Consument & recht in de
praktijk
Samenvatti ng
,1. Waar gaat het consumentenrecht over?
1.1 Consumentenrecht: rechten consumenten
In het consumentenrecht worden de rechten en verplichtingen van de consument (koper) en
handelaar geregeld.
1.2 Consumentenrecht: koopovereenkomst
Bij het aangaan van een koopovereenkomst (art. 7:1 BW) kan er sprake zijn van een ‘gewone’
koopovereenkomst of een consumentenkoop. Met de ‘gewone’ koopovereenkomst wordt
bijvoorbeeld een koopovereenkomst tussen twee particulieren onderling bedoeld.
Sluit je een koopovereenkomst, dan moet je een prijs in geld betalen. De verkoper moet vervolgens
het door jou gekochte product aan jou geven en ervoor zorgen dat de eigendom wordt
overgedragen.
Let op: een overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding!
1.3 Consumentenrecht: consumentenkoop
De meeste beschermende regels in het kader van het consumentenrecht zijn van dwingend aard
wanneer er sprake is van een consumentenkoop. De verkoper mag van die regels die dwingend zijn
niet ten nadele van de consument afwijken.
De definitie van een consumentenkoopovereenkomst staat in art. 7:5 lid 1 BW: ‘de koop met
betrekking tot een roerende zaak die wordt gesloten door een verkoper die handelt in het kader van
zijn handels-, bedrijfs-, ambachts-, of beroepsactiviteit en een koper, natuurlijk persoon, die handelt
voor doeleinden buiten zijn bedrijfs-, of beroepsactiviteit.
Vereiste 1: koper natuurlijke persoon
Vereiste 2: Roerende zaak:
Onroerend: de grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met de grond verenigde
beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd,
hetzij rechtstreeks hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken.
Roerende zaken zijn zaken die niet onroerend zijn.
Vereiste 3: privédoeleinden:
Wanneer je een product koopt voor het uitoefenen van de handels-, bedrijfs-, ambachts-, of
beroepsactiviteit, word je niet aangemerkt als consument, omdat hier geen sprake is van
privégebruik.
Vereiste 4: professionele verkoper:
Je koopt het product van een verkoper die handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-,
ambachts-, of beroepsactiviteit.
1.5 Consumentenrecht: geen zaak, wel consumentenkoopregels
1.5.1 Geen zaak, wel consumentbescherming: dieren
Art. 3:2a BW: dieren zijn geen zaken. In art. 3:2a lid 2 staat echter dat de bepalingen met betrekking
tot zaken wel op dieren van toepassing zijn.
1.5.2 Geen zaak, wel consumentbescherming: elektriciteit, gas, warmte
Art. 7:5 lid 5 BW
, 1.5.3 Geen zaak, wel consumentbescherming: digitale inhoud
Wat dit betreft kun je denken aan het downloaden of streamen van muziek of film.
1.6 Gemengde overeenkomsten
Art. 7:5 lid 4 BW
1.7 Geen zaak, wel consumentbescherming: vermogensrechten
Ook op het kopen van vermogensrechten kan de kooptitel van toepassing zijn (art. 7:47 BW).
1.8 Consumentenrecht: uitzonderingen
Sluit je een overeenkomst tot het verrichten van diensten, dan is deze overeenkomst niet aan te
merken als consumentenkoop.
1.10 Consumentenrecht: afwijking van de regels en
vernietigbaarheid
Op basis van art. 3:40 lid 2 BW is de gemaakte afspraak waarbij van regels met een dwingend
karakter is afgeweken vernietigbaar.