Samenvatting van boek Grondslagen van Auditing & Assurance HST 1 t/m 4 en 7 t/m 11. Verder nog H2.1. H2.2, H4.1 en H4.4.2 van de Basics van een uitdagend beroep. Een samenvatting met een duidelijk structuur. Alle theorie wordt toegelicht, soms staan er ook nog afbeeldingen bij. Mochten het downloa...
GRC-GR
Grondslagen van Auditing & Assurance
De basics van een uitdagend beroep
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 3 De basics van een uitdagend beroep.............................................................................4
3.1 Welke categorieën overige opdrachten zijn er?...........................................................................4
3.2 Hoe ziet de samenstelpraktijk eruit?............................................................................................4
3.3 Uit welke componenten is een jaarrekening opgebouwd?...........................................................6
3.4 Hoe komt een jaarrekening tot stand?.........................................................................................6
Hoofdstuk 1 Grondslagen AA.............................................................................................................7
1.1 Ontstaan van het accountantsberoep..........................................................................................7
1.2 Pincoffs-affaire..............................................................................................................................7
1.3 Vraag naar accountantscontrole...................................................................................................7
1.4 Verwachtingen van het maatschappelijk verkeer.........................................................................9
Hoofdstuk 2 Grondslagen AA...........................................................................................................10
2.1 Ontstaan van de beroepsorganisatie..........................................................................................10
2.2 Titels en externe accountant......................................................................................................10
2.3 Wettelijke regelingen voor het accountantsberoep...................................................................11
2.4 Opleiding tot accountant en permanente educatie....................................................................11
Hoofdstuk 9 Grondslagen AA...........................................................................................................12
9.1 Begrip materialiteit.....................................................................................................................12
9.2 Bepalen van de materialiteit.......................................................................................................13
9.3 Evalueren van geïdentificeerde afwijkingen en schattingsverschillen........................................13
9.4 Samenvatting van het toepassen van materialiteit.....................................................................13
Hoofdstuk 10 Grondslagen AA.........................................................................................................14
10.1 Risicoanalytische controlemethode..........................................................................................14
10.2 Accountantscontrolerisico........................................................................................................14
10.3 Risico van een afwijking van materieel belang.........................................................................15
10.4 Risico-inschattingswerkzaamheden..........................................................................................16
10.5 Interne beheersing...................................................................................................................16
10.6 Significante risico’s...................................................................................................................18
10.7 Relatie tussen de controlewerkzaamheden en het steunen op interne beheersing.................19
Hoofdstuk 3 Grondslagen AA...........................................................................................................20
3.1 Regelgeving voor de individuele accountant en de accountantseenheid...................................20
3.2 Wet op accountantsberoep........................................................................................................21
3.3 Wet tuchtspraak accountants.....................................................................................................21
3.4 Verordening op kwaliteitsbeoordelingen...................................................................................22
2
, 3.5 Betekenis van de (wettelijke) regelgeving voor jaarverslaggeving voor de accountantscontrole
..........................................................................................................................................................23
Hoofdstuk 4 Grondslagen AA...........................................................................................................24
Hoofdstuk 8 Grondslagen AA...........................................................................................................25
8.1 Doel van en verantwoordelijkheden bij de jaarrekeningcontrole...............................................25
8.2 Uitgangspunten voor het oordeel over de jaarrekening.............................................................25
8.3 Axiomatisch voorbehoud............................................................................................................26
8.4 Nadere uitwerking van de bewering en de controledoelstellingen............................................27
8.5 Het controleproces.....................................................................................................................28
Hoofdstuk 2.1 en 2.2 De basics van een uitdagend beroep..............................................................29
2.1 Welke wet- en regelgeving bestaat er voor accountants(praktijktijken)?..................................29
2.2 Wat is de Verordening Gedrags- en Beroepscode voor Accountants (VGBA)?...........................30
Hoofdstuk 4.4 De basics van een uitdagend beroep........................................................................31
4.4.1 Initiële werkzaamheden en controledoelstellingen.................................................................31
4.4.2 Controlemiddelen en werkzaamheden....................................................................................31
Hoofdstuk 11 Grondslagen AA.........................................................................................................33
11.1 Het begrip controle-informatie.................................................................................................33
11.2 Kwaliteit van de controle-informatie........................................................................................33
11.3 Systeemgerichte en gegevensgerichte controlewerkzaamheden.............................................34
11.4 Soorten controlewerkzaamheden............................................................................................35
Hoofdstuk 7 Grondslagen AA...........................................................................................................36
7.1 Soorten opdrachten....................................................................................................................36
7.2 Assurance-opdrachten................................................................................................................38
7.3 Beoordelingsopdracht................................................................................................................39
7.4 Assurance-opdrachten................................................................................................................41
Socrative week 2.............................................................................................................................43
Aantekeningen les week 2...............................................................................................................44
Aantekeningen les week 3...............................................................................................................46
Aantekeningen les week 4...............................................................................................................48
Aantekeningen les week 5...............................................................................................................49
Aantekeningen les week 6...............................................................................................................51
Aantekeningen les week 7...............................................................................................................52
3
,Hoofdstuk 3 De basics van een uitdagend beroep
3.1 Welke categorieën overige opdrachten zijn er?
Overige opdrachten zijn opdrachten waarbij geen zekerheid wordt verstrekt door de accountant in
de vorm van een controle- of beoordelingsverklaring. Wel hoort een accountant zijn werkzaamheden
vakbekwaam en zorgvuldig uit te voeren. Overige opdrachten worden onderverdeeld in de volgende
drie categorieën:
Opdrachten tot het verzorgen van belastingaangiften
Consultancy- en adviesopdrachten
Aan assurance verwante opdrachten
o Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden met
betrekking tot financiële informatie bijvoorbeeld het analyseren van de
jaarrekeningenpost debiteuren
o Opdrachten tot het samenstellen van financiële overzichten jaarrekening
3.2 Hoe ziet de samenstelpraktijk eruit?
Werkzaamheden in de samenstelpraktijk bestaan hoofdzakelijk uit het samenstellen van financiële
overzichten, het verrichten van fiscale werkzaamheden en het geven van advies aan cliënten. In de
samenstelpraktijk kunnen er vijf functies onderscheiden worden:
1. De accountant: enerzijds toetst hij de werkzaamheden van de relatiebeheerder aan de
geldende wet- en regelgeving en geeft de samenstelverklaring af. Anderzijds verricht hij veel
werkzaamheden op het gebied van advisering en relatiebeheer.
2. De relatiebeheerder: het eerste aanspreekpunt voor de cliënt. De relatiebeheerder legt
verantwoording af aan de accountant over de uitgevoerde werkzaamheden en hij verricht de
samenstelwerkzaamheden indien de expertise van de assistent-accountant ontoereikend is.
3. De assistent-accountant: de werkzaamheden bestaan uit het coderen, het samenstellen en
het afronden van de jaarrekening. De assistent-accountant vervult ook vaak de fiscale
aangiftes voor de cliënt
4. Financieel medewerker: verricht vaak de coderingswerkzaamheden ter voorbereiding op het
samenstellen van de jaarrekening.
5. Specialist: specialisten worden vaak ingezet indien de kennis van de accountant of
relatiebeheerder ontoereikend is voor de betreffende opdracht. Denk bij aan een specialist
op het gebied van fiscaliteit, subsidies, bedrijfskundig advies of fusies en overnames.
De accountant is eindverantwoordelijk in het samenstelproces en ondertekent dan ook
de samenstelverklaring van de jaarrekening
Sinds enkele jaren is risicogericht samenstellen de aanpak waarmee een jaarrekening wordt
samengesteld. Bij risicogericht samenstellen staan de risico’s die de accountant signaleert tijdens de
planningsfase van een samenstelopdracht centraal. De uitgangspunten bij risicogericht samenstellen
zijn efficiency en effectiviteit.
In de Standaard 4410 zijn werkzaamheden en richtlijnen opgenomen die leidend zijn voor de
accountant tijdens het samenstellen van de jaarrekening. Volgens de Standaard 4410 is het doel van
de accountant om zijn deskundigheid op het gebied van administratieve verwerking en financiële
verslaggeving toe te passen om het management te ondersteunen bij het opstellen en presenteren
van de financiële informatie.
Bij het uitvoeren van samenstelopdrachten verstrekt de accountant geen zekerheid. Wel verstrekt de
accountant een samenstelverklaring, waarin hij bevestigt dat de accountant de jaarrekening op
vakkundige wijze is samengesteld. Echter, geeft hij geen oordeel over de juistheid en/of volledigheid.
Bij assurance-opdrachten geeft de accountant wel een oordeel over de juistheid en/of volledigheid.
4
,5
,3.3 Uit welke componenten is een jaarrekening opgebouwd?
Een jaarrekening bestaat uit:
Balans
Winst- en verliesrekening
Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening
Balans: een overzicht waarop de bezittingen, schulden en het eigen vermogen van een onderneming
zijn vermeld op een bepaald tijdstip.
Winst- en verliesrekening: overzicht waarop kosten en opbrengsten over een bepaalde periode
worden vermeld
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening: de informatie die nodig is om zowel de balans
als de winst- en verliesrekening goed te kunnen interpreteren.
Wijze waarop de activa en passiva zijn gewaardeerd
Wijze waarop kosten en opbrengsten zijn toegerekend aan het boekjaar
Aanvullende overzichten als een kasstroomoverzicht
Detailinformatie over bepaalde posten
Accountantsverklaring
Informatie die wel van belang is voor de onderneming, maar niet op de balans of winst- en
verliesrekening vermeld staan. Bijvoorbeeld de looptijd en het rentepercentage van lening
Een jaarrekening wordt samengesteld op basis van principes/uitgangspunten:
Realisatieprincipe: heeft als uitgangspunt dat opbrengsten die een onderneming maakt in de
juiste periode moeten worden verantwoord.
Matchingprincipe: heeft als uitgangspunt dat de kosten die de onderneming maakt in de
juiste periode worden verantwoord.
Voorzichtigheidsprincipe: heeft als uitgangspunt dat mogelijke verliezen van een
onderneming verantwoord moeten worden als ze zijn geconstateerd.
3.4 Hoe komt een jaarrekening tot stand?
Het samenstellen van een jaarrekening gaat als volgt:
1. Voorbespreking: bespreking tussen de relatiebeheerder en assistent-account waarbij de
werkzaamheden van de assistent-accountant worden besproken.
2. Coderen: het koppelen van kosten die een onderneming heeft gemaakt aan een code, deze
code is de grootboekrekening. Coderen is een onderdeel van de administratieve
dienstverlening voorafgaand aan het samenstelproces.
3. Samenstellen concept-jaarrekening: de assistent-accountant stelt een jaarrekening op basis
van het grootboek op tot een financieel overzicht. Elke post op de jaarrekening wordt door
de assistent-accountant beoordeeld.
4. Bespreking cliënt: tijdens het gesprek met de cliënt en de relatiebeheerder, geeft de
relatiebeheerder mogelijk advies op het gebied van fiscaliteit en andere vraagstukken.
5. Afronding: de assistent-accountant past de uitkomsten uit de bespreking aan op het concept
van de jaarrekening. Wanneer de aanpassing zijn gedaan, is er sprake van een definitieve
jaarrekening.
6. Review accountant: de accountant reviewt de werkzaamheden van de relatiebeheerder en
de assistent-accountant. Hij toetst dit volgens de wet- en regelgeving.
7. Samenstelverklaring: door het verstrekken van deze verklaring geeft de accountant aan dat
de jaarrekening volgens de wet- en regelgeving is samengesteld.
6
,Hoofdstuk 1 Grondslagen AA
1.1 Ontstaan van het accountantsberoep
Het beroep is in Nederland aan het eind van de negentiende eeuw ontstaan en heeft zich pas
halverwege de twintigste eeuw in haar huidige vorm ontwikkeld. Het ontstaan van het beroep houdt
verband met de groei van de onderneming als gevolg van de industriële revolutie in de negentiende
eeuw, met de daarbij behorende scheiding tussen eigendom en beheer.
1.2 Pincoffs-affaire
De aanleiding van het ontstaan van het accountantsberoep in Nederland is te vinden in de
grootschalige fraude die in 1879 aan het licht trad: de Rotterdamse affaire Pincoffs. Lodewijk Pincoffs
(1827-1911) was een koopman en reder, die in Rotterdam in hoog aanzien stond. Hij bezat talrijke
ondernemingen. Met de Afrikaanse zaken van Pincoffs ging het in de jaren 70 slecht. Door allerlei
kunstgrepen probeerde hij dat te verbloemen. De financiële hulp kwam echter te laat en na
krampachtige laatste reddingspogingen klapte in 1879 het Pincoffs-imperium in elkaar. Tijdens het
strafproces dat volgde, bleek een geflatteerde miljoenenwinst in werkelijkheid een groot verlies te
zijn. Door het plegen van valsheid in geschriften had Pincoffs bijna twaalf miljoen verduisterd. Het
schandaal legde in 1879 de gebreken in de boekhouding en in de controle in het bedrijfsleven bloot
en zorgde voor het laatste zetje dat nodig waar voor het ontstaan van de accountantsfunctie. In 1879
verscheen het boekje Proeve van administratieve controle in de vennootschappen van koophandel
1.3 Vraag naar accountantscontrole
De belangrijkste wetenschappelijke theorieën voor het verklaren en analyseren van de behoefte van
aan accountantscontrole zijn:
De informatietheorie
De agency-theorie
De verzekeringstheorie
De vertrouwenstheorie
Informatietheorie
De informatietheorie verklaart de behoefte aan accountantscontrole vanuit het informatierisico, dat
wil zeggen het risico dat onjuiste informatie is verschaft. Als bijv. een bank het informatierisico voor
een onderneming lager inschat, dan zal dat leiden tot een lager rentepercentage. Het toepassen van
accountantscontrole op jaarrekeningen van onderneming heeft volgens de informatietheorie tot
gevolg dat vermogenverschaffers in het algemeen het informatierisico lager zullen inschatten en
daarom de rente lager zullen houden.
De oorzaak van het bestaan van het informatierisico kan worden gevonden in 4 factoren:
1 de afstand van de gebruiker tot het te beoordelen project (eventuele tussenpersonen)
2 het bestaan van tegengestelde belangen
3 de toenemende omvang van de te verwerken gegevens
4 de complexiteit van de transacties
7
, Agency-theorie
De agency-theorie verklaart de behoefte aan accountantscontrole vanuit de tegengestelde belangen
tussen management en aandeelhouders. Bij ondernemingen bestaat meestal een scheiden tussen
leiding (het management) en eigendom (de eigenaar van de onderneming zelf). Aandeelhouders
(principalen) hebben er namelijk belang bij dat winsten volledig worden verantwoord, deze zijn
immer direct van invloed op de waarde van hun aandeel en de
uit te keren dividenden. Het management (agent) kan echter wel
belang hebben bij de winsten niet volledig te verantwoorden en
de waarden uit de onderneming te onttrekken. De
aandeelhouders lopen dus risico en om dit risico te beperken
hebben zijn beheerssystemen gecreëerd. Onder dit systeem valt
de verantwoording. En de controle op deze verantwoording door
een onafhankelijke deskundige (de accountant) verhoogt de
betrouwbaarheid van de informatie.
De kosten voor de scheiding tussen het eigendom en beheer en van de delegatie van bevoegdheden,
worden aangeduid als agency costs :
De kosten die het management maakt om aan te tonen dat het zijn afspraken nakomt
De kosten die de aandeelhouders maken om het management te controleren
Het verlies door, voor de aandeelhouders niet optimale managementbeslissingen
De toegevoegde waarde van accountantscontrole bestaat in deze visie uit het op economische
rationele, onafhankelijke en deskundige wijze vaststellen van de getrouwheid van de jaarrekening.
Door inschakeling van de accountant zullen de agency costs geminimaliseerd worden.
Verzekeringstheorie
In de verzekeringstheorie worden de controlekosten gezien als een vergoeding voor het overdragen
van het risico van onjuiste informatie. De betalen accountantscontrole kosten staan tegenover het
risico van onbetrouwbare informatie en de gevolgen van beslissingen die op basis van die
onbetrouwbare informatie worden genomen.
Er kunnen twee vormen van aansprakelijkheid van de accountant worden onderscheiden:
- De contractuele aansprakelijkheid (specifieke aansprakelijkheid tegenover de opdrachtgever)
- Aansprakelijkheid ten opzichte van derden (het accountantsberoep zelf)
Vertrouwenstheorie
De vertrouwenstheorie is in 1926 ontwikkeld door prof. Dr. Th. Limpreg jr., een van de grondleggers
vaan het Nederlandse accountantsberoep. Het maatschappelijk verkeer staat in de
vertrouwenstheorie centraal. De accountant is de vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer
binnen deze theorie.
Twee richtingen:
Enerzijds wekt de accountant bij het maatschappelijk verkeer een zeker vertrouwen op en dient de
accountant zijn werkzaamheden hierop af te stemmen.
Anderzijds moet de accountant ervoor zorgen dat de door hem gedane mededelingen bij het
maatschappelijk verkeer geen groter vertrouwen oproepen dan zijn werkzaamheden en bevindingen
rechtvaardigen.
8
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janoujansen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.
