Samenvatting

Samenvatting Historische Contexten Geschiedenis vwo

0 keer verkocht

Vak
Geschiedenis

Niveau
VWO / Gymnasium

Dit is een samenvatting van de Historische contexten die voor het eindexamen geleerd moeten worden. Het bevat alle 4 de contexten: - Steden en burgers in de Lage Landen - De verlichting in theorie en praktijk - China van keizerrijk tot kapitalisme - Duitsland in Europa

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 38 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Ja
Geupload op 26 maart 2022
Aantal pagina's 38
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

historische contexten
duitsland in europa
examenstof
het chinese keizerrijk
de verlichtin
china van keizerrijk tot kapitalisme
steden en burgers in de lage landen
de verlichting in theorie en praktijk

Instelling Middelbare school
Niveau VWO / Gymnasium
Vak Geschiedenis
School jaar 6

€5,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

HC1: Steden en burgers in de Lage Landen
1050-1700

Kenmerkende aspecten:
- De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-
urbane samenleving
- De opkomst van stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
- Het begin van staatsvorming en centralisatie
- De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg
had
- Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
- Het streven van vorsten naar absolute macht
- De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht
van de Nederlandse Republiek
- Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie

Hoofdlijn: Wat is de belangrijkste handelsstad?
12e en 13e eeuw: Atrecht
14e en 15e eeuw: Brugge
16e eeuw: Antwerpen
17e eeuw: Amsterdam
18e en 19e eeuw: Londen

1.1 Steden in Vlaanderen en Artesië
1050-1302

Door toename van voedselproductie was een bevolkingsgroei in europa mogelijk. Het was een
oorzaak van de opkomst van de Nederlandse economie in de 11e eeuw. De bevolkingsgroei
zorgde dat er weer steden kwamen. Door de komst van steden bloeide de handel op (markten)
Er ontstond weer een monetaire economie (Geldeconomie).

KA: De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een
agrarisch-urbane samenleving

— Voedsel en grondstoffen —>
Omliggend
Steden
<—Nijverheidsproducten — gebied
(Werktuigen, Kleding)

Ter bescherming van hun economie, wilden de steden speciale rechten. (Bijv. Recht om
belasting te heffen of om stadsmuur te bouwen.)
Deze rechten kregen ze in ruil voor geld.

KA: De opkomst van stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden

,De verstedelijking ging niet overal snel, vooral in Noord-Italie en Vlaanderen.

Wel burgerschap: goede ambachtslieden of rijke kooplieden waren, die waren namelijk goed
voor de economie.
Geen burgerschap: Ongeschoolde arbeiders, paupers, geestelijken(die behoren tot kerk).

Stadsburger = poorter

Atrecht was tot eind 13e eeuw de belangrijkste stad in de Nederlanden. Het was een
belangrijke stad in de lakennijverheid en was ook het begin van stedelijke dynamiek in de
Nederlanden.

Laken wastor de opkomst van katoen de belangrijkste textielsoort in europa. Vlaanderen en
arterie werden de belangrijkste handelscentra voor deze stof.
Voor de ontwikkeling van laken waren veel ambachten nodig. Het hele productieproces werd
georganiseerd door kooplieden, die het eindproduct verkochten.

Ten oosten van Parijs werden jaarlijks markten (jaarmarkten) gehouden, hierbij kwamen
kooplieden uit verschillende gebieden van europa (Noord-Italië, Vlaanderen, Artesië, Frankrijk)
om handel met elkaar te drijven.

Door de lakenhandel werden de Atrechtse kooplieden rijk en machtig, ze hadden veel invloed
op het stadsbestuur.

Aan het einde van de dertiende eeuw werd de leidende rol van Atrecht overgenomen door
Brugge (Noord Vlaanderen). Ook in Brabantse steden kwam de lakennijverheid op, deze steden
richtten zich voor de invoer van grondstoffen en de export van het laken op Brugge.

In Noord-Italie en noord Frankrijk was het een onrustige periode, waardoor handel moeilijk
ging. Tegelijkertijd kwamen de Duitse Hanzesteden op, voor wie Brugge veel gunstiger lag dan
Atrecht.

In de 13e eeuw was het bestuur in alle Vlaamse steden in handen van patriciërs, leden van rijke
vooraanstaande families. Zij leverden de schepenen (Burgers die bestuur en rechtspraak
regelen).
Eind 13e eeuw kwam er steeds meer oppositie tegen de patriciërs, er waren vaak protesten
waar de ambachtslieden meer geld en invloed eisten.

In 1302 liepen de spanningen uit op een veldslag bij Kortrijk (Guldensporenslag):

Graaf van Vlaanderen
Franse koning VS Aanhang: Ambachtslieden en
Aanhang: Patriciërs
boeren

,De fransen stonden bekend als een van de sterkste legers, maar ze verloren van de Vlamingen.

De dag na de veldslag werden de patriciërs verdreven uit velen steden en werd hun bezit in
beslag genomen. De familie van de graaf van Vlaanderen gaf als beloning voor de steun meer
invloed aan de gilden.

, 1.2 Steden, netwerken en bestuurders
1302-1602

In de 14e en 15e eeuw was Brugge het belangrijkste handelscentrum boven de Alpen.
Kooplieden uit heel Europa deden er zaken met elkaar.
De Hanze had een hoofdkantoor in Brugge en maakte het een stapelmarkt voor alle steden in
de Nederlanden.

Italianen maakten Brugge een financieel centrum. Er waren Italiaanse banken die leningen
verreikte en transacties regelde dmv de wisselbrief.
Er werd ook gehandeld in wisselbrieven (waarde bepaald door wisselkoersen), Deze handel
leidde tot het ontstaan van de eerste beurs.

Brugge had zijn succes ook te danken aan omliggende gebieden, die vraag en aanbod
verzorgde.

Hoewel de Brabantse steden in 1300 onmogelijk konden tippen aan het niveau van de Vlaamse
steden, werden ze in de 14e en 15e eeuw steeds belangrijker. Een belangrijke Brabantse stad
was Antwerpen, door de ligging aan de schelde was dit gunstiger dan Brugge. Eerst was
Antwerpen een aanvulling voor Brugge, ipv concurrent, maar rond 1500 nam Antwerpen de
positie van Brugge over.

Antwerpen werd een markt voor diverse Europese goederen, maar ook voor producten uit
Spaanse en Portugese koloniën.
Ook het groeiende belang van de graanhandel was nieuw, voormalig werd en vooral graan uit
noord Frankrijk gehaald, maar nu werd er ook uit Polen en Baltisch gebied geïmporteerd.
Hollanders hadden hier een grote rol in, hun eigen grond was te drassig voor graanteelt, dus
gingen ze via de Oostzee graan importeren. Eerst alleen voor eigen gebruik, maar later ook om
in Antwerpen verder te verhandelen.

De middeleeuwse steden waren hechte gemeenschappen en noemden zichzelf commune, ze
voelden zich verbonden door het “bonum commune” (algemeen belang). Ze betaalden bijv.
belasting voor aanleg en onderhoud van gebouwen.
De burgerij nam ook het onderwijs over van de kerk, de kinderen kregen hier les in de volkstaal
(ipv Latijn bij kerkelijke scholen).
De burgerij ging zich ook bemoeien met sociale zorg.

Er ontstonden binnen de kerk nieuwe gemeenschappen, je had bijvoorbeeld:
- de begijnen, alleenstaande gelovige vrouwen. Wonend op begijnhoven
- Bedelorden, kloosterorden van monniken die van liefdadigheid van gelovigen leefden.

De begijnen en bedelorden sloten zich aan bij individuele geloofsbewegingen, bijv. De
moderne devotie. Die de nadruk legde op de individuele verantwoordelijkheid om een goede
christen te zijn.

KA: De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot
gevolg had

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellaaneliss. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Samenvatting

Samenvatting Historische Contexten Geschiedenis vwo

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Meer samenvattingen voor studieboek

Geschreven voor

Verkoper

Voorbeeld van de inhoud