Personen- en familierecht
Meerkeuze
45 vragen
30 vragen goed 5.5
Wettenbundel deel 1
Eenvoudige rekenmachine
- PowerPoint
- Boekje
Geel: Voorbeelden
Groen: Heel belangrijk om te weten
Blauw: Artikelen
Week 1:
Boek 1 burgerlijk wetboek
Persoon Al wat drager van rechten en plichten kan zijn
In wet geen juridische omschrijving van het begrip “persoon”
Persoonlijkheid:
- Vangt aan met geboorte (levende ter wereld komen)
Uitzondering: art. 1:2 BW i.v.m. erfrecht =
- Een kind waarvan zwanger is wordt als geboren aangemerkt in hoeverre het belang
dit vordert (kinderbescherming, ongeboren kind in gevaar brengen door
drugsgebruik, ondertoezichtstelling voor ongeboren kind)
- Tijdens zwangerschap krijgt de man een auto-ongeluk en overlijdt hij. Op het
moment dat het kind nog niet geboren is, is de vrouw de erfgenaam volgens de
hoofdregel is het ongeboren kind dat niet. Door deze fictie kan deze dan reeds
geboren worden aangemerkt indien het kind niet dood wordt geboren.
Bloed- en aanverwantschap/ familie- en gezinsleven
(Juridische) bloedverwantschap (in de rechte linie = opa-vader-zoon) is gebaseerd op
geboorte
Kan ook op andere wijze:
- Man en vrouw getrouwd, vrouw bevalt is het echtgenoot rechtswezen de vader (ook
al is de buurman de biologische vader)
- Duomoeder (als er gebruik is gemaakt van een anonieme spermadonor)
- Erkenning art. 1:203 e.v. (hoef je niet de biologische vader voor hoeft te zijn)
- Adopteren art. 1:229 e.v.
(Stel je woont samen, wacht niet tot het kind geboren wordt tot erkenning maar van tevoren
al ongeboren vrucht erkennen, als je overlijdt staat het vaderschap vast. Anders moet je het
na het overlijden vaststellen met DNA)
- Binnen 3 dagen na geboorte moet je aangifte doen
,Bloedverwantschap in de rechte linie = Als de een van de ander afstamt.
Bloedverwantschap in de zijlinie = personen die gemeenschappelijke stamvader hebben
(Broer en ik, hebben zelfde vader)
Aanverwantschap is gebaseerd op het huwelijk
Graden bloedverwantschap:
Art. 1:3 lid 1:
1e graad = relatie vader en ik
2e graad = relatie opa en ik
3e graad = kind
(Kind is dus bloedverwant van overgrootvader in 3e graad van de neerwaartse lijn)
- Vanuit kind gezien is vader 1e graad, opa 2e graad en overgrootvader 3e graad.
- Vanuit overgrootvader gezien is zijn kind (opa) 1e graad, zijn kleinkind (vader) 2e
graad, kind 3e graad. (Je telt kind niet mee, die is er, maar telt vanaf het kind)
Om aantal graden in zijlijn vast te stellen moet je eerst opklimmen tot gemeenschappelijke
voorouder. (Mijn broer en ik = van mij naar vader, van mijn vader naar broer (broer = 2e
graad zijlinie)
Art. 1:3, lid 2 BW: Aanverwantschap:
Vader ------------------------------------------------------ moeder
| |
| |
John Rinette
Broer en zus = bloedverwanten in 2e graad zijlinie
(Je gaat eerst van broer John naar gemeenschappelijke stamouder vader, van vader naar
Rinette is 2e graad. John en vader zijn bloedverwanten in 1e graad van de rechte linie).
Let op! Neven kunnen 3e of 4e graad zijn.
4e graad: De zoon van mijn oom is mijn neef (eerst naar mijn vader = 1e graad, dan naar mijn
opa is 2e graad, dan opzij naar mijn op is 3e graad, na beneden het kind van mijn oom is 4e
graad
3e graad: De zoon van mijn broer is ook een neef. Eerst omhoog naar mijn vader is 1 e graad,
naar mijn broer is 2e graad, zijn zoon is een bloedverwant in 3e graad van de zijlinie.
Family life = Kan tussen verschillende personen ontstaan
Gebaseerd op artikel 8 Europese rechten van de mens
(Eenieder heeft recht op respect van zijn privéleven, familie, gezinsleven en woning)
Gaat om het hebben van een nauwe persoonlijke betrekking van een ander (gaat vaak over
een kind) Niet per se sprake bloedverwantschap
- Tussen moeder en kind
- Tussen man met wie de moeder gehuwd is ten tijde van geboorte kind
- Tussen echtgenoten
, - Tussen kind en man die het erkend heeft
- Grootouders en kleinkinderen
- Tussen pleegouders en pleegkind
Het enkele biologische vaderschap is niet voldoende, moet sprake zijn van een goede band.
Marcks arrest!!! (Lesboek)
In België moest een ongehuwde moeder haar kind nog herkennen, na de erkenning ontstond
pas een juridisch moederschap. Het Marcks arrest gaf mee dat het hof zei dat de Belgische
wet niet in overeenstemming was met artikel 8 AVRM, de Belgische wetgeving werd
gedwongen deze wet aan te passen.
De wet maakte onderscheid tussen kinderen geboren binnen het huwelijk en
buitenechtelijke kinderen. Het arrest was van groot belang voor recht op omgang, ouderlijk
gezag na scheiden, uitoefenen gezag ongehuwde ouders, kinderbescherming en rechtpositie
pleegouders.
De naam Titel 2
Middel tot identificatie
Verkrijging en wijziging van de geslachtsnaam
- Sinds 1 januari 1998 kan je kiezen van welke ouder het kind de achternaam krijgt
Naamskeuze is aan volgende regels gebonden:
1. Ouders kiezen een van hun beider namen (geen naam grootouder of fantasienaam)
2. Art. 1:5 lid 8 BW eenheid van naam in het gezin keuze naam eerste kind geldt
ook voor volgende kinderen
3. In wet bepaald hoe en wanneer ouders kunnen doen + welke naam het kind krijgt als
geen naamkeuze wordt gedaan =
- Je maakt geen keuze zegt artikel 5 lid 5 dat het kind de naam van de vader krijgt
- Is er sprake van huwelijk of geregistreerd partnerschap waarvan de partner niet de
vader is krijgt het kind de naam van de moeder.
Adoptie Art. 1:5 lid 3 BW
Geen keuze?
- Krijgt kind geslachtnaam van vader als ze getrouwd zijn.
- Adoptanten zelfde geslacht of ze zijn niet gehuwd behoud het kind de naam die die al
heeft.
Erkenning
Een man en vrouw wonen samen, kind wordt geboren heeft het kind maar 1 ouder (de
moeder). Wil de vader ook een ouder worden moet er een akte van erkenning worden
gemaakt en dient de moeder ook te tekenen.
(Op het moment dat je de erkenning doet, zou je al een naamkeuze aan kunnen geven.
Doe je dat niet? Krijgt het kind de naam van de moeder)
Gerechtelijke vaststelling
Vrouw ongehuwd bevalt van een kind en zegt deze man is de vader van het kind. De man
ontkent. Dan zou de moeder een gerechtelijke vaststelling kunnen starten. Bewijzen dat de
, man de vader van het kind is (DNA) zodat de vader ook mee moet betalen. Geen keuze
welke naam? houdt kind de naam van de moeder.
Kind 16 jaar of ouder wordt geadopteerd, erkend of vaderschap wordt vastgesteld kind
maakt zelf keuze
Achternaam wijzigen
Art. 1:6 BW = bewijs van geslachtsnaam geboorteakte dwingend bewijs
Art. 1:7 BW Achternaam van meerderjarige kan op zijn verzoek worden gewijzigd op
koninklijk besluit door Ministerie van Justitie.
Bijv. regels voor wijziging van onwelvoeglijke of bespottelijke namen, veel voorkomende
namen en namen van vreemde afkomst.
Voornaam wijzigen
Art. 1:4 BW
Ambtenaar weigert voornamen op te nemen die ongepast zijn (scheldwoorden, satan).
Art 1:4 lid 4: geen koninklijk besluit nodig, je zal naar de rechtbank moeten.
- Volledige wijzigen
- Of toevoegen van een of meer namen aan voornaam
- Spelfout wijzigen
Redenen: Transgender, gewijzigde geloofsovertuiging, misbruik, gepest
Woonplaats
Je bent daar bereikbaar
(Boek doorlezen)
- Rechtelijke competentie
- Kieswet
- Bijstandsuitkering gemeente waar je ingeschreven staat
Art. 1:10 lid 1 BW, woonplaats natuurlijk persoon is zijn ‘woonstede’ (adres waar iemand
officieel woont en is ingeschreven)
Woonplaats is de gemeente niet het dorp
Zelfstandige woonplaats
Iemand woont op een plaats, onafhankelijk van een ander, die in juridische zin als
woonplaats wordt aangemerkt.
De afhankelijke woonplaats
Art. 1:12 BW (afgeleide woonplaats)
De minderjarige volgt woonplaats van degene die het gezag over hem uitoefent
Ouders gescheiden: De minderjarige volgt de woonplaats van de gezag dragende ouder bij
wie hij overwegend blijft.
Andere woonplaats dan werkelijke woonplaats kiezen
Art. 1:15 BW.
Gekozen woonplaats kan van belang zijn voor (betrekkelijke) bevoegdheid van de rechter.
