Hoofdstuk 1 – Ondernemingen en hu functie in de
economie
De economie houdt zich bezig met de vraagstukken die samenhangen met de
mens in zijn streven naar ‘welvaart’: hoe kan de voorziening in goederen en in
diensten zo optimaal mogelijk geschieden, dat wil zeggen met zo gering
mogelijke opoffering van middelen.
Algemene economie:
- Relaties tussen consumenten en producenten
- Relaties tussen de producten onderling
- Micro-economie Hoe komt de prijsvorming op een bepaalde markt?
(vraag/aanbod)
- Macro-economie economische problemen van de maatschappij als
geheel (inflatie/werkloosheid.
Bedrijfseconomie:
- Economisch handelen binnen productieorganisaties
Een productieorganisatie is een samenwerkingsverband van de
productiefactoren arbeid en kapitaal. (kapitaal = grondstoffen, duurzame
productiemiddelen)
Efficiency doelmatigheid productieproces (maatstaf: omzet)
Efficiënt met zo min mogelijk kosten (maatstaf: kostprijs)
De winst vormt het doel, de activiteiten het middel. Kanttekeningen:
- Continuïteit van onderneming is ook belangrijk
- Mission statement -> onderneming kan zelf doelen stellen (winst hoeft
niet voorop te staan)
Missie is waar we voor staan, visie is waar we voor gaan!
Non-profitorganisaties:
- De overheidssector (het Rijk, de provincies, gemeenten en
waterschappen
- Particuliere non-profitinstellingen (Rode kruis)
- Doel: bepaalde (maatschappelijk van belang geachte) voorzieningen tot
stand te brengen.
- Economisch niet zelfstandig afhankelijk van bijdragen zoals, donaties,
subsidies, erfenissen, etc.
- Effectiviteit is moeilijk te beoordelingen (zonder winst)
Belangrijke punten die bepaald worden door de rechtsvorm zijn:
- Wie heeft het in de onderneming uiteindelijk voor het zeggen?
- Op welke manier kan de onderneming financieringsmiddelen aantrekken?
- Welke waarborgen zijn er voor het gedurende langere tijd kunnen
voortbestaan van de onderneming?
- In hoeverre zijn de eigenaren van de onderneming juridisch aansprakelijk
voor de schulden van de onderneming?
- Wat is de fiscale positie van de onderneming?
- In hoeverre dient de onderneming haar financiële cijfers openbaar te
maken?
Basisregels EU omzetbelasting:
- Voor levering van goederen en diensten geldt een standaardtarief van
ten minste 15%
- Voor een beperkt aantal gespecificeerde goederen en diensten mag een
lidstaat één of twee gereduceerde tarieven van ten minste 5% hanteren.
Standaardtarief NL 21% (over verkoopprijs)
Bijzondere situaties in de omzetbelasting:
- Laag tarief 6% op bijv. voedingsmiddelen
- Vrijstellingen diensten van banken en verzekeringen, medische
diensten, agrarische leveringen en leveringen of diensten m.b.t. tot
onroerend goed. Gevolgen:
Ondernemer is over de betreffende levering of dienst geen
omzetbelasting verschuldigd
2
, Ondernemer kan de aan hem door leveranciers doorberekende
omzetbelasting niet terugvorderen
- Export goederen die vanuit NL verkocht worden naar het buitenland,
worden in NL niet getroffen door omzetbelasting.
Fusie en overname
Overname -> doordat een onderneming de aandelen van een ander bedrijf
opkoopt
Fusie -> in de situatie dat er geen sprake is van een overnemer en een
overgenomene, maar van twee gelijkwaardige partijen die samensmelten
Bedrijfskolom -> vormt de totale keten van bedrijven die betrokken zijn bij de
voortbrenging van een goed of dienst
Bedrijfstak -> de gezamenlijke bedrijven in één schakel van een bedrijfskolom
Soorten overnames (en fusies):
1. Overnemer en overgenomene opereren in dezelfde bedrijfstak
2. Integratie -> overnemer en overgenomene opereren in opvolgende
schakels van dezelfde bedrijfskolom
3. Parallellisatie -> overnemer en overgenomene opereren in dezelfde
schakel van verschillende bedrijfskolommen
4. Conglomeraten -> overnemer en overgenomene opereren in
verschillende schakels van verschillende bedrijfskolommen
Franchising
- De formule waarbij een zelfstandige ondernemer zich aansluit bij een
keten en daardoor gebruikmaakt van bepaalde faciliteiten, zoals inkoop,
marketing en winkelinrichting.
- In detailhandel en dienstverlening
Kartelvorming
- VERBODEN!
- Zelfstandige producenten maken afspraken die de vrije concurrentie
beperken.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jamiedouw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.