Lesweek 6:
Persoonlijkheid
Persoonlijkheid: de psychologische eigenschappen die een zekere continuïteit verlenen aan het gedrag
van een individu in verschillende situaties en op verschillende momenten.
Persoonlijkheidsleer is dus de psychologie van individuele verschillen.
Door welke krachten wordt de persoonlijkheid gevormd?
Kernconcept 7.1: de persoonlijkheid wordt gevormd door de gecombineerde krachten van
biologische, situationele en psychische eigenschappen, die allemaal in een context van sociaal-
culturele factoren en ontwikkelingsfactoren zijn ingebed.
Genetische factoren (nature).
Sociale en milieu-factoren
Bijvoorbeeld geboorte volgorde: de plek in je gezin zegt iets over je persoonlijkheid.
Oudste kinderen: braaf, volgen de regels, succesvoller, neiging tot prestatie
Jongste kinderen: rebels
Culturele factoren
Individualisme: het individu wordt gewaardeerd, je onderscheiden van de massa
Collectivisme: collectief is belangrijker dan het individu
Karaktertrekken / persoonlijkheidskenmerken (vaststaande gegevens) vs. Persoonlijkheidsprocessen
(persoonlijkheid ontwikkelt zich met de jaren)
Oftewel: dispositionele theorieën vs. procestheorieën
Uit welke blijvende patronen of disposities bestaat onze persoonlijkheid?
Karaktertrekken (vaststaande gegevens).
Theorieën in deze stroming dispositionele theorieën: er is een opmaak die de basis vormt voor jouw
persoonlijkheid.
Kernconcept 7.2: volgens alle dispositionele theorieën bestaat er een kleine groep van
persoonlijkheidskenmerken die temperamenten, karaktertrekken of typen worden genoemd; het
individu vertoont m.b.t. deze kenmerken gedurende zijn hele leven een consistent beeld.
Persoonlijkheid als temperament
Temperament: de biologisch bepaalde disposities die al in de vroege jeugd waarneembaar zijn en die de
snelheid en intensiteit van emotionele reacties en de overheersende stemming van een individu bepalen.
Het idee van een dispositie en temperament komt van Hippocrates: het temperament wordt bepaald door
humores (lichaamssappen):
Jouw persoonlijkheid werd bepaald door welk lichaamssap dominant was (het meest aanwezig was)
1) Bloed – sanguin (warm, sociaal, aardig, betrokken)
2) Gele gal – cholerisch (agressief, opvliegend)
3) Zwarte gal – melancholisch (negatieve kijk, depressief)
4) Slijm – flegmatisch (koel, afstandelijk, emotioneel afgevlakt)
Welk hersengebied is belangrijk bij de persoonlijkheid: frontaalkwabben.
Waar men vroeger dacht dat dit het geval was met humores, denkt met nu dat verschillende verhoudingen
in neurotransmitters invloed hebben op onze persoonlijkheid.
Persoonlijkheid als compendium van persoonlijkheidstrekken
Persoonlijkheidstrekken zijn meerdimensionale structuren: rust op de basis van temperament, maar ziet
eigenschappen als iets wat zich later ontwikkelt en wordt beïnvloed door ervaringen en psychische
processen in de persoon.
Big Five persoonlijkheidsstructuren = 5 bipolaire dimensies
1. Open – gesloten: open (in hoeverre je open staat voor nieuwe veranderingen, je om kunt gaan met
nieuwe ervaringen, fantasie hebt)
2. Georganiseerd – chaotisch: consciëntieus
3. Extravert – introvert: extravert
4. Warm – koel: aangenaam
5. Gelijkmatig – nerveus: neurotisch (in hoeverre je emotionele leven stabiel of instabiel is)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FleurGobes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.