Hoofdstuk 3 - Ecosystemen
Paragraaf 1 - Kwetsbare ecosystemen
De voorraad van zoetwater op Schiermonnikoog is beperkt. Mensen op het eiland moeten er vooral
‘s zomers zuinig mee omgaan. Anders ontwikkelt het ecosysteem van
het eiland zich in een voor mensen ongewenste richting.
Op Schiermonnikoog leven allerlei planten, dieren en andere
organismen. Elk heeft er zijn habitat en niche. Onderling zijn ze
verbonden in een voedselweb van eten en gegeten worden, en door
talloze andere relaties. Zo’n afgebakend gebied met organismen en
biotische en en abiotische relaties is een complexe zelfstandige
eenheid, een ecosysteem. Dankzij kringlopen heeft een ecosysteem
nauwelijks uitwisseling van stoffen met andere ecosystemen.
Bron 1→ zie hiernaast, geeft een voorbeeld van de relaties,
energiestromen en kringlopen. De producent zet CO2 en H2O met
behulp van zonlicht om in organische stoffen. Dan heb je de
consumenten, zijn halen hun organische stoffen uit andere organismen.
Dode resten van planten en dieren, detritus, zijn voedsel voor
detrituseters. Uiteindelijk eindigen de voedselketens bij reducenten
(bacteriën en schimmels) die de organische stoffen tot anorganische
verwerken. Tijdens de route door de voedselketen verdwijnt de door
planten vastgelegde energie, stap voor stap, uit het ecosysteem als
warmte.
De maximale populatiegrootte die een gebied kan onderhouden = de draagkracht van het ecosysteem.
Bepalend voor de draagkracht is de beperkende factor. Verdwijnt de beperking, dan neemt de
draagkracht toe.
De samenstelling van de meeste populaties van een ecosysteem verandert voortdurend. Deze
populatiedynamiek beïnvloedt een ecosysteem. Niet alleen biotische, maar ook abiotische factoren,
zoals water en temperatuur beïnvloeden ecosystemen.
Blijvende, snel optredende veranderingen in ecosystemen heten verstoringen. De meeste zijn van
menselijke oorsprong.
Paragraaf 2 - Energie
Biomassa is het totaalgewicht van de organismen. Meestal gebruiken biologen het drooggewicht, dat is
het versgewicht min het gewicht aan water. Het drooggewicht is een goede maat voor de hoeveelheid
energierijke stoffen die de organismen bevatten. Door alle drooggewichten weer te geven in de vorm
van een liggend staafdiagram→ voedselpiramide. Het oppervlak van elke staaf is een maat voor de
biomassa. In een ecosysteem let je echter niet op individuele soorten, maar op groepen soorten die op
een vergelijkbare wijze aan hun voedsel komen. Daarom zetten biologen alle producenten van een
ecosysteem samen in 1 staaf→ eerste trofische niveau van de piramide . Daar bovenop→ staaf van
consumenten van de eerste orde (C1 planteneters). Daarna de consumenten van de tweede orde (C2,
dieren die planteneters eten) en dan de consumenten van de derde orde (C3))enz. → hoe complexer
het ecosysteem hoe groter het aantal trofische niveaus. Het aantal trofische niveaus is beperkt door
het verdwijnen van energie.
Lagen van voedselpiramide geven niet alleen biomassa weer→ voedsel bevat brandstoffen→ grootte
van laag is daardoor ook maat voor de energie op dat trofische niveau→ doordat de energie afkomstig
is uit een lager niveau, laat de afnemende grootte van de staven zien dat niet alle energie in het hogere
niveau terechtkomt.
Heterotrofe organismen→ organismen die met hun voedsel organische stoffen opnemen, die ze
gebruiken als brand- en bouwstof.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninavankoppen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.