PPOB - Samenvatting verplichte literatuur
Hausman, A. J. (2002). Implications of evidence based
practice for community health
Introduction
Een op bewijs gebaseerde praktijk tracht de patiëntenzorg en de gezondheidszorg te verbeteren en
de kosten te beperken door de praktijk te baseren op aangetoonde oorzakelijke verbanden tussen
interventies en gezondheidsresultaten en op een voortdurende controle van de prestaties. Dit artikel
bespreekt de belemmeringen voor het verzamelen van bewijsmateriaal en voor het gebruik van
bewijsmateriaal voor het nemen van beslissingen in de gezondheidszorg, geïdentificeerd aan de hand
van literatuuronderzoek en veldobservaties. De mogelijke conflicten tussen de doelen die gesteld
worden door het evidence-based denken en de doelen die gesteld worden door de
gezondheidsorganisaties worden ook besproken. Implicaties voor gezondheidsprogramma's worden
aan de orde gesteld, en aanbevelingen voor het verbeteren van de toegang tot en het gebruik van
bewijsmateriaal worden gedaan.
Background of evidence-based practice
De U.S. Preventive Services Task Force's Guide to Clinical Preventive Services (1996) is een goed
voorbeeld van de wijze waarop richtlijnen voor de praktijk worden ontwikkeld op basis van
systematische evaluaties en worden verspreid, waardoor clinici op de hoogte blijven van de beste en
meest kosteneffectieve methoden voor patiëntenzorg. Op bewijsmateriaal gebaseerde praktijken zijn
modelnormen geworden voor de volksgezondheid. De potentiële voordelen van een op bewijs
gebaseerde planning voor de volksgezondheid zijn vergelijkbaar met die voor de klinische
geneeskunde. De planners van gezondheidsprogramma's in de Gemeenschap zullen toegang hebben
tot een brede basis van solide, betrouwbare informatie over interventies, waardoor het nemen van
beslissingen voor actie wordt vergemakkelijkt. Door programma's te selecteren die werken, zal de
kans op verbetering van de gezondheidsresultaten van de gemeenschap op de lange termijn sterk
worden verbeterd. Bovendien zullen meer kosteneffectieve praktijken worden ondersteund,
aangezien minder middelen worden verspild aan inspanningen die niet effectief zijn. Ondanks de
voordelen is de implementatie van evidence-based practice principes in de klinische geneeskunde
niet uniform. Er zijn belemmeringen voor de toepassing van praktijkrichtlijnen door individuele
beroepsbeoefenaars, waaronder persoonlijke overtuigingen en ervaring, organisatorische factoren
(waaronder beleid en politiek), en het gebrek aan relevant onderzoek over specifieke praktijken om
beslissingen te ondersteunen.
Potential barriers to using evidence in community health practice
Lack of Appropriate Evidence
Planningsinstrumenten zoals het Assessment Protocol for Excellence in Public Health, de Planned
Approach to Community Health, en modellen zoals Precede/Proceed, bieden
volksgezondheidswerkers een scala van procedures en formules voor het prioriteren van
gezondheidsproblemen en het nemen van programmatische beslissingen. Gegevens over sommige
risicofactoren die nuttig zijn voor het ontwerpen en richten van interventies zijn misschien helemaal
niet beschikbaar, zodat organisaties voor gezondheidsdiensten in de gemeenschap zich genoodzaakt
kunnen zien primair onderzoek te verrichten. De aard van de relatie tussen de onderzoeker en de
1
,PPOB - Samenvatting verplichte literatuur
gemeenschap en de mate waarin er concurrerende doelstellingen zijn (b.v. voldoen aan
wetenschappelijke onderzoeksnormen in plaats van voldoen aan door de gemeenschap bepaalde
behoeften) zal van invloed zijn op de relevantie en bruikbaarheid van de geproduceerde gegevens en
op de wijze waarop de gegevens worden gebruikt. Deze spanning en variabiliteit bemoeilijken het
beoordelingsproces en zullen de toepasbaarheid van formele planningsalgoritmen in sommige
settings beïnvloeden. Een ander probleem bij de beoordeling van de behoeften is dat gegevens die
misschien het meest relevant zijn voor de plaatselijke gemeenschap, misschien niet echt passen in de
modelprotocollen. De structuur van etnografische gegevens, de dimensies die zij weerspiegelen en
de belangrijkste kwesties inzake geldigheid maken het moeilijker ze te gebruiken met de formele,
meer kwantitatief georiënteerde, prioriteitsbepalingsalgoritmen.
Lack of Evidence of Effect
Algemeen wordt erkend dat interventies op het gebied van de volksgezondheid niet evenveel effect
sorteren als klinische interventies.
Lack of Implementation Information
Kwesties in verband met de checklist beïnvloeden ook de beschikbaarheid van praktische informatie
die relevant is voor de programmaplanning. Informatie die inzicht verschaft in de uitvoering en
replicatie van programma's zal bijvoorbeeld niet beschikbaar zijn als zij is gevoegd bij een studie die
geacht wordt technologisch gebrekkig te zijn. Zuiver kwalitatieve studies, die vaak zeer nuttige
informatie voor replicatie bevatten, zullen minder snel worden opgenomen omdat men zich zorgen
maakt over de validiteit. Omgekeerd bevatten veel "wetenschappelijke" evaluatiestudies van hoge
kwaliteit geen (of in ieder geval geen) voldoende gedetailleerde gegevens over de implementatie om
beslissingen over replicatie te ondersteunen. Het gevolg is dat informatie die nuttig is voor de praktijk
vaak ontbreekt in systematische reviews vanwege de normen die door academische beoordelaars
worden gehanteerd.
Lack of Information on Relevant Outcomes
De beschikbaarheid van onderzoek naar relevante uitkomsten is een ander facet van de lacunes in
het bewijsmateriaal, en is een belemmering geweest voor de toepassing van praktijkrichtsnoeren in
de klinische geneeskunde. Hoewel onderzoekers een bepaalde uitkomst als het belangrijkst kunnen
beschouwen, zullen consumenten het bewijsmateriaal negeren als het geen betrekking heeft op wat
zij belangrijk vinden of als de interventie niet aanlokkelijk is.
The Social and Political Context of Decisions
Community Context
Modellen voor gemeenschapsontwikkeling en participatieve onderzoeksmethoden hebben de
gezondheidsplanning van de gemeenschap versterkt door mechanismen te verschaffen voor een
aanzienlijke betrokkenheid van de gemeenschap bij de programma's. De grotere invloed van de
belangen van de gemeenschap op de planning van de programma's kan echter leiden tot de vraag
naar programma-activiteiten die gericht zijn op andere doelstellingen dan die welke oorspronkelijk
door de initiatiefnemers van de programma's werden nagestreefd.
2
,PPOB - Samenvatting verplichte literatuur
Funding Context
O'Connor (1995) stelt dat, hoe wetenschappelijk de methoden ook zijn, evaluaties vaak slechts een
beperkte rol zullen spelen bij het bepalen van het lot van sociale programma's. In plaats daarvan
spelen politieke ideologieën en waarden een meer primaire rol. Politieke ideologieën en waarden
spelen veeleer een primordiale rol. De RAND-studie (Jackson e.a., 1998) toonde aan dat particuliere
stichtingen zich minder richten op de doelstellingen van wetenschappelijk onderbouwde
besluitvorming en meer op de belangen van hun achterban.
Administrative Context
Wetenschappelijk bewijs kan een minimale rol spelen bij de programmaplanning op lokaal niveau
ene organisatie kan het protocol tot de letter volgen, wat een vermoeiende procedure is en niet altijd
tot gunstige resultaten leidt, en de andere organisatie kan succesvolle resultaten behalen maar geen
formele analyse van de behoeften uitvoeren.
Conflicting Practice Goals
Het doel van een geïnstitutionaliseerde praktijk kan in strijd zijn met de basisprincipes van op de
gemeenschap gebaseerde gezondheidsprogramma's, waardoor nog een barrière wordt opgeworpen
voor een op bewijs gebaseerde praktijk. Hoewel gemeenschapsorganisaties de behoefte aan
betrouwbare gegevens (bewijsmateriaal) en praktijkaanbevelingen voor strategische planning
erkennen, lijkt een doel van gestandaardiseerde praktijk op gespannen voet te staan met de
"bottom-up" principes van gemeenschapsontwikkeling en -empowerment. Zelfs in de klinische
geneeskunde kunnen richtlijnen worden gezien als een "top-down" benadering van de klinische
praktijk, die de toepassing ervan door individuele beoefenaars niet heeft aangemoedigd. Er zijn nog
andere redenen waarom standaardisatie geen nuttig of realistisch doel kan zijn voor
gezondheidsprogramma's van gemeenschappen. In lessons learned from international development,
bespreekt Chambers (1997) hoe de realiteit van onderontwikkelde gemeenschappen is dat de
complexiteit toeneemt in tijden van stress en verandering. Experimenteren met en diversiteit van
benaderingen van verschillende problemen zijn adaptiever en strategisch voordeliger dan het
overnemen van standaardpraktijken. Bovendien maakt de onvoorspelbaarheid van het leven in arme
stedelijke gemeenschappen het minder waarschijnlijk dat gestandaardiseerde interventies op grote
schaal reproduceerbaar zullen zijn. Als richtsnoeren moeten worden toegesneden op de plaatselijke
omstandigheden, rijzen er vragen over het nut van te algemene richtsnoeren. Tenslotte worden
praktijkrichtlijnen ontwikkeld vanuit een epidemiologisch perspectief dat ervan uitgaat dat
beslissingen rationeel en op grond van geloofwaardige gegevens worden genomen.
Implications for evaluation
Assess Information Utilization
Er is weinig bekend over de manier waarop informatie over de beoordeling en evaluatie van de
behoeften daadwerkelijk wordt gebruikt op het niveau van het gezondheidsprogramma van de
gemeenschap. We moeten leren hoe gemeenschapsorganisaties een goed beoordelingsvermogen
ontwikkelen bij hun planningsbeslissingen. De sterke en zwakke punten van de verschillende
manieren waarop in de onderzoeksbehoeften van basisorganisaties wordt voorzien, moeten ook
volledig worden beschreven en het effect op de planningsresultaten moet worden beoordeeld.
3
, PPOB - Samenvatting verplichte literatuur
Evaluate the Planning Models
Er zijn veel verschillende planningsmodellen en sommige worden meer gebruikt dan andere, maar
het is niet duidelijk of sommige beter zijn dan andere, en waarom er zoveel zijn. Onderzoekers en
beoordelaars uit de Gemeenschap kunnen een belangrijke rol spelen bij deze beoordeling van het
planningsproces.
Improve Access to Relevant Information
Evaluaties moeten betrekking hebben op resultaten die relevanter zijn voor lokale
programmaplanners. Daartoe behoren een betere beschrijving van factoren die verband houden met
een succesvolle implementatie en van lokaal gedefinieerde uitkomsten. De paradox is echter dat hoe
meer evaluaties ten dienste staan van lokale consumenten, hoe minder zij informatie kunnen
opleveren die nuttig is voor de ontwikkeling van praktijkrichtsnoeren of andere aspecten van
evidence-based practice. Evaluatoren moeten de uitdaging aangaan om traditioneel causaal
onderzoek te verenigen met de praktische behoeften aan evaluatie.
Assess Inclusion Rules
Improve Evaluation Practice
Belangrijk is dat de doelstellingen van evidence-based practice misschien meer synoniem worden
met community-based public health practice als we anders gaan denken over de evaluatie van
community-gezondheidsinitiatieven. Wat moeten we er precies over weten en hoe beslissen we of ze
hebben gewerkt? De wijsheid van alomvattende gemeenschapsinitiatieven leert ons dat het geheel
groter is dan de som van de delen: dat het de synergie is tussen afzonderlijke interventies die op
verschillende sociale niveaus werkzaam zijn, die bijdraagt tot de doeltreffendheid van de aanpak.
Daarom proberen wij het geheel te evalueren, volgens het positivistische paradigma dat evaluatoren
ertoe aanzet hypotheses over verandering op gemeenschapsniveau te testen.
Conclusions
Om evidence-based practice haalbaar te maken, moeten verschillende ontwikkelingen plaatsvinden.
Ten eerste moet de reikwijdte van het bewijsmateriaal worden uitgebreid tot informatie die door de
deelnemers aan de gemeenschap wordt gewaardeerd, zowel in de definitie van het aan te pakken
probleem als in de selectie van relevante uitkomsten. Om dit te bereiken, moeten we eerst beter
begrijpen welke gegevens van waarde zijn, zowel voor de gemeenschappen als voor de planners. Ook
moet de evaluatiepraktijk naast effectiviteitsmetingen ook implementatieprocessen, kwalitatieve
gegevens en "hoe programma's werken" omvatten, om bruikbare gegevens te produceren. Ten
tweede moet beter worden begrepen hoe gegevens worden waargenomen en gebruikt, of niet
worden gebruikt, op het niveau van de gemeenschap. Ten slotte moet beter worden nagedacht over
het beoogde gebruik van praktijkrichtsnoeren.
Franken, A. (2018). Pesten: Wat werkt tegen pesten?
Nederlands Jeugd Instituut (NJI)
Inleiding
“Pesten is stelselmatige agressie waarbij één of meer personen in een machtspositie proberen een
andere persoon fysiek, verbaal of psychologisch schade toe brengen. Gepest worden heeft tal van
4
