Multidisciplinair Project Tentamen – 2021/2022
- Hoorcolleges
- Repko & Szostak: Hoofdstuk 2
- Artikelen: Latour, Lenoir
- Oefententamen
Hoorcollege 1 (25/4) – Wat is Multidisciplinair denken?/Introductie
Introductie en herhaling Repko & Szostak
Hoorcollege 2 (2/5) – Geschiedenis van disciplines, Paul Zicher
- Rond 100 jaar geleden veel nieuwe disciplines disciplines in ontwikkeling (‘zeepbelletjes’,
‘beeldhouwen’)
- Systeem van de wetenschap
- Voor 1800 geen concepten als wetenschap, universiteiten, etc. zoals wij dat nu kennen
Geneeskunde, rechten, filosofie als faculteiten
Hiërarchie; faculteiten had de minst goede status
- Vroeger: 4 faculteiten: Theologie, Geneeskunde, Rechten en Filosofie
Er was een strikte hiërarchie: theologie was het belangrijkst want god was betrokken bij alles
en had, volgens de mensen toen, het meeste nut voor de mens want er is een lang leven na de dood.
Recht was het tweede: je komt er elke dag mee in aanraking, zorgt voor goed leven in de samenleving.
Geneeskunde was 3e: goed leven in je eigen lichaam. Liberal Arts was de laagste in de hiërarchie: het
had namelijk geen nut volgens mensen toen.
- Filosofie bestond uit natuurkunde, wiskunde, logica, grammatica, redeneren, etc.
Rond 1800 wordt dit gelijk getrokken en veranderen de noemers natuurwetenschappen
Filosofie wordt belangrijker; een wetenschap
- Natuurwetenschap, en genieën
- Vroeger konden natuurwetenschappers geen genieën worden genoemd.
- Het ‘creatief zijn’ behoorde niet tot de wetenschap toentertijd, wel bij filosofie.
Hoe wetenschap en disciplines indelen?
- Theorieën, salaris (hiërarchie werkt nog steeds door), ‘nut,’ gebouwen (locatie), waar ‘begint de
uni en houdt die op?’, onderwijsprogramma’s
- Discipline: stabiliseren, maar dan veranderding onderhevig
- Hoe creatieve openheid van wetenschap onder controle krijgen/disciplineren?
- Als disciplines niet zo stabiel zijn, wat betekent dit dan?
Lenoir
- Wat is een discipline?
- Vreemde strategie van het definiëren van ‘discipline’ het is ook heel complex
- Heterogeniteit: vb. museum/wonderkamer en psychologie als vrij nieuwe discipline door
combinatie fysiologie en filosofie (hybride discipline)
- Oneliner over discipline vorming: de combinatie en de wisselwerking tussen afgrenzen, en het
doorbreken van de afgrenzingen.
Modellen van classificaties
- Scala naturae getrapt systeem/ladden van disciplines (Renaissance; Bonnet 1745)
- Boom, kaart, etc.
- Piramides, landschappen, etc.
, Hoorcollege 3 (9/5) – Wetenschap in actie, Iris van der Tuin
● Wetenschapsantropologie = een manier van bestuderen van wetenschap en universiteit
● We kunnen als antropologen de structuren van academische instituties onderzoeken
○ Antropologie legt patronen en lokale complexiteiten bloot
○ Bestudeert de link tussen institutie en inhoud
○ Kijkt verder dan binaire opposities en lineaire structuren
● Repko & Szostak representeren de wetenschappen op een lineaire manier
○ Zoiets doet de UU ook → structuur, organogram
● Hoe LAS met structuur experimenteert
○ Volgens de wetenschapsantropologie
■ Een lokale complexiteit
■ Non-lineaire opbouw → cirkel
● Bruno Latour: science in action → begin wetenschapsantropologie
○ Niet de enige: Foucault (?), Karin Knorr-Certina
● Taken van de wetenschapsfilosoof
○ Prescriptief/normatief (zenden)
■ Logische beschrijving van objectieve kennis (epistemologie; kenleer; kennistheorie)
○ Descriptief 1.0
■ Wat was objectieve kennis wanneer? (Wetenschapsgeschiedenis; Kuhn)
■ Wetenschap is continu in verandering
■ Epistemologische emancipatie: meerdere wetenschappelijke metingen
(overkoepelend quantumparadigma: het meetinstrument / conceptueel kader is
bepalend; de wereld blijft hetzelfde)
○ Descriptief 2.0
■ Hoe komt kennis tot stand? (wetenschapsantropologie; Latour)
■ Verdere emancipatie van infrastructuur: na laboratoriuminstrumenten ook
vrouwelijke ‘computers’ (computors), niet-mensen als lab-dieren en dingen (van
papier tot onderzoeksobjecten)
○ Ethisch
■ Wat is de rol van wetenschap(pers) in de samenleving?
○ Samengevat:
■ Epistemologie (kenleer; kennistheorie)
■ Wetenschapsgeschiedenis
■ Wetenschapsantopologie
■ Ethiek
○ NB: dit maakt wetenschapsfilosofie dus in feite een multidisciplinair project
● Beslissingen van de wetenschapsantropoloog
○ Niet beginnen met ready-made science, maar met science in the making
○ Latourianen stellen de vraag: hoe komt het dat X een feit/kennis wordt terwijl Y gezien wordt
als onwaar/intuïtie/gevoel? Ze leggen de nadruk op activiteiten
○ Latour: five types of activities that studies need to describe first of it seeks to begin to
understand in any sort of realistic way what a given scientific discipline is up to:
■ Instruments,
■ Colleagues,
■ Allies,
■ Public,
■ Links/knots
Each of these five activities is as important as the others, and each feeds back into itself and into
the other four
