Samenvatting biologie van het 6vwo boek van Nectar. Het PDF bevat H14, 15 en 16. Er staan heel veel plaatjes, diagrammen en verwijzingen naar BINAS in om het leren wat makkelijker en leuker te maken. Succes!
PH .
1
CENTRAALZEESTELSEL
INDELING ZENUWSTELSEL
⑨ Centraal zenuwstelsel CES
in centrum van het lichaam
'
bestaat uit de neuronen ( zenuwcellen) van de hersenen het met hun
ruggenmerg
'
en
ondersteunende cellen
② Perifeer zenuwstelsel
'
bestaat uit sensorische -
en motorische neuronen
harde hersenvlies
verbinden alle delen vh lichaam met CZS
/
-
spinnenweb kies
•
/
•
zachtheerser
Vlies
-
/
CENTRAAL ZENUWSTELSEL
-
Hersenen wit gr s weefsel ligt omgedraaid
en
ruggenmerg : en
enige verschil wit gr s : wit z n met myelinsche.de → witte kleur
-
en neuronen
Beide helften grote hersenen
-
verbonden door hersenbalk
Hersenstam
-
en kleine hersenen
Het
-
verlengde merg verbind de hersenen met het ruggenmerg
Hersenen hun bloedbanen beschermd door 3 vliezen
-
extra :
,
ruggenmerg en
④ harde hersenvlies
'
cellen van haarvaten in
astrocyt
⑧ spinnenweb Vlies
-
hersenen →
bloed-hersenbarrière
t
astrocyten
⑨ hersenvlies
-
steun cel
Zachte astrocyt = met - naarrat
tight junction _
Veel uitlopers , gliacel
beschermd hersenen stoffen
-
tegen ongewenste
ONDELEN HERSENEN
⑧ Grote hersenen : ordenen en verwerken informatie
⑧ Hersenschors :
primaire motorische kleine gebieden neuronen die allemaal eigen groep spieren
-
schors : met een aansturen
- ' '
secundaire motorische schors : bevat Muscle
memmory
motorische schors rechterhersenhelft stuurt linkerz de van het lichaam andersom
-
aan en
-
sensorische centra : b v .
primaire gehoor centrum :
ontvangt impulsen vanuit oor → secundaire gehoor
-
' '
centrum :
geheugen , interpretatie van geluid
⑤ Hersenstam : bestaat uit pons ,
midden hersenen en verlengde merg
verbind kleine hersenen met evenwichtsorgaan
-
pons : - midbrain
Pons
-
Middenmensenen : beloning scentrum
-
verlengde merg : verbindt hersenen verlengde merg
met
ruggenmerg ←
De hersenstam bevat vitale centra het van bloedcirculatie
regelen
-
voor
,
lichaam stemp . en
ademhaling
⑨ kleine hersenen : coördinatie van bewegingen
-
Samenwerking met grote hersenen , hersenstam en het
ruggenmerg
⑤ hypothalamus : homeostase t aansturen hypofyse
⑥ thalamus : selecteer d welke impulsen van zintuigen naar delen vd hersenschors →
impulsen remmen
gaan
⑤ ruggenmerg : bevat hoofd zenuw kabels
spinale ganglion hier zitten cellichamen van aanvoerende b
-
: neuronen elkaar
REFLEXEN
reflex
-
reactie op prikkel zonder bewustwording
=
-
via of hersenstam
ruggenmerg
-
aangeboren of aangeleerde reflexen
ijij ij
, CELLENVHEENUWSTEISEPIU
. 2
BOUW NEURON
Axon
dendriet - 1
Een
-
-
cellichaam
, ,
neuron bestaat uit een met 2 typen uitlopers :
⑨ dendriet :
uitloper die impulsen van andere neuronen of zintuigcellen aanvoeren
/
|
neus -
⑤ schulp
Nye tin
'
4
Axon synaps
: afvoerende uitloper ,
is aan het uiteinde vertakt
doorgeeft
-
Synapsen plaatsen waar het neuron informatie aan ander neuron insnoering
= van
een
Ranvier
→ m.b.v. neurotransmitter cellichaam
FUNCTIES NEURONEN
-
3 typen neuronen :
⑧ sensorische neuronen :
ontvangen impulsen van
zintuigen en vervoeren die naar het Cts
lange dioriet
-
,
korte Axon
② schakel neuronen : schakelen impulsen van sensorische neuronen naar neuronen van CZS
→
bevat geen myelin gr ze
-
stof
⑧ motorische neuronen : voeren impulsen vh CZS naar spieren of klieren
lange dendriet
-
Axon , kor te
ZENUWEN
( dendrieten)
-
sensorische zenuw bevat uitlopers van sensorische neuronen
-
motorische zenuw bevat uitlopers van motorische neuronen ( axvnen )
De bevatten beide typen uitlopers in 1 kabel
-
meeste zenuwen z n gemengde zenuwen →
neuron -
5 TYPEN G-LIA CELLEN
⑦ Astrocyt :
stervormige cel met lange sterk ver takte uitlopers
← dendriet
-
regelen uitwisseling stoffen tussen neuronen en bloedvaten
leveren steun herstel beschadigde
-
aan neuron + helpen neuron
cel van
⑥
Schwann
oglioaendroast
Olio goden droogt komt verspreid
-
: kleine cel , voor in CZS
e.
Dendy Mcellen
6 vormen om uitlopers in hersenen
-
van neuronen een
en
ruggenmerg
←
astron MYEIIN Schede → isolatie t snellere geleiding impuls
synaps
-0
⑤ microgticket : veranderen b weefselbeschadiging in fagocyten en
1
microgram beschermen neuronen tegen ziekteverwekkers
⑨ Ependymcellen : endotheelcellen
bekleden hersenkamers het centrale kanaal vh
-
en
ruggenmerg
produceren hersenvocht
'
vocht
en
ruggenmerg
-
⑤ Cellen van Schwann .
spelen een rol b het herstellen van
beschadigde
neuronen .
perifeer aiogodendroogten
'
zenuwstelsel :
vergel kbare rol als in
CZS → vormen myelinschede om uitlopers van neuronen
ijijijij ij
, IGELEIDINGPIU.rs
BINNEN -
EN BUITENZ DE NEURON
Concentraties
-
ionen aan binnen -
en buitenz de vh membraan vh neuron → elektrochemisch potentiaalverschil
Membraanpotentiaal van -70mV rust potentiaal
-
:
In ht
-
rust is de concentratie _
ionen binnen het neuron hoger dan erbuiten ,
voor Nat -
ionen is dat
precies andersom → kt -
ionen willen naar
buiten en Nat -
ionen naar binnen
Nat
-
Dit kan niet als de -
poorten gesloten z n
|
De natrium -
kaliumpomp pompt actief Nat -
ionen (s per keer ) de cel uit en
Ict -
ionen ( 2 per keer ) de cel in → handhaven rustpotentiaal
ONTSTAAN VAN SNELLE 10N VERPLAATSING
Als Nat Nat
-
een
-
poort opent ,
stromen er -
ionen het neuron in → membraan -
potentiaal omhoog → naastgelegen Nat poorten gaan ook open → steeds
-
groter membraanpotentiaal tot depolarisatie : de buitenz de vh neuron
C- 50mV )
is negatief f. v.v . de binnenz de
Depolarisatie prikkel drempel (30mV ) Nat poorten
'
gaat door tot de → -
sluiten → membraanpotentiaal neemt af t Kt -
poorten openen → kt -
ionen
naar buiten → membraanpotentiaal daalt : repolariseren
-
Repotari Satie schiet door : hyper polarisatie ,
de membraanpotentiaal
daalt kor t onder de rust potentiaal
natrium kaliumpomp herstelt dit
-
-
Depolarisatie ie polarisatie actiepotentiaal
-
en vormen samen
periode Nat poorten is t del k gevoelig
'
refractoren : -
na het sluiten niet
voor nieuwe prikkels
of
-
alles - -
niets -
principe :
actiepotentiaal heeft alt d een
gel ke sterkte
Of wel prikkel of geen prikkel
-
een
hoe sterker de prikkel actie potentialen per seconde
-
,
des te meer
GELEIDING OVER HET AXON
'
De polarisatie van een stukje celmembraan leidt tot spanningsverschil met het deel celmembraan vlak ernaast
Overschreed dat ook de prikkel drempel , dan gaan daar ook Nat -
poorten open → Cascade waardoor het
actiepotentiaal het →
over Axon beweegt impuls
cel van Schwann
sprongsgew ze
NYE ( IN SCHEDE EN IMPULSGELEIDING
✓
impuls geleiding
| hoe sneller de
.
Hoe dikker het Axon , impulsgeleiding
deportatie
\ -
Impulsgeleiding gaat sneller wanneer er myeline schedes
cellichaam -
myelin schede
om het Axon
liggen :
-
Axon
schedes worden onderbroken door een insnoering
-
van
insnoering
van Rainier
Ranvier :
op deze plekken kan in
-
en uitstroom van
ionen plaatsvinden en dus actiepotentiaal ontstaan
Axon
→
insnoering
op de plek van de myelin schede kan dit niet →
depotarische van Ranvier
je slaat steeds grote stukken over → sneller
=
saltatoire impulsgeleiding of sprongsgew ze
impuls geleiding
ijij ijij ij ij ijij
ij
IJ
ij
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marleenmelisse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
