Samenvatting
Geschiedenis samenvatting hoofdstukken 1, 2, 3 en 4
Dit is een samenvattingen van de eerste vier hoofdstukken van geschiedenis. (vwo)
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
H1.1 De agrarische revolutieTijdvak:
Prehistorie (=ongeschreven bronnen)/ tijd van de jagers en de boeren.
KA:
- De levenswijze van jagers-verzamelaars.
- Ontstaan van landbouw en landbouwsamenleving.
Het leven van jagers en boeren
Eerste mensen in Afrika -> Jagen en verzamelen.
Moderne mens (homo sapiens)
Trok 100.000 v.C. naar Azië & 40.000 v.C. naar Europa.
Klimaatverandering: Koud klimaat, naar warmer klimaat.
Een nomadisch bestaan
Jagers-verzamelaars:
- Bijna altijd nomaden = (geen vaste woonplaats) wanneer leefomgeving niet meer genoeg
voedsel bood, trokken ze verder.
- Leefden in groepen van 20-30 mensen.
- Sociale verschillen niet groot.
- Geen ingewikkelde organisatiestructuur. -> Wel taakverdeling tussen mannen en vrouwen
- Nauwelijks sprake van bezit, meer sprake van verdelen.
Groepen dreven onderling handel (ruilen)
Homo sapiens:
- Meer gespecialiseerde gereedschappen dan voorganger.
- Als enige mensensoort afbeeldingen nagelaten.
- Leefden in prehistorie = ongeschreven bronnen. (Historie: geschreven bronnen)
De agrarische revolutie
De eerste boeren ->
Overgang naar landbouw eerst in Midden-Oosten (12.000 v.C.)
Was meer regen einde ijstijd -> vruchtbaar gebied ontstond.
Mensen vestigden zich voor langere tijd ergens, natuur gaf genoeg voedsel.
Sommige wetenschappers:
Klimaatverandering -> minder wilde eetbare planten -> mensen gewend aan nederzetting, wilden
niet weg -> andere oplossingen, gingen zelf graan produceren.
Andere theorie:
Bevolking groeide te snel, natuur kon niet meer bijhouden. Mensen zelf gewassen verbouwen.
Landbouw ook op andere plekken in wereld uitgevonden.
Een nieuw levenswijze
Van zwervend naar gevestigd bestaan, door landbouw. -> Agrarische revolutie.
Kenmerkend voor revolutie: mens ging natuur meer naar zijn hand zetten: (bossen -> akkers,
grasvlakten -> graanvelden)
Gevolgen Agrarische revolutie:
1. Snelle bevolkingsgroei -> genoeg voedsel, vrouwen konden sneller kinderen krijgen (minder
belastend dan jagers-verzamelaars)
2. Sedentair bestaan bevorderde ontwikkeling veeteelt.
, Sedentair bestaan =op een plek blijven
3. Stimulatie uitvindingen van technieken. (Weven, pottenbakken)
Eerst brons veel gebruikt (bronstijd = 3000 v.C.) toen ijzer (ijzertijd 1200 v.C.)
Vooruitgang?
Mensen die op landbouw overstapten vaak minder gezond dan jagers-boeren.
->Boeren aten aan het begin eenzijdiger dan jagers-verzamelaars. Als gewas mislukte dreigde
hongersnood.
-> Bevolkingstoename, dicht op elkaar leven, toename infectieziektes.
Door agrarische revolutie kwam sociale ongelijkheid.
Eerst alle jacht delen, nu eigen akkers. -> sommigen succesvoller, verschil rijkdom, macht en aanzien.
Ontstond: Hiërarchie. = verschillende sociale lagen
1.2 Het ontstaan van steden
KA:
- Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen .
Ontstaan steden door vruchtbare grond.
Overstromingen Tigris en Eufraat -> laat laagje slib achter. -> vruchtbaar (irrigreren)
Overvloedige oogsten -> bevolkingsgroei.
Van gemeenschap naar steden.
Arbeidsverdeling en hiërarchie
Nieuwe samenleving in eerste steden: stedelijke gemeenschap.
Rijke oogst -> niet iedereen bezig met voedselvoorziening -> andere activiteiten specialiseren.
Nieuwe beroepen, (kleermaker, koopman)
Kooplieden: welvarende, invloedrijke groep.
Priesters: specialiseerde in contact met goden.
Ontstaan arbeidsverdeling + hiërarchie: verschillende sociale lagen (rijkdom, macht)
Boeren onder aan sociale ladder.
Steden goede bestuurders nodig. (veel mensen dicht op elkaar, samenleving complexer)
Soemerische stadbestuurders: orde handhaven, stad beschermen, irrigatiesysteem onderhouden.
Na tijd deze machtige leiders tot koning gekroond -> positie werd erfelijk.
Koning voerde bestuur met ambtenaren uit.
Ambtenaren -> hielden administratie bij, stelden wetten op, controleerden belasting
Steden buiten Soemerië
Ook in Egypte droogte en heet -> de Nijl overstroomd jaarlijks -> oevers vruchtbaar.
Aanleg van kanalen en dijken, landbouwproductie steeg, voedseloverschot.
Tussen 2700 en 300 v.C. meer complexe stedelijke gemeenschappen door vruchtbaar gebied.
De ontwikkeling van het schrift
Ontstaan schrift ging hand in hand met ontstaan steden.
Ontstaan van schrift met economisch doel.
Vanaf 8000 v.C. al voor registreren goederen.
, Eerst alleen tekentjes (nummers, goederen), later lettergrepen (namen)
Abstracte tekens
Geleidelijk tekeningetjes vervangen door abstracte tekens.
-> spijkerschrift.
Hierdoor verlieten Someriërs als eerste prehistorie.
Egyptenaren volgden (3100 v.C.) met hiërogliefen en sneller hiëratisch schrift.
Nieuwe vormen van schriftgebruik
Goede ontwikkeling spijkerschrift in Soemerië -> werd gebruikt voor handelscontracten, brieven etc.
In Soemerië en Egypte ontstaat eerste literatuur. -> Koningen en goden belangrijke plaats.
Kleine groep aan top van samenleving kon Soemerische en Egyptische literatuur lezen.
Uiteindelijk 1500 v.C. alfabetschrift met maar tientallen tekens.
Verspreiding van schrift duurde lang. -> 50 v.C. in NL
1.3 Machtige rijken in het Midden-Oosten
KA:
- Het ontstaan van eerste stedelijke gemeenschappen.
In Egyptisch rijk was eerste staat ontstaan.
Staat =
-afgebakend gebied met een centraal bestuur.
-Dorpen en steden in Egypte volgen beleid van farao.
-Staat heeft zelfde rechtssysteem. -> farao hoogste rechterlijke macht, farao=god (weet juiste)
-Steden en regio’s eigen rechtbanken, geleid door ambtenaren + burgers met aanzien.
-Geweldsmonopolie: alleen overheid mag mensen arresteren, opsluiten, eventueel fysiek straffen.
Farao ook verantwoordelijk verdediging grenzen van staat.
De rol van ambtenaren
Ambtenarenapparaat -> regelde veel voor irrigatie en landbouw.
Deel van oogst van boeren naar farao voor belasting -> farao betaalde hiermee ambtenaren,
soldaten etc.
Ambtenaren onmisbaar voor farao -> kregen goede beloningen -> gingen als vorsten gedragen.
Farao liet zich als god vereren
Egyptische godsdienst is Polytheïsme = meerdere goden werden tegelijkertijd vereerd.
Egypte: Na dood werd beoordeeld of je goed had geleefd en gelukkig leven kon leven in hiernamaals.
Voor farao piramides -> kan makkelijker opstijgen naar Osiris.
Mesopotamië: genieten van het leven op aarde.
Farao verantwoordelijk algehele orde in land -> verklaring positie.
Alles in naam van de farao -> steden in Egypte ontstonden rondom administratieve centra of
belangrijke tempelcomplexen.
Anders dan Mesopotamië: ontstaan beroepsgroepen van handelaren en handelssteden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hellisjeaj. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen