Blok 3 & 4 (jaar 2) Juridisch HRM – Semester 2
Leerdoelen:
Blok 3
DEEL 1 – Privacy
• Je kent de juridische aspecten ten aanzien van de verzameling en verwerking van personeels- en andere
personeelsgegevens.
DEEL 2 – Aansprakelijkheid
• Je kunt de werkgever adviseren over relevante wet- en regelgeving ten aanzien van de aansprakelijkheid van hun
positie als werkgever en werknemer.
Blok 4
Disfunctioneren
• Je kunt op basis van wet- en regelgeving adviseren over wat moet en niet mag in het kader van functioneren,
beoordelen en belonen en in het bijzonder over de mogelijkheden tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst
wegens disfunctioneren.
DEEL 1: Privacy (blok 3)
Aantekeningen hoorcollege
Privacy en Aansprakelijkheid (De Wet AVG)
Hoe moet de werkgever omgaan met privacy en de persoonsgegevens van de werknemers en waar liggen de
grenzen?
➔ In de praktijk levert dat nog wel eens een botsing van belangen op.
Een botsing van belangen:
• Werkgever mag niet vragen naar reden van ziekte
• Werkgever mag geen persoonsgegevens delen (kopie ID, kopie bankpas, etc.)
• Werkgever mag niet zomaar beelden bekijken/bewaren/delen, als daar geen reden voor is
Als werkgever ben je aansprakelijk voor de arbeidsomstandigheden, je moet de verstandshouding in belang
nemen, omdat je als werkgever een veilige werksituatie moet creëren.
Privacy:
Aansprakelijkheid:
1
,Blok 3 & 4 (jaar 2) Juridisch HRM – Semester 2
Aantekeningen kennisclips
Clip 1: Intro Privacy
Privacy en werk
We zien in de praktijk dat privacy op het werk vaak een rol speelt bij de volgende zaken:
• Het persoonlijke gebruik van communicatiemiddelen (privégesprekken, -e-mails, appjes, berichten op
social media)
• Lichamelijke gezondheidsonderzoeken of alcohol en drugstest (lichamelijke integriteit)
• De bescherming van de eigen werkplek (ruimtelijke privacy volgsystemen/ cameratoezicht)
Art. 10 Grondwet
Lid 1: ‘’Een ieder heeft, behoudens bij of krachtens bij wet te stellen beperkingen, recht op eerbieding van zijn persoonlijke
levenssfeer.’’ → privacy op de werkvloer.
Lid 2: ‘’De wet stelt regels ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer in verband met het vastleggen en verstrekken
van persoonsgegevens’’ → persoonsgegevens op de werkvloer.
Lid 3: ‘’De wet stelt regels inzake de aanspraken van personen op kennisneming van over hen vastgelegde gegevens en van
het gebruik dat daarvan wordt gemaakt, alsmede op verbetering van zodanige gegevens.’’ → persoonsgegevens op de
werkvloer.
Dit kennen we ook uit art. 8 EVRM
´´Een ieder heeft recht op bescherming van zijn privéleven, familie- en gezinsleven, de woning en de correspondentie.’’
Deze regel heeft direct werking in Nederland. Nederlandse burgers kunne zich hierop dus bij de Nederlandse
rechtbanken beroepen.
Correspondentie = Geheel der verstuurde en ontvangen, geadresseerde, geschreven berichten, zoals brieven,
ansichtkaarten, memo`s, nota`s of telegrammen.
Heeft de werknemer dan ook op zijn werkplek recht op privacy?
In de rechtspraak legt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) het recht op privacy ruim uit; ook
e-mails en telefoongesprekken op de werkplek vallen daar bijvoorbeeld onder.
Dus: JA, bescherming van het privéleven strekt zich ook uit tot de werkplek. Werknemers hebben dus ook op
de werkplek recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer!
Maar wat is dan nog werk en wat is privé?
Denk aan zaken als:
- Vanuit het werk naar huis bellen over het halen/brengen van kinderen;
- Een vakantie boeken via de laptop van de werkgever;
- Op sociale media of in de mail klagen over je werk of over je leidinggevende/werkgever;
- Onaardige dingen zeggen over collega’s;
- Zieke werknemers die op hun sociale media foto’s delen van strandbezoekjes.
Soms mengt de werkgever zich in de privézaken van werknemers. Maar mag dat eigenlijk wel?
Persoonsgegevens op de werkvloer
Naast de bescherming van persoonlijke levenssfeer (art. 10 lid 1 Grondwet) is er ook specifieke bescherming
tegen de verwerking van de persoonsgegevens (art. 10 lid 2 en 3 Grondwet). Bijv. lichaamstemperatuur meten
bij medewerkers mag niet, want dit is onderdeel van de persoonsgegevens van de medewerker. Een
werknemer mag ook niet vragen naar de reden van ziekte van een medewerker.
2
, Blok 3 & 4 (jaar 2) Juridisch HRM – Semester 2
Clip 2: Clip 1 Privacy
Spanningsveld werk - privé
Hoe zit het met dat lijstje:
- Vanuit het werk naar huis bellen over het halen/brengen van kinderen;
Recht op onderhouden van sociale contacten
- Op social media of in de mail klagen over je werk of over je leidinggevende/werkgever;
- Onaardige dingen zeggen over collega’s;
- De werknemer die ziek thuis zit en op social media een foto deelt van zijn dagje op het strand.
Moet de werkgever dit zonder meer accepteren, omdat de werknemer recht heeft op privacy?
Is een bericht op sociale media privé?
➔ Wanneer je een negatief bericht zet op bijvoorbeeld Facebook (of een ander social media/platform)
over je werkgever, dan kan in principe iedereen dit zien. Het privékarakter is dan betrekkelijk en heeft
meer een publiek karakter. Hierdoor kan de arbeidsovereenkomst van de werknemer ontbonden
worden.
…En als dit niet op Facebook had gestaan, maar je dit bericht deelt met een paar vrienden in de kroeg of als het
een direct e-mail of sms-bericht was geweest aan je vrienden, maakt dit verschil?
Openbaarheid/ privésfeer
Hoe makkelijker het is om een privé bericht alsnog te delen of door te sturen aan een grotere groep hoe sneller
het een meer openbaar karakter krijgt. (Hoeveel mensen bereikt dit bericht?)
Dus: JA, andere uitkomst mogelijk als het écht binnen de privésfeer blijft.
Het recht op privacy moet gerespecteerd worden, maar is niet ongelimiteerd!
Werkgever moet zich gedragen als goed werkgever → art. 7:611 BW), maar ook:
Wettelijke grenzen (bijv. strafrechtelijke), maar soms moet privacy ook wijken voor zwaarwegendere belangen
van de werkgever:
Bijv. recht op controle van naleving gemaakt afspraken (controlerecht art. 7:660 BW)
- Naleving geheimhouding
- Oneigenlijk gebruik van bedrijfsapparatuur
- Werkafspraken controleren
- Gedragsafspraken naleven (geen negatieve uitlatingen)
…Mag de werkgever dan e-mails en andere berichten lezen of telefoongesprekken beluisteren om te
controleren of de werknemer zich aan de afspraken houdt?
NEE, ook altijd rekening houden met goed werkgeverschap (art. 7:611 BW)
Maar soms is het belang van de werkgever toch groter dan dat van de werknemer…
3