Dit hoofdstuk gaat over de Tijd van pruiken en revoluties. De samenvatting bevat (beantwoorde) leerdoelen, belangrijke jaartallen, kenmerkende aspecten en begrippen.
KA; Rationeel optimisme en ‘verlichte denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen v/d samenleving : godsdienst, politiek en sociale verhoudingen:
Leg uit dat de verlichtingsfilosofen voortbouwen op het rationalisme en de
natuurwetenschappelijke ontdekkingen uit de Tijd van regenten en vorsten:
Rationalisme: dmv. het gebruik v/d rede, het verstand, logisch nadenken tot inzicht en
kennis komen. Naar voorbeeld v/d natuurwetenschappers uit eerder tijdvakken baseren de
verlichtingsfilosofen hun ideeën over maatschappij en samenleving op de ratio.
Beschrijf hoe de standenmaatschappij sinds de middeleeuwen was veranderd:
In de 18e eeuw bestond nog altijd een standenmaatschappij met een 1e (geestelijkheid), 2e
(adel) en 3e (rest v/d bevolking) stand waarbij een grote mate van sociale ongelijkheid
bestond.
- Beschrijf hoe de macht v/d absolute vorsten en de privileges v/d
geestelijkheid en adel spanningen opriepen bij de burgerij en boeren:
De eerste twee standen hadden allerlei privileges die de 3e stand (Bourgeoisie) niet had
(herendiensten en het niet of nauwelijks betalen van belastingen). Echter was de
samenstelling v/d 3e stand de afgelopen eeuwen zo veranderd dat er een economisch
sterke burgerij was opgekomen die meer invloed op bestuurlijk en economisch gebied wilde.
Beschrijf de kritiek v/d verlichtingsfilosofen op de standenmaatschappij en plaats
deze kritiek binnen de maatschappelijke ontwikkelingen:
- Locke: alle wetten gelijk voor eenieder.
- Montesquieu: trias politica.
- Rousseau: volkssoevereiniteit in een sociaal contract tussen volk en vorst.
- Voltaire: twijfelde aan belang geestelijkheid, vond absolute nodig om te regeren.
Hoe en in hoeverre verspreidde de kritiek op de standenmaatschappij en op de
absolute vorsten onder het volk?
Nieuwe inzichten v/d filosofen werden met elkaar gedeeld via brieven, verzameld in de
encyclopédie van Diderot. via publicaties in kranten en tijdschriften, (illegaal) gedrukte
boekwerken of werden verwerkt in toneelspelen of gedeeld en bediscussieerd tijdens
bijeenkomsten in salons.
Begrippen:
Sociale verhoudingen → wisselwerking tussen de verschillende groepen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amyle2305. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.