Leerdoelen:
- Je kunt pijnklachten ten gevolge van cariës herkennen, beschrijven en diagnosticeren
- Je bent op basis van achtergrondkennis in staat om bij verschillende diagnoses en
behandelingen te benoemen.
Pijn
Wat is pijn? Hoe kom je ervan af?
Pijn = een onplezierig waarschuwing signaal bij te sterke prikkel.
Lichamelijke pijn komen stoffen vrij, in de hersenen vindt bewustwording plaats.
- Signaalfunctie
- Functie thk-professional
Verschillende type pijn
- Acute
- Subacute
- Chronische
- Nociceptieve
- Neuropatische
- Viscerale
- Vasculaire
- Oncologische
Pijn heeft een signaalfunctie en geeft aan dat er iets mis is in het lichaam!
Het kan ervoor zorgen dat je minder goed slaapt, minder eetlust hebt en je stemming
beïnvloedt.
Pijn kan het genezingsproces vertragen. Dus hoe sneller de pijn wordt opgemerkt, hoe
sneller de behandeling aangepast kan worden en kan worden gestart.
Om pijn goed te kunnen behandelen moet je eerst weten wat de mate is van de pijn.
Dit wordt vaak uitgedrukt met scores.
Deze wordt bijvoorbeeld bij kinderen gebruikt.
Een andere manier is door na te gaan hoeveel medicatie iemand gebruikt en de frequentie.
Pijn geeft onvoldoende informatie van het probleem.
Bij chronische pijn is een dagboek bijhouden bijvoorbeeld heel handig is. Zoals de intensiteit
van de pijn is handig te noteren. Ook welke medicatie ervoor gebruikt wordt.
1
Samenvatting colleges
,Cariologie theorie jaar 3
Individuele kenmerken van pijn
Odontogene ontsteking
Gevolgen indien niet tijdige diagnostiek
Mensen omschrijven vaak de pijn, zoals:
- Hondenbeet
- Mes snede
- Val in de brandnetels
- Slag van een hamer
- Etc.
Pijnstilling = een tijdelijke oplossing n.a.v. mate van de pijn
Volgorde:
Paracetamol, NSAIDS evt. i.c.m. met paracetamol, tramadol, sterkwerkend opioïde,
subcutaan of intraveneus.
Diagnostiek bij onderzoek oorzaak
In geval van nociceptieve pijn mogelijk
1. Lokale pijn = dolor
2. Lokale roodheid mucosa/gingiva = rubor
3. Lokale zwelling = tumor
4. Warmte = calor
5. Functieverlies = functio laesie
Voorbeeldvraag
Een patiënt belt en vertelt dat hij zich ziek voelt en een dikke onder wang heeft. Wat wil je
nu weten? Welke 4 vragen stel je deze patiënt? Wat wil je weten wat betreft pijn? Wat doe
je vervolgens allemaal?
Zie werkcollege 1
2
Samenvatting colleges
,Cariologie theorie jaar 3
Bij je pijn onderzoek kan je patiënt adviseren paracetamol te nemen. Voorschrijven van
medicaties die sterker zijn is niet aan mondhygiënisten om voor teschrijven.
Enkele oorzaken pijnklachten bij kiespijn
- Dentine tubuli
- Caries
- Elektrische stroom
- Pulpitis
- Extripatie pulpa
- Endodontischer behandeling
- Trauma
- …..
Onderzoek kiespijn
1. Tijdstip ontstaan
2. Continuïteit
3. Karakter en intensiteit
4. Tijdsduur
5. Locatie, lokaliseerbaarheid
6. Functie en temperatuur afhankelijkheid
Bij pulpa sensitiviteit kan het per patiënt verschillen.
- Goed te detecteren met koud en warm
- Soms moeilijk te lokaliseren
- Links en rechts goed, behalve incisieven
- Boven onder goed incisieven
- Boven onder post-canien slecht
Pulpitis
- Reversibel of irreversibel?
Pijnlijk
Reversibel
Asymtoma
tisch
Pulpitis
Pijnlijk
irreversibel
asymptoma
tisch
Diagnostiek van de pulpa is taak van de tandarts
- MH behandeld primaire caviteiten (non) invasief
- MH moet wel kunnen vaststellen of pulpa afwijkend beeld geeft n.a.v. onderzoek
- Bij geen afwijkingen kan een MH invasief behandelen
3
Samenvatting colleges
, Cariologie theorie jaar 3
Histologie pulpa
1 = dentine, 2= predentine, 3=odontoblastenlaagje, 4=cel-arme zone, 5= cel-rijke zone, 6=
eigenlijke pulpa
Bij pulpitis gaat bij nr. 6 verstoring zitten.
Bij pulpa klachten de patiënt doorverwijzen naar de tandarts.
Door verschillende testen kan je dit uitsluiten. Zoals percussie, palpatie, mobiliteit, foto’s
Sensibiliteitstesten
Gezonde pulpa = gevoelig voor temperatuurverschil
Ontstoken pulpa = pulpa verhoogd gevoelig
Overgang fase = normaal reagerend
Avitale pulpa = ongevoelig voor prikkels, kunnen resten van vitaal weefsel in zitten, daarom
verdoven bij endo.
Kunnen vals negatieve reacties zijn
- Obliteratie pulpakamer
- Open apex
- Recent trauma
- Premedicatie
4
Samenvatting colleges
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xxcarlijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.