In dit document staat de samenvatting biologie van Thema 2 uit het boek Biologie voor jou. Elk onderwerp is behandeld, alle begrippen staan dikgedrukt en gemarkeerd & er staan bij moeilijke onderwerpen plaatjes voor verduidelijking.
1. Ongeslachtelijke voortplanting
Celdeling
Cellen kunnen zich voortplanten door celdeling = ontstaan van twee
dochtercellen uit één moedercel. Dochtercellen bevatten dezelfde informatie
voor erfelijke eigenschappen als de moedercel.
-> Celdeling is van belang bij de voortplanting en groei van een organisme.
Celcyclus
Voor de celdeling, vindt DNA-replicatie plaats: er wordt van elk DNA-molecuul
een kopie gemaakt. Deze moleculen blijven een tijdje aan elkaar zitten en
worden chromatiden genoemd.
één helft van chromosomen is oorspronkelijk materiaal moedercel, één helft
is exacte kopie daarvan.
De celdeling begint met de deling van de celkern -> kerndeling heet mitose. Na
de mitose ontstaan twee nieuwe cellen die zelf een nieuw celplasma en
celorganellen vormen.
M-fase (Mitotische fase) = mitose
S-fase (Synthesefase) = DNA-replicatie
Interfase = G1-fase + S-fase + G2-fase
G0-fase = rust, treden geen delingen op
• Na de S-fase bestaat een chromosoom
uit twee chromatiden.
• Celcyclus eindigt na verouderen of
afsterven van de cel.
m-fase
De celcyclus is te vinden in Binas tabel 76a
s-fase
m-fase
,Mitose
Mitose is te vinden in Binas tabel 76b
Klonen
Bij klonen ontstaan genetisch identieke nakomelingen uit één individu, om zo
gunstig erfelijke eigenschappen te behouden, bijv. bij sierbloemen.
Bij dieren gebruik je embryosplitsing: het klompje cellen dat na een
bevruchting ontstaat, wordt gesplitst en in de baarmoeder geplaatst.
Ethisch argument = voorkeur of bezwaar op grond van een principe of
levensovertuiging -> bijv. bezwaar tegen ingreep van de mens in de natuur.
Biologisch argument = voorkeur of bezwaar op grond van een medisch risico of
biologisch gevolg -> bijv. gezondheidsrisico’s die klonen met zich meebrengt.
, Op natuurlijke wijze
Ongeslachtelijke voortplanting = celdeling, voorplanting waarbij één ouderlijk
individu betrokken is, nakomelingen zijn genetisch identiek aan de ouder.
-> Bijv. bacteriën en andere eencellige organismen.
Bij meercellige organismen groeit een deel van het organisme uit tot een nieuw
organisme. Bijv. uitlopers bij aardbeien en knopvorming bij poliepen.
Op kunstmatige wijze
Stekken = bij stekken snijd je een stuk van een stengel of blad af en ontwikkelt
zich op het snijvlak een nieuwe plant (met dezelfde erfelijke eigenschappen).
Een speciale manier van stekken is weefselkweek: stukjes weefsel van een
plant worden op een geschikte voedingsbodem met groeistoffen gebracht.
Hieruit ontstaat een weefsel die in stukjes wordt verdeeld en op een andere
bodem wordt gebracht. Daar groeien kleine plantjes uit -> herhaalbaar proces.
2. Geslachtelijke voortplanting
Celfusie
Geslachtelijke voortplanting vindt plaats door celfusie (= versmelten van twee
cellen en celkernen). Dit is het begin van de levenscyclus.
Het aantal chromosomen per celkern is voor elk soort organisme constant. Om
dit constant te houden, vindt reductie (halvering) van het aantal chromosomen
plaats tijdens de productie van geslachtcellen.
Meiose
Geslachtscellen zijn haploïd: van elk type chromosoom bevat een geslachtscel
er één. Het aantal chromosomen wordt weergeven met ‘n’. Bij bevruchting
versmelten twee geslachtscellen waardoor een diploïde zygote ontstaat.
Lichaamscellen zijn diploïd: van elk type chromosoom bevat een lichaamscel er
twee (één paar). Het aantal chromosomen wordt weergeven met ‘2n’, waarbij
n staat voor het aantal paren chromosomen. Bij de mens -> elk lichaamscel
bevat 46 chromosomen, n = 23 en 2n = 46.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisdeback. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,10. Je zit daarna nergens aan vast.
