Deelvraag 1.1: Welke ontwikkeling vond plaats in het geloof in Nederland tusse n de 1e en de
10e eeuw?
In deze periode ging Nederland over van de Germaanse en Romeinse godsdienst over naar het
Christendom. De Germaanse godenwereld ging ten onder met de komst van het Christendom.
Het Christendom werd in 392 de staatsgodsdienst maar de kerstening in Nederland begon pas vanaf
de jaren 700 toen Engelse monniken het christelijke geloof kwamen prediken met de steun van de
Paus.
Rond 800 brak Karel de Grote de weerstand tegen het Christendom in Nederland.
Deelvraag 1.2: Hoe ontwikkelden de kerk en het geloof zich in Nederland in de hoge en late
middeleeuwen?
In de hoge en late middeleeuwen had de kerk grote invloed op het dagelijkse leven.
Tijdens de middeleeuwen waren de kerk en staat een twee-eenheid met elk een eigen taak. De kerk
bemiddelde tussen God en mens en zag er op toe dat de gelovigen hun religieuze plichten
nakwamen. De wereldrijke overheid beschermde de kerk en regelde de zaken die niet onder de
kerk vielen.
Vanaf de 12 eeuw leerde de kerk van het vage vuur: een derde mogeljkheid tussen hel en de hemel.
Er ontstond een wijdverbreide vroomheid. Daardoor ontstonden ook veel nieuwe geestelijke
bewegeingen zoals d armoedebeweging. Door de vroomheid kwam er intolerantie tegenover niet-
christenen: specifiek waren dit vooral de moslims en de joden. In 1215 bepaalde de paus dat joden
een geel herkenningsteken moesten dragen. Ook richtte de paus in de 12e eeuw een speciale
rechtbank op tegen ketterij: de inquisitie.
Vanaf de 13e eeuw werden er universiteiten gesticht. In de 15e eeuw leidde de toenemende
wetenschappelijke kennis tot kritiek in de kerk. Toen ontstond het humanisme.
Humanisten bestudeerden de klassieke werken om zo achter hun oorspronkelijke mening te komen.
Deelvraag 1.3: Hoe vond in Nederland de Reformatie plaats?
In het begin van de 16e eeuw was er al onvrede over de rooms-katholieke kerk. Echt verzet
ontstond in 1517 nadat Maarten Luther de Reformatie was begonnen.
Karel V trad hard op tegen de reformatie. In 1521 stelde hij een keizerlijke inquisitie in. Hierdoor
bleef het openlijke verzet beperkt. Alleen een radicale protestantse minderheid zonderden zih af van
de katholieke kerk.
Mensen die de kerk wouden hervormen (hervormers) sloten zich aan bij de lekenvroomheid van de
moderne devotie en het humanisme van Erasmus. Doordat veel Hollandse gewesten behoorden tot
de meest verstedelijke regio's van Europa konden Nederlanders makkelijker in contact komen met
de nieuw ideeen.
Een ontwikkeling die in Nederland een grote invloed had op de reformatie was de boekdrukkunst.
Hierdoor raakten Luthers zijn geschriften snel verspreid onder de bevolking.
De wereldrijke bestuurders hadden ook niet meegewerkt aan het uitroeien van het protestanitisme.
Onder de Nederlandse bestuurders waren de ideeen van Erasmus namelijk populair.
Toen Karel V de macht overdroeg aan Filips verscherpten de tegenstellingen zich alleen meer.
Vanuit Frankrijk kwam er een nieuwe protestantse beweging: het calvinisme.
De gereformeerden, volgelingen van Calvijn in Nederland, kregen vooral aanhang onder
handwerkers en koopslieden. Tijdens de Nederlandse opstand kregen de volgelingen van Calvijn
een grote invloed.
Mede door de calvinisten leidde de spanningen tussen Filips II en de Nederlandse bestuurders tot
een breuk.
De opstandige gewesten riepen in 1588 de Republiek der Verenigde Nederlanden uit. Toen haden
calvinisten daar al op veel plekken een verbod van de katholieke kerk afgedwongen.
Hun gereformeerde kerk kreeg veel steun van de overheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Chantal19971. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.