve
moraal en als een normaal maatschappelijk verschijnsel.
Bonger Bleef met zijn visie op criminaliteit dicht bij het constructivisme, maar
voegde een nieuw element toe: hij zag criminaliteit als een subcategorie van
immorele en maatschappelijk schadelijke handelingen, waartegen de
overheid door middel van straf optreedt.
Sellin Stelde dat criminaliteit slechts één van de vele vormen van
regelovertredend gedrag is. normen en waarden zijn sterk cultuur- en
tijdgebonden.
Sutherland Stelde voor om het domein van de criminologie uit te breiden tot alle
schadelijke maatschappelijke handelingen waarop met juridische middelen
kan worden gereageerd.
