Kennislijn Leerjaar 2 OVK2TKKO02
Samengevat AFP OP 6
Inhoudsopgave
Afp week 1 online les ....................................................................................................................................... 2
Afp week 1 les 1 ............................................................................................................................................... 3
Kennisclip Psychofarmacologie deel 1 + 2 (ook in OP4, jaar 1) ......................................................................... 6
Deel 1 ............................................................................................................................................................... 6
Deel 2 ............................................................................................................................................................... 8
Afp week 1 college 1 Gerontologie en Geriatrie ............................................................................................. 11
Afp week 1 Animatie video geriatrische reuzen ............................................................................................. 15
Afp week 1 werkgroep 1 ................................................................................................................................ 16
Kennisclip Informatieverwerking bij dementie van Jacomine de Lange .......................................................... 16
Kennisclip delier en dementie; overeenkomsten en verschillen ..................................................................... 19
Afp week 2 programma werkgroep 2 ............................................................................................................. 21
Afp week 2 pp hart- en vaatziekten deel 1 en 2 .............................................................................................. 35
Deel 1 ............................................................................................................................................................. 35
Deel 2 ............................................................................................................................................................. 38
Afp week 2 opdrachten .................................................................................................................................. 43
Afp week 3 progamma wg 3 ........................................................................................................................... 55
Afp college wk 3 ............................................................................................................................................. 60
Afp week 4 ..................................................................................................................................................... 65
Afp week 4 kennisclip pijn .............................................................................................................................. 74
Wk 4 afp basale oncologie college .................................................................................................................. 77
Afp week 4 opdr 5 farmacotherapie bij ouderen ............................................................................................ 88
1
,Kennislijn Leerjaar 2 OVK2TKKO02
Afp week 1 online les
Osteoporose
Mogelijke oorzaken;
- Overgang; geslachtshormonen nemen af bij vrouwen.
- Te weinig beweging
- Tekort aan calcium
- Tekort aan vitamine D
- Alcohol en roken
- Geneesmiddelen
- Bepaalde aandoeningen
- Erfelijke factor
Je hebt er geen pijn aan.
Voorkomen
- Blijf in beweging
- Let op de voeding
- Voldoende vitamine D
- Kom voldoende buiten, min. 15 minuten per dag
4. geneesmiddelen bij ouderen
Ouderen zijn meestal gevoeliger voor medicijnen, door;
- Gevoeliger receptoren
- Aantal receptoren is veranderd
- Veranderde verhouding spieren, water/vet
Ouderen hebben meer vetweefsel dan spierweefsel vet oplosbare gaat zich ophopen in de vet
- Geringere eiwitbinding (zie foto hieronder; bloedvat)
- Afname nierfunctie
- Afname leverfunctie
- Meerdere medicijnen tegelijk interacties, bijwerkingen, onjuist gebruik
Minder albumine; gevolgen voor
vrije hoeveelheid van
geneesmiddel, minder
verbinding met medicijn
krijgen sterker effect
Geneesmiddelen bij ouderen;
Stellen van prioriteiten, niet alle klachten medicamenteus behandelen
Indien toch geneesmiddelen;
- Goede coördinatie verschillende artsen (HA)
- Zo min mogelijk,
- Zo kort mogelijk
2
,Kennislijn Leerjaar 2 OVK2TKKO02
- Doseringsschema simpel, goede instructie
- Gemakkelijk toe te dienen
- ‘’pillendoos’’ of baxterrol, evt, naaste familie inschakelen of thuiszorg
- Effecten evalueren; zijn er bijwerkingen?
Afp week 1 les 1
Bij ouderen komen psychiatrische stoornissen vaak voor. Denk daarbij aan dementie, delier,
depressie en angststoornissen. In deze werkgroep gaan we in op deze specifieke stoornissen, maar
we beginnen met de diagnostiek in het algemeen.
Wanneer is er sprake van een psychiatrische stoornis?
Dan moet er voldaan zijn aan alle van de onderstaande criteria:
- Er is sprake van afwijkend gedrag, afwijkend van de norm in een bepaalde samenleving; als
iemand bijvoorbeeld ’s nachts op straat in zijn pyjama rondloopt, dan zal dit meestal als
afwijkend worden geïnterpreteerd; eenzelfde situatie zal met carnaval in Noord-Brabant of
Limburg meestal niet zo snel als afwijkend worden uitgelegd. Dus de context is belangrijk!
- De patiënt en/of de omgeving heeft klachten/last.
- De klachten of verschijnselen zijn een uiting van een officieel omschreven psychiatrische
stoornis, zoals in de DSM-5 of een ander diagnostisch hulpmiddel staat aangegeven
Hoe kom je erachter of er bij een bepaalde patiënt sprake is van een psychiatrische stoornis? →
Het psychiatrisch interview: dit is opgebouwd uit 5 onderdelen:
- Probleemverheldering en speciële anamnese
- Biografische anamnese
- Sociale anamnese
- Vragen naar ziektes (door hypothyreodie kan je ook depressief zijn of vergeetachtig zijn),
behandeling, medicatie
Waarom is het belangrijk om te weten of iemand werkt?
Dan weet je of die actief is, om wil gaan met iemand of iets. Zegt iets over je geestelijke gezondheid.
!!! Psychiatrische anamnese in engere zin:
1. Verschijning/ psychomotoriek
2. Oriëntatie (in tijd), bewustzijn en aandacht
3. Intelligentie
4. Geheugen
5. Stemming en affect gevoelsleven, stemming lange termijn, affect voor korte termijn
6. Waarneming
7. Spreken en denken
8. Ziektebesef
Engere zin; is niet eng maar nauwer kijken, kleiner
Paranoïde wanen= denken dat je achtervolgt wordt,
Ontrouw waan= jaloersheidswaan
Psychiatrische stoornissen bij ouderen
Neurocognitieve stoornissen; dit zijn afwijkingen in het (her)kennen van de omgeving, waaronder
ook vallen: stoornissen in de aandacht en concentratie, inprenting, geheugen, planning, overzicht,
initiatief en diverse aangeleerde vaardigheden.
(Bron: Clijsen, Leerboek Psychiatrie voor verpleegkundigen, H.10, zie ook jaar 1).
3
, Kennislijn Leerjaar 2 OVK2TKKO02
- Apraxie= kan geen handelingen meer uitvoeren omdat je niet meer weet
- Afasie= kan niks terug zeggen, kan geen woorden vinden, maar weet wel wat je zegt
- Agnosie= niet kunnen herkennen van voorwerpen, je ziet het wel maar je weet niet waarvoor
je het moet gebruiken
- Dementie= verschillende vormen; ziekte van Alzheimer, fronto-temporale dementie (in de
sturing van gedrag verandering gedrag en sociale gedrag), vasculaire dementie, Lewy body
dementie. H.17
- Delier= acute verwardheid. Ergens in het lichaam is er een infectie waardoor het kan
ontstaan, kan ook bij jongeren voorkomen= postoperatief. Of door medicatie kan het ook
voorkomen. H. 18
Mensen die dementie hebben kunnen ook een delier krijgen.
Bv pte die dement is maar een uwi krijgt kan er delier ook ontstaan
Vaak is het nog niet zo eenvoudig om precies aan te geven aan welke stoornis een oudere patiënt
lijdt. De symptomen kunnen soms bij meerdere stoornissen passen en daarmee kunnen stoornissen
op elkaar lijken of er zijn bij dezelfde patiënt meerdere stoornissen tegelijkertijd.
Stemmingsstoornissen: er is een verstoring in de regulatie van het gevoelsleven
- Depressieve stoornis: zie ook Bakker, H.8c of H.19 (depressie en verwante beelden)
- Somberheid als normale stemmingsschommeling
- Rouw
- Apathie en emotionele labiliteit
Depressieve stoornis, volgens DSM 5;
A. Minimaal 5 van de volgende symptomen zijn binnen dezelfde periode van 2 weken aanwezig
geweest en wijken af van eerdere functioneren;
1. Sombere stemming
2. Duidelijk verminderde interesse of plezier in bijna alle activiteiten
3. Significant gewichtsverlies of gewichtstoename
4. Insomnia of hypersomnia
5. Psychomotorische agitatie of vertraging
6. Vermoeidheid of verlies van energie
7. Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of concrete schuldgevoelens
8. Verminderd vermogen tot nadenken of concentreren
9. Recidiverende gedachten aan de dood
B. Symptomen veroorzaken lijdensdruk of beperkingen in sociale of beroepsmatige functioneren
C. Episode kan niet worden toegeschreven aan middelengebruik of somatische aandoening
D. Kan niet verklaard worden door schizo affectieve stoornis, waanstoornis of andere psychotische
stoornis
Schizoaffectieve stoornis; zowel symptomen van schizofrenie als manische of
depressieve symptomen
Waanstoornis; behalve waan geen duidelijke symptomen; paranoïde, grootheid,
somatisch
Andere psychotische stoornis; bv kortdurende psychose
E. Er heeft zich nooit een manische of hypomane episode voorgedaan
In het boek van Bakker, klinische redeneren bij ouderen, wordt ook het onderscheid tussen dementie,
delier en depressie genoemd, zie tabel 8b.1 (Bakker, 2017) of tabel 18.1 (Bakker, 2019)
4
