Dit document bevat de samenvatting van de gehele derde module - jaar 1 - Social Work. Belangrijke begrippen uit de toet matrijs van de kennistoets worden toegelicht.
,Sociologie
Bijeenkomst 1
Literatuur: Samenlevingen: inleiding in de sociologie – Armoede en sociale uitsluiti ng
PDF
Je begrijpt dat individuele vraagstukken altijd verbonden zijn met publieke vragen
Is de kunde om individuele vraagstukken te verbinden met publieke vragen.
Je begrijpt de relatie tussen sociale ongelijkheid en sociaal economische, sociaal
geografische en sociaal culturele achtergronden
- Economische binding:
o Mensen zijn van elkaar afhankelijk voor de productie en distributie van goederen
zoals voedsel, kleding, onderdak;
o Geld is hier een belangrijk ruilmiddel geworden;
o Relaties tussen mensen minder persoonlijk.
- De geografische ongelijkheid vindt vooral plaats door segregatie →(geografische)
afzondering van een bepaalde bevolkingsgroep. Een groep, provincie, land etc. is relatief
armer dan de vergelijkbare omgeving. Vaak blijven armen in deze gebieden wonen door
meer woonmogelijkheden, maar ook door solidariteit naar elkaar toe. De ‘armen’ steunen
elkaar.
- Arbeidsverhoudingen:
1. Relatie tussen mensen in arbeidsorganisaties
Veel zelfstandigheid naar stipte werktijden en deelhandelingen
Werknemers moesten discipline krijgen om dit te doen (bijvoorbeeld straf)
Arbeid en productie en organisatielagen opgedeeld: scientific management
Fordisme: lopende band werk (standaardisatie en massaproductie)
https://www.ensie.nl/betekenis/fordisme
2. Positie op de arbeidsmarkt
3. Verhouding belangengroepen t.a.v. arbeid
Je begrijpt dat sociale ongelijkheid duurzaam is
Het kan zichzelf in stand houden.
Je begrijpt wat de relatie is tussen sociale ongelijkheid en sociale stratificatie en de
rol van macht
- Sociale ongelijkheid: een van de meest gecompliceerde begrippen in de sociale
wetenschappen.
o Omvat alle sociale verschillen, alle situaties waarin mensen een verschillende sociale
positie innemen.
o Verschillen in macht en daarmee verbonden sociale privileges.
- Sociale privileges (beloningen): verschillen in zaken die waardevol worden gevonden en die
in principe overdraagbaar zijn.
, - Invoering van landbouw en veeteelt was een voorwaarde voor het ontstaan van stratificatie,
dat wil zeggen sociale ongelijkheid tussen verschillende maatschappelijke groeperingen en
van staatsvorming.
- Coördinatie door ruil en dwang: differentiatie tussen interdependente mensen vond deels
plaats door ruil op basis van wederkerigheid, deel door dwang op basis van geweld. Vooral
waar de langbouw afhing van irrigatiewerken, was coördinatie op grote schaal urgent.
- Macht en afhankelijkheid: machtsverschillen, en daarmee ook verschillen in sociale
privileges, zijn geworteld in afhankelijkheidsverhoudingen tussen mensen.
- Macht: dwingende invloed of het vermogen om het gedrag van anderen met behulp van
sancties (beloningen en straffen) te beïnvloeden.
- Asymmetrische verhoudingen: sterk eenzijdige afhankelijkheidsverhoudingen tussen
mensen; iemand is in veel hogere mate afhankelijk van een ander dan omgekeerd.
- Vier typen machtsbronnen:
o Economisch: de beschikking over schaarse goederen waar anderen op aangewezen
zijn, in het bijzonder productiemiddellen.
o Politiek: de beschikking over middelen tot reguliere uitoefening van geweld.
o Affectief: het vermogen anderen emotioneel aan zich te binden.
o Cognitief: de beschikking over speciale kennis die ook voor anderen waardevol is.
- Organisatie als machtsbron: is altijd met een of meer van bovengenoemde typen
machtsbronnen gecombineerd.
- Vier typen sociale privileges:
o Materiële beloningen: beschikking over schaarse goederen (bezig, inkomen),
daarmee verbonden kansen op comfort en gezondheid en mogelijkheden om
onaangename arbeid te vermijden.
o Politieke bevoegdheden en rechten
o Status (prestige, aanzien, populariteit, respect)
o Toegang tot kennis en informatie.
- Sociale stratificatie: de verdeling van de maatschappij in omvangrijke, uit gezinnen, families
of huishoudens bestaande groeperingen waartussen ongelijkheidsverhoudingen bestaan en
waarvan het lidmaatschap althans ten dele sociaal erfelijk is. Hierbij wordt doorgaans niet
gedoeld op ongelijkheid naar sekse, leeftijd, ongelijkheid binnen kleine groepen en
organisaties. Door middel van sociale eenheden worden sociale privileges overgedragen.
- Voorwaarden voor het ontstaan van stratificatie: arbeidsdeling (verder dan naar sekse en
leeftijd) en surplusproductie.
- Belangrijke kenmerken stratificatie:
o Geslacht
o Leeftijd
o Status
o Privileges
o Omgeving
o Geld
o Macht
o Afhankelijkheid
- Klassen= strata waarvan de leden overeenkomstige economische mogelijkheden hebben op
grootschalige markten, zoals de arbeidsmarkt.
- Stand= strata waarvan de leden zich kenmerken door een overeenkomstige status,
statusbewustzijn en levensstijl.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper weronikakavelaars12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,98. Je zit daarna nergens aan vast.
