Hoorcollege 1: Inleiding Internationaal publiekrecht
‘Het geheel van regels en normen dat de relatie tussen publiekrechtelijke rechtspersonen, zoals staten
en internationale organisaties, regelt.’
Bronnen (art. 38 Statuut IGH):
- Verdragen en conventies
- Gewoonte > uniforme praktijk & opinio juris sive necessitatis
- Algemene rechtsbeginselen
- Rechterlijke beslissingen en doctrine
- Overige
De subjecten van internationaal publiekrecht (wie is gebonden):
1 Staten, indien er een territorium, bevolking en regering is.
Erkenning van staat & erkenning van een regering is niet officieel een staat.
2 Intergouvernementele organisaties: alleen staten kunnen hier lid van zijn.
3 Individuen
4 De Heilige Stoel: bestuur van de rooms-katholieke kerk.
Geen subjecten: non-gouvernementele organisaties (personen/groepen zijn lid) & ondernemingen.
Verdragenrecht (art. 2 Verdrag van Wenen inzake het verdragenrecht).
Totstandkoming verdrag:
- Onderhandelingen;
- Vaststelling tekst;
- Ondertekening namens regering;
- Goedkeuring door nationale parlement;
- Ratificatie: publieke verklaring dat de staat gebonden is.
Inwerktreding: verdrag bevat vaak een regeling hoeveel ratificaties nodig zijn voor inwerktreding.
De Verenigde Naties (IGO)
190 lidstaten. Handvest van de Verenigde Naties.
1 Algemene vergadering
2 Veiligheidsraad: vijf permanente leden, met vetorecht. 10 roulerende leden. Verantwoordelijkheid
voor handhaving vrede & veiligheid.
3 Economische en Sociale Raad (ECOSOC): 54 leden. Bevorderen van samenwerking op sociaal,
humanitair en economisch gebied.
4 Internationaal Gerechtshof (IGH): statuut van het IGH, 15 rechters, behandelt geschillen tussen
staten en geeft advies aan VN-organen en VN-organisaties.
5 Secretariaat: secretaris-generaal is hoofd.
6 Programma’s en fondsen (Funds and Programmes): AV en ECOSOC kunnen deze instellen.
UNICEF & WFP.
7 Gespecialiseerde organisaties (Specialized Agencies): bij verdrag opgericht, zelfstandige IGO’s,
hebben een samenwerkingsovk met ECOSOC.
UNESCO & World Health Organisation.
Tijdelijke tribunalen voor oorlogsmisdaden: om leiders van landen te berechten. Strafbare feiten
werden vastgelegd in tribunaal die verdachte ten laste werd gelegd. Lidstaten zijn verplicht samen te
werken met tribunalen.
Internationaal Strafhof: zelfstandig hof, vervolgt personen.
Internationaal Gerechtshof: orgaan van de VN, beslecht geschillen tussen staten.
1
, Rechtshandhaving
Art. 2 lid 4 Hv: zo min mogelijk geweld, maar uitzondering….
… art. 51 Hv: recht op zelfverdediging, indien proportioneel.
Vredesoperaties: op initiatief VR met toestemming desbetreffende staat. Kosten door VN.
-Klassiek
-Preventief
-Assisteren bij herstel orde en gezag
-Wederopbouw
-Humanitaire missie
Hoorcollege 2 – Beginselen van de EU
Vormen van economische samenwerking
Vrijhandelszone: afwezigheid van onderlinge douanerechten. Europese Vrijhandelsassociatie.
Douane-unie: vrijhandelszone en gemeenschappelijk buitentarief. Mercosur.
Gemeenschappelijke markt: douane-unie + vrij verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal.
Doel is Europese binnenmarkt. EU.
Economische en monetaire unie: gemeenschappelijke markt + gemeenschappelijke munt +
gemeenschappelijk begrotingsbeleid. EU.
EU is een supranationale organisatie en heeft wetgevende bevoegdheden gekregen van de lidstaten.
Oprichting EU d.m.v. Verdrag van Maastricht:
- Nieuwe pijlers naast economische samenwerking: gemeenschappelijk buitenlands- en
veiligheidsbeleid;
- Samenwerking justitie en binnenlandse zaken.
- Gemeenschappelijke munt;
- Bestaande gemeenschappen worden onder paraplu van EU gebracht.
Europese Unie (vroeger):
[Supranationaal] 1 Europese Economische Gemeenschap (maar vroeger ook EGKS & Euraton)
[IGO] 2 Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid (GBVB)
[IGO] 3 Samenwerking Justitie en Binnenlandse zaken (SJBZ)
IGO heeft geen wetgevende bevoegdheid.
Verdrag van Lissabon (1-12-2009)
- Verdrag betreffende Europese Unie (VEU)
- Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU)
EG opgeheven. Nu alleen EU en GBVB.
EU heeft 27 lidstaten. Toetreding d.m.v. toetredingsverdrag. 24 officiële talen.
Doelstellingen
1 Vrede bevorderen
2 Ruimte voor vrijheid, veiligheid en recht
3 Interne markt
4 Economische en monetaire unie
5 Extern beleid
Beginselen
- beginsel van bevoegdheidstoedeling/attributie
- subsidiariteitsbeginsel (wie maakt de wet, EU of lidstaten)
- evenredigheidsbeginsel (EU maakt een wet)
- beginsel van loyale samenwerking.
Instellingen
- Europees Parlement (stem van het volk)
- Europese Raad (stem van de EU-landen)
- Raad van de EU
- Europese Commissie (zet zich in voor algemeen belang)
- Hof van Justitie van de EU
Europese Parlement: leden worden iedere vijf jaar gekozen alleen op iemand van je lidstaat.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper avdp258. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,59. Je zit daarna nergens aan vast.