Samenvatting
Samenvatting Speltheorie domein samenwerken en onderhandelen
- Vak
- Economie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Een samenvatting van speltheorie (praktische economie), ik had een 7,0 voor dit onderwerp!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HOOFDSTUK 1 SPELTHEORIE1.1 Van spel naar theorie
Wederzijdse afhankelijkheid: wat de ene aanbieder doet heeft invloed op wat de andere
aanbieder doet. Om te bepalen wat er gebeurd als er sprake is van wederzijdse
afhankelijkheid is er een theorie ontwikkeld: de speltheorie.
Economiespel: vragers en aanbieders zijn spelers, de keuzes die zij maken zijn acties en het
marktevenwicht is de spel uitkomst.
Om het marktevenwicht te bepalen moet voor iedere speler bepaald worden welke actie hij
zal kiezen bij iedere mogelijke actie van de andere speler.
→ De situatie waarbij beide spelers tegelijkertijd hun beste actie hebben gekozen
gegeven de gekozen actie van de ander.
1.2 een economiespel: Jumbo en Albert Heijn
Om de reactie van spelers te bepalen moeten de volgende zes vragen beantwoord worden:
1. Wie zijn de spelers?
2. Wat is hun doelstelling?
3. Wat weten ze?
4. Wat zijn hun mogelijke acties?
5. Worden acties tegelijkertijd of volgtijdelijk gekozen?
6. Wordt het spel herhaald?
De opbrengstenmatrix: de matrix met daarin de opbrengsten voor beide spelers bij alle
mogelijke acties. Hierbij heb je een rijspeler (y-as van tabel) en een kolomspeler (x-as van
de kolom). In de cellen van de opbrengstenmatrix wordt de opbrengsten van de rijspeler
altijd als eerste genoemd.
1.3 Het Nash-evenwicht
Voor beide spelers moet worden bepaald wat de beste actie is, gegeven iedere actie van de
andere speler. De opbrengst die hoort bij deze actie wordt onderstreept in de
opbrengstenmatrix.
De oplossing van het spel is het marktevenwicht. Het is de situatie waarbij beide spelers
tegelijkertijd hun beste actie kiezen, gegeven de actie van de andere speler. Logischerwijs is
dat een cel waarbij beide opbrengsten zijn onderstreept. Dit evenwicht noemen wij het Nash-
evenwicht.
Een fundamenteel inzicht uit de speltheorie is dat er situaties bestaan waarbij meerdere
uitkomsten van een Nash-evenwicht kunnen zijn. Verschillende situaties kunnen dat het
marktevenwicht worden. Het hangt af van het gedrag van de spelers, maar ook van het
economische beleid van de overheid.
→ Het beleid van de overheid moet dan zo ingericht worden dat alleen het
wenselijke marktevenwicht gespeeld wordt.
HOOFDSTUK 2 SIMULTAAN SPELEN
, 2.1 Het gevangenendilemma
Pareto-verbetering: door een verandering gaat er ten minste een speler op vooruit, terwijl
geen enkele andere speler erop achteruit gaat.
→ Een pareto-verbetering houdt geen stand; het spel valt als vanzelf terug in het
Nash-evenwicht.
Het gevangenendilemma ontstaat door de tegenstelling tussen het individuele belang en het
collectieve belang.
→ Zolang beide spelers alleen denken aan hun eigen belang, zal deze Pareto-
verbetering niet tot stand komen.
2.2 Evenwicht in dominante acties
Een dominante actie: een actie die altijd gekozen wordt, wat de andere speler ook doet.
- Het Nash-evenwicht krijgt hierdoor een speciale naam: een evenwicht in dominante
acties
Als spelers een dominante actie hebben, worden die acties altijd gekozen. Dit heeft een
logisch gevolg: er bestaat maar een Nash-evenwicht; het evenwicht in dominante acties.
2.3 Collectieve goederen en het gevangenendilemma
Collectieve goederen: consumenten kunnen niet worden uitgesloten van consumptie.
De productie van het gevangenendilemma: in het marktevenwicht wordt het collectieve goed
niet geproduceerd, terwijl iedereen erop vooruitgaat als het wel wordt geproduceerd.
- Collectieve hebben een positief extern effect: een positief effect van productie dat
buiten de markt om werkt. Door dit positieve externe effect ontstaat het
gevangenendilemma.
Meeliftgedrag: iemand die niet betaalt voor het collectieve goed, maar wel van de
opbrengsten geniet als het er eenmaal is, lift mee op de productie van het collectieve goed
door iemand anders.
- Vanwege meeliftgedrag ontstaat er een marktevenwicht dat voor alle spelers slechter
is dan wat mogelijk is.
2.4 Oplossingen voor het gevangenendilemma
Er zijn 5 manieren om uit het slechte marktevenwicht te komen:
1. Spelers kijken naar collectieve opbrengsten
→ Collectieve belang: voor iedere speler is de collectieve winst gelijk aan de optelsom van
alle winsten bij de gekozen acties. Beide spelers kiezen voor de actie die hen collectief en
individueel het meeste voordeel oplevert.
2. Spelers gedragen zich volgens een sociale norm
→ De sociale norm (je kaapt geen klanten van de ander) beperkt de keuzevrijheid van de
spelers. Of een speler zich houdt aan de norm is onbekend waardoor dit geen zekere
oplossing is tegen het gevangenendilemma.
3. Spelers binden zichzelf
→ Zelfbinding: hierbij maakt een speler een bepaalde actie voor zichzelf onaantrekkelijk of
zelfs onmogelijk. Door zelfbinding kiezen spelers een andere actie dan de actie van het
Nash-evenwicht.
! Alleen geloofwaardige zelfbinding is een manier om uit het gevangenendilemma te
geraken. Deze is mede afhankelijk van de reputatie van een speler.
4. Spelers worden onderworpen aan collectieve dwang
→ Collectieve dwang: spelers worden gedwongen om een bepaalde actie te
kiezen. (vaak door de overheid)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneliemars. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen