Immuun systeem = een di uus, complex netwerk van interacterende cellen, cel producten en
celvormende weefsels die het lichaam beschermen tegen ziekteverwekkers en andere vreemde
sto en
Van pathogenen en andere vreemde sto en
Vernietigt geïnfecteerde en kwaadaardige cellen
Verwijderd celresten
Ons immuun systeem moet onderscheid maken tussen zelf en niet-zelf en onschadelijk versus
schadelijk.
Er is een delicate balans in immuun activatie (ontsteking) en inhibitie (tolerantie).
In een gezond lichaam:
• Zelf onschadelijk —> geen immuunreactie
• Niet-zelf schadelijk —> wel immuunreactie
• Zelf schadelijk —> wel immuunreactie
• Niet-zelf onschadelijk —> geen immuunreactie
Een disbalans in immuniteit can zorgen voor een (ernstige) ziekte.
In een ongezond lichaam:
• Zelf onschadelijk —> wel immuunreactie —> auto-immuun ziekte
• Niet-zelf schadelijk —> geen immuunreactie —> infectie
• Zelf schadelijk —> geen immuunreactie —> kanker
• Niet-zelf onschadelijk —> wel immuunreactie —> allergie
Fysieke barrières vormen de eerste linie van afweer tegen pathogenen: haar, huid, nagels,
luchtweg kanalen, urogenitale kanalen & maagdarmkanaal.
Het aangeboren immuunsysteem vormt de tweede linie van afweer: inductie van ontsteking
Cytokine = signalerend molecuul voor activatie
Chemokine = signalerend molecuul voor migratie
Het adaptieve immuunsysteem vormt de derde linie van afweer: activering en proliferatie van
pathogeenspeci eke lymfocyten
Klonale expansie
Één wordt veel
Ontwikkeling en activatie komt voor in lymfoïde weefsels
Ontwikkeling van adaptieve immuuncellen —> primair
Bone marrow: B-cellen
Thymus: T-cellen
Activatie van adaptieve immuuncellen —> secundair
Lymph nodes
Spleen
Gut Associated Lymphoid Tissues (GALT)
T-cellen vormen de cellulaire afweer, B-cellen die antilichamen produceren de humorale afweer.
Er is een nauwe interactie tussen aangeboren en adaptieve immuniteit voor optimale pathogene
opruiming.
ff fi ff ff
, Samenwerking:
1. Activatie van adaptieve immuniteit door aangeboren dendritische cellen
2. Speci eke activatie van aangeboren immune cellen door adaptieve immuniteit: T-cellen en
antilichamen
Immuun cellen ontstaan uit twee gelijke voorouders gedurende hematopoëse.
Het immuunsysteem bestaat uit: leukocyten/immuuncellen, complement, antilichamen &
lymfevaten.
Het immuunsysteem in onderverdeeld in 2 hoofdcategorieën:
• Aangeboren immuniteit: vanaf geboorte, snelle reactie (minuten, uren)
Eerste linie van afweer: barrières
Tweede linie van afweer: complement & aangeboren immuun cellen
Granulocyten (neutrophils), monocyten en macrofagen, NK-cellen, dendritische cellen
• Adaptieve immuniteit: aanpasbaar, langzame reactie (dagen, weken)
Derde linie van afweer: T- en B-cellen, antilichamen
Hematopoëse = de ontwikkeling van immuuncellen
—> 2 veel voorkomende voorlopers van lymfocyten (adaptief, behalve NK-cellen) en myeloïde
cellen (aangeboren)
Het lymfatische systeem is belangrijk voor adaptieve immuniteit:
• Primaire lymfoïde organen voor aanpassing (bone marrow & thymus)
• Secundaire lymfoïde organen voor activatie (lymph nodes, spleen, GALT)
Het complement systeem
Het complement systeem speelt een grote rol gedurende ontsteking na bacteriële infectie.
Jou complement systeem complementeert aanhoudende ontsteking en bestaat uit plasma
eiwitten met enzymatische activiteit.
Complement:
• Meest belangrijke factor is C3
• Geactiveerd bij splitsing voor tag & rekruut
• Gesplitst in C3a en C3b (enzymatische reactie)
C3a: anaphylatoxin, immuuncel recruitment
C3b: complement xation, pathogeen bind voor fagocytose en lysis
• Fagocytose en destructie van pathogeen
Anaphylatoxin (C3a) versterkt ontsteking in minuten door activatie van endothelium en immuun
cel recruitment.
Complement xation (C3b) leid tot versterking phagocytosis door binding van complement
receptors (CR) op fagocyten.
Complement xation:
• Recruited immuuncellen brengen complement receptoren (CR) tot expressie
Bind e ciënt geöpsoniseerde C3b
• CR-C3b binding induceert opname van pathogenen door fagocyten
Endo- of fagocytose
• Degradatie via fusie met zure lysosomen
Drie pathways leiden tot complement activatie, hoewel ze achtereenvolgens worden geactiveerd
door verschillende factoren:
• Alternatieve pathway
• Lectin pathway
• Klassieke pathway
fiffi fi fi
, Activatie van C3-convertase is essentieel voor splitsing van C3 in C3a en C3b.
Alternatieve pathway:
1. Een oplosbare C3-convertase wordt geactiveerd via C3-hydrolyse en bindt een extra
complementfactor
2. Geöpsoniseerd C3b wordt gebruikt om membraan-gebonden C3-convertase te vormen
De lectine pathway activeert C3-convertase na binden van Mannose Binding Lectin (MBL).
Lectin pathway:
1. Een eiwit dat speci eke suikers herkent op het pathogeen-oppervlak zal binden
2. Opeenvolgende splitsing van 2 complementfactoren door MBL vormt C3-convertase
De klassieke pathway activeert C3-convertase na binding van C-Reactive Protein (CRP) en C1.
1. CRP bind aan het pathogeen-oppervlak
2. De complement factor C1 bind aan CRP
3. Sequentiële splitsing van 2 complement-factoren door C1 vormt C3-convertase
C3b is ook belangrijk voor de vorming van het membraan aanval complex (MAC) en pathogeen
lysis.
Aangeboren cellulaire reacties
Aangeboren immuuncellen vechten tegen infecties.
Macrofagen = de “grote eters” van het aangeboren immuunsysteem en alert op weefselinfecties
—> 2 modes van actie: fagocytose en destructie of activatie en cytokine productie
Speci eke pathogeen herkenning receptoren worden gebruikt voor de detectie en reactie op
infectie.
Pathogeen detectie (zelf versus niet-zelf):
• CLR —> pathogeen speci eke suiker (carbohydrate) residuen
Familie van Scavenger Receptors (SR)
Extracellulair
• TLR —> pathogeen speci eke structuren (peptiden, RNA, DNA)
Intra- en extracellulair
Reactie:
• CLR —> fagocytose en degradatie
• TLR —> activatie en cytokine secretie
Macrofagen wekken immuniteit op bij bacteriële infecties door activatie van complement en
neutro elen.
Macrofagen recruit neutro elen van de bone marrow om te samenwerken en de bacteriële infectie
op te ruimen d.m.v. fagocytose.
Neutro elen:
• Recruited naar infectieplaats vanuit beenmerg
• Signature multi-lobular nucleus
• Express scavenger receptoren
• E ciënte moordenaars met een korte levensduur
Neutro elen doden bacteriën e ciënt d.m.v. fagocytose, die worden opgeruimd door macrofagen.
Macrofagen wekken de acute fase reactie op bij bacteriële infectie voor systematische reacties.
De acute fase reactie wekt de productie van o.a. MBL en CRP op: Lectin en klassieke
complement pathways.
ffi
fififi fi fifi ffi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterrejuulafuaschoo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.