Dit document bevat alles wat nodig is voor het tentamen van IPO 2B.
Als opvoeden niet vanzelf gaat - H1,2,3,4,5,7,13,14
Antwoorden op vraagstellingen - gehele boek
Pedagogiek in beeld - H23,24,25,26,29
Alle college aantekeningen van het vak
IPO 2B literatuur en colleges
Bachelor Pedagogische Wetenschappen
IPO 2B
Samenvatting van de boeken : als opvoeden niet vanzelf gaat:
orthopedagogiek in de praktijk, orthopedagogiek: antwoorden op
vraagstellingen
Luna Brama s3203948
,College 1 – dyslexie
Leerproblemen
Hoe ontwikkelen leerproblemen zich?
1. Aanleg
2. Omgevingsfactoren
3. Interactie tussen kind kernmerken en ervaringen thuis en op school
Als je weet hoe het probleem ontstaat, dan heb je handreiking voor interventie
Er is sprake van individuele diagnostiek en behandeling
Dyslexie: de automatisering van woordidentificatie (lezen) en/of schriftbeeldvorming (spellen) kan
zich niet/zeer onvolledig of moeizaam ontwikkelen
Kenmerk van dyslexie: lezen en spellen van woorden is problematisch
De nadruk ligt op : dyslexie als automatiseringsprobleem. Definitie is in beschrijvende
termen.
Nieuwere definitie: “dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig
probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of het spellen
op woordniveau”
Deze definitie is al meer specifiek:
1. probleem: vaardigheidsniveau ligt significant lager
2. probleem is hardnekkig: langdurig probleem ondanks adequate remediërende
instructie en oefening
Protocol dyslexie diagnostiek en behandeling
Dyslexie is:
1. Een specifieke lees- en spellingsstoornis met een neurobiologische basis, die wordt
veroorzaakt door cognitieve verwerkingsstoornissen op het raakvlak van fonologische en
orthografische taalverwerking.
2. Deze specifieke taalverwerkingsproblemen wijken proportioneel af van het overige
cognitieve, en m.n. taalverwerkingsprofiel en leiden tot een ernstig probleem met het lezen en
spellen van woorden ondanks regelmatig onderwijs.
3. Dit specifieke lees- en spellingsprobleem beperkt in ernstige mate een normale educatieve
ontwikkeling, die op grond van de overige cognitieve vaardigheden geïndiceerd zou zijn.
- Beschrijving van het probleem
- Oorzaak – cognitieve verwerkingsstoornis
- Specifiek probleem
- Consequenties van dyslexie, dus niet alleen de stoornis, maar ook de daaruit voortvloeiende
belemmeringen
Drie criteria dyslexie
- Achterstandscriterium
Niveau van lezen/spellen op woordniveau ligt significant lager dan chronologische leeftijd
verwacht mag worden
- Resistentiecriterium (hardnekkigheid)
De problemen blijven bestaan ook wanneer wordt voorzien in adequate remediërende
instructie en oefening (zorg voor minimaal 6 maanden op niveau 3)
- Exclusiviteitscriterium
Andere oorzaken kunnen worden uitgesloten
, ( dyslexie is een specifieke leerstoornis die zich kenmerkt door een hardnekkig probleem
in het aanleren van accuraat en vlot lezen en/of spellen po woordniveau, dat niet het
gevolg is van omgevingsfactoren en/of een lichamelijke, neurologische of algemene
verstandelijke beperking
- Leerling-populatie aan het eind van de basisschool: 10% ernstige lees- en spellingsproblemen.
3 a 4% heeft dyslexie
- Verhouding jongens : meisjes = 3:2
Comorbiditeit : heb je door dyslexie ook vaker een ander
ontwikkelingsstoornissen?
- Comorbiditeit komt wel voor, maar niet heel veel en er is geen
verschil tussen geen of wel dyslexie hebben.
- Het meisje in de video decodeert de woorden ze ziet de letters en
probeert er een woord van te maken.
Jongen in de video kan niet goed lezen, hij decodeert niet goed.
Hij maakt van letters woorden maar de context werkt inhiberend:
je kunt “raden” welk woord het meest waarschijnlijk is.
Voorbeeld: de coole/kale gast liep het hotel in met zijn rol-board/rol-lator (wat is het
meest waarschijnlijke antwoord?)
Mensen met dyslexie hebben primair geen probleem met begrijpend lezen maar als je niet vlot
genoeg leest, kan je ook problemen krijgen met begrip. Het gevolg van dyslexie kan zijn dat je een
tekst niet begrijpt, maar het maakt geen deel uit van jouw dyslexie
Brus/voeten EMT test: zoveel mogelijk woorden in 1minuut lezen/decoderen
- Ongeveer 1 woord per seconde als er geen tekst staat eind
groep 5 (LW)
- Woorden in een zin/tekst gaat het sneller (ongeveer 2
woorden per seconde)
Waarom? Moeilijke en makkelijke woorden door elkaar,
je hebt steun aan de tekst/context. De woorden voor een
nieuw woord helpen jou het nieuwe woord te raden
Waarom worden woorden sneller gelezen na de jaren? Je
hebt steeds meer orthografische kennis, dit draagt bij aan
je leessnelheid. Woorden die je kent lees je makkelijker,
en klanken die je kent. PO en PRO komen vaak voor in het Nederlands
KLEPEL test: woorden die niet echt bestaan, maar de klanken en combinaties zijn zo bekend in het
Nederlands dat het woorden zouden kunnen zijn
- Dyslexie zorgt ervoor dat de fonologische verwerking lastig is,
een foneem (kleinste klank) is het lastigste voor mensen met
dyslexie
- Betekenis vergemakkelijkt lezen!
Klankverwerking is moeilijk voor dyslectici (het aantal woorden dat
goed wordt gelezen bij zowel de brus als klepel test ligt hoger bij de
goede lezer in tegenstelling tot de dyslectici
Basisvaardigheden bij leren lezen:
1. Fonologisch bewustzijn
, - De vaardigheid om klankeenheden in woorden te herkennen en te manipuleren ongeacht de
betekenis nauwkeurig lezen
2. Benoemsnelheid
- De snelheid waarmee de namen van symbolen gegeven kunnen worden leessnelheid
hebben
1. Ontwikkeling fonologisch bewustzijn
- Het ontwikkelt zich als een Continuüm – bewustzijn van grote, concrete klankeenheden tot
bewustzijn van kleine, abstract klankeenheden (de niveaus overlappen)
- Fonologisch bewustzijn: robuust/grof onderscheid
Onderscheid van woorden
1. In zinnen
2. Woorden kunnen combineren tot samengesteld woord
3. Woord halen uit samengesteld woord en zeggen welk woord resteert
Onderscheiden van lettergreep/klankgroepen
Rijmen
Eindrijm R-oos B-oos
Beginrijm B-oom B-oot
Fonemen B-oo-m
Fonemisch bewustzijn = het bewustzijn van fonemen (klanken) – onderscheiden van de
kleinste klankeenheid
Foneemanalyse: voor ieder foneem is 1 blokje neergezet (ij-s heeft twee blokjes)
Foneem bewustzijn foneemmanipulatie taken foneemdeletie taak
- “Wat is boog als ik de ‘b’ weglaat? “
- “wat is pret als ik de “r” weglaat”
Fonemen zorgen voor variatie, daarom is dit zo lastig (je hoort geen buhoom maar boom)
Intermezzo - Voorbeeldvragen:
1. Fonologisch bewustzijn is het vermogen de klankopbouw van betekenisvolle woorden te
ontdekken en te manipuleren = niet waar
2. Om het geheugen van kinderen te ontlasten bij foneem manipulaite taken (zoals het
samenvoegen of weglaten van klankeenheden) kunnen plaatjes of objecten ondersteunend zijn
= waar
Je hoort niet waar woorden of zinnen beginnen en eindigen
- Na 7 maanden kunnen kinderen woorden onderscheiden
Co-articulatie: de invloed van klanken in een woord op elkaar
- Allofonen: dezelfde fonemen kunnen anders klinken in
verschillende woorden door co-articulatie. (kauw en koel) het
hangt af van wat er voor of na komt
Allofonen van een foneem : de variatie van een foneem (letters/klank)
Lezen kan langzamer door:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper socialewetenschappen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
