Sociale zekerheid: alle regelingen gericht op het beschermen van burgers tegen onzekerheden van
het bestaan. ( denk aan kinderen krijgen, overlijden van partner etc.)
Naast de klassieke staatsfuncties rekent de verzorgingsstaat ook het bevorderen van het welzijn van
haar burgers als primaire taak
Vanaf ongeveer 1980 zijn veel hervormingen doorgevoerd. Oorzaken: - grote werkeloosheid t.g.v. de
oliecrisis vanaf 1970. – mis/onenigheid gebruik van de sociale zekerheid. – privatisering
de sociale verzekeringen werden minder toegankelijk, de uitkeringen lager en de duur korter.
Doel van sociale zekerheid: - inkomensbeschermingsfunctie. – art.20 grondwet: sociaal grondrecht
op sociale zekerheid. – preventie. – activering. – re-integratie.
Sociale zekerheid is onder te verdelen in:
1. Sociale voorzieningen
2. Sociale verzekeringen
Sociale verzekeringen zijn weer onder te verdelen in:
1. Volksverzekeringen
2. Werknemersverzekeringen
, Literatuur recht week 2
Veilige arbeidsomstandigheden dagelijkse kost. -> de werkgever is verantwoordelijk voor de
veiligheid, gezondheid, welzijn van zijn/haar werknemers.
De werkgeversverantwoordelijkheid kan je van 2 kanten aanvliegen:
1. Privaatrecht art.7:658 BW: schending kan tot aansprakelijkheid voor schade leiden. ( in de
relatie tussen werkgever en werknemer. Werknemer kan er beroep op doen.) aansprakelijk
stellen zie week 3
2. Publiekrecht art.3:2: arbeidsomstandighedenwet. Schending kan leiden tot zowel
bestuursrechtelijke als strafrechtelijke aansprakelijkheid. ( in de relatie tussen de overheid en
het bedrijf.)
In de arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is de publiekrechtelijke zorgplicht voor de werkgever te
vinden. De afgelopen jaren is de Arbowet steeds meer naar privaatrecht aan het verschuiven, de
werkgever- en werknemersorganisaties krijgen steeds meer eigen verantwoordelijkheid en invulling.
Binnen ondernemingen is er dus meer ruimte voor maatwerk.
Arbowet art.3:2: zorg voor veiligheid en gezondheid in ruime zin. Van de werkgever wordt veel
verwacht maar niet het onmogelijke. ( veel zinnen bevatten daardoor ‘tenzij dit redelijkerwijze niet
kan worden gevergd’.)
Verplichtingen werkgever art.8 Arbowet: werkgever dient inlichtingen en instructies te geven aan de
werknemer.
Verplichtingen werknemer art.11 Arbowet: werknemer is verplicht deze instructies op te volgen. ( zie
ook art.7:660 BW)
Risico-inventarisatie en evaluatie (RINE) art.5 Arbowet: inventarisatie van alle gezondheids- en
veiligheidsrisico’s. onderdeel hiervan is plan van aanpak waarin maatregelen staan ter beperking van
deze risico’s. een bedrijf moet dus zelf onderzoeken of laten onderzoeken of het werk gevaar kan
opleveren voor de gezondheid en veiligheid van werknemers.
De werkgever heeft dus vergaande verplichtingen als het gaat om veiligheid, gezondheid en welzijn
van zijn werknemers.
Publiekrecht: Arbowet en ATW (arbeidstijdenwet zie week 4)
privaatrecht: art.7:658 BW
Vraag 1: - ze mochten geen pauze houden want ze werken 6 uur en krijgen 6 uur netto uitbetaald
volgens werkgever maar je moet per 4,5 uur een half uur pauze krijgen. – er is op zondag gewerkt, als
je 14 bent mag dat niet zomaar en als je 15 bent onder sommige omstandigheden, namelijk als je de
zaterdag ervoor vrij bent geweest. – er is in het begin afgesproken dat ze een kleine maand lang elke
dag werken maar kinderen van 14 en 15 mogen maximaal 5 dagen werken en dus niet 7. – er mag
maximaal 40 uur per week worden gewerkt en volgens het rooster werden het er 42 uur.
Aansprakelijkheid in het arbeidsrecht, werkgeversaansprakelijkheid voor schade of letsel geleden
door de werknemer -> art.7:658 BW
- Lid 1: zorgplicht werkgever
- Lid 2: aansprakelijkheid werkgever
- Lid 3: afwijken ten nadele van de werknemer is niet toegestaan
- Lid 4: aansprakelijkheid werkgever voor andere personen dan de werknemer
Bij een casus over dit onderwerp, begin je bij lid 2 van het artikel:
- De werknemer moet schade hebben geleden en duidelijk maken wat de schade is.
- De werknemer moet aantonen dat de schade is geleden tijdens de werkzaamheden en dus
gevolg is van werkzaamheden die hij voor de werkgever heeft verricht = causaal verband.
- Als er causaal verband is aangetoond tussen de schade en het werk -> werkgever is
aansprakelijk.
- Het bewijzen hoeft dus niet, het stellen en aannemelijk maken is genoeg. = omkering
bewijslast.
Hoe kan de werkgever zich verweren (lid 2):
- Werkgever kan zich op zijn beurt verweren als hij kan aantonen dat hij heeft voldaan aan zijn
zorgplicht als bedoeld in lid 1.
- Door opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer -> het moet gaan om opzet op het
veroorzaken van de schade , bewust roekeloos betekent dat de werknemer zich
daadwerkelijk bewust was van de mogelijke schade direct voorafgaand aan de schade.
Belangrijke mate: het tekort schieten van de werkgever valt erbij in het niet.
Vervolgens ga je naar de zorgplicht van de werkgever in lid 1:
- De werkgever is verplicht om de lokalen, werktuigen en gereedschappen waarin of waarmee
hij de arbeid doet te verrichten, goed in te richten en maatregelen voor te nemen als
redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefeningen van zijn
werkzaamheden schade lijdt.
Wat houdt de zorgplicht van de werkgever in (lid 1):
1. Verplichtingen tav arbeidsomstandigheden
2. Onderzoek plicht (welke risico’s en gevaren zijn er?) (plan van aanpak)
- Werkgever heeft een actieve rol/onderzoekplicht bij het in kaart brengen van risico’s op
werk. Hij moet zich o.a. laten voorlichten en informeren over risico’s van bepaalde stoffen of
werkzaamheden.
3. Instructieplicht ( aanwijzingen geven en maatregelen nemen)
- Instructies moeten ook regelmatig worden herhaald door de werkgever om de werknemers
alert te houden.
4. Toezicht houden op de naleving van de instructies (regelmatig)
De zorgplicht omvat dus best vergaande verplichtingen maar het is geen absolute waarborg zo blijkt
uit de rechtspraak: werkgever moet zo veel mogelijk beschermen tegen het gevaar dat samenhangt
met de arbeid, rekening houdend met ervaringsfouten van de werknemer. Niet alleen tegen bekend
gevaar, maar ook tegen gevaar dat de werkgever had behoren te kennen. Maar daaronder vallen niet
gevaren van algemene bekendheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isaxisa2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.