Samenvatting
Samenvatting Historische context verlichting verlichting
alles wat je moet kennen voor je examen en proefwerken over HC verlichting op VWO niveau
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
HC VERLICHTING17eeuw -> veel meer wetenschappers die onderzoek doen door:
1. Observeren
2. Experimenteren
3. Redeneren
Oorzaken
Ontdekkingsreizen -> toename kennis
Ambacht -> meer controle over natuur en behoefte aan precieze meet appratuur
Hernieuwde oriëntatie op Grieken en romeinen
Rationalisme (Descartes) -> logisch redeneren
Empirisme (Locke) -> kennis door waarneming en ervaring
Wetenschappelijke revolutie -> nieuwe inzichten -> in strijdt met ideeën en wereldbeeld van
de kerk -> discussie positie kerk in de maatschappij -> geloof meer zelf invullen en vrijheid
van geloof
Verlichting -> met verstand verklaren, door rationeel denken en wetenschappelijk onderzoek,
dit zou bijdragen aan de samenleving -> waren tradities de kerk en de machtsverhouding wel
goed -> erfelijkheid en ideeën -> moest gebaseerd zijn op rede
Traditioneel -> macht bij vorst (door god aangesteld)
Sociaalcontract (burgers en vorst) -> voorkomen van oorlog binnen een land -> burgers
dragen hun macht over aan de overheid (straffen en leger) in ruil daarvoor beschermt de
vorst de rechten via de wetgeving
Locke (adel + rijke burgers -> volk)
Iedereen vrij en gelijk
Macht bij volk
Tijdelijke macht bij vorst (mag afgezet worden) -> sociaal contract -> wederzijds
vertrouwen
Rousseau (alle burgers -> Volk)
Iedereen gelijk
Macht bij het volk
Bij slechte vorst afzetten en alles voor algemene wil
Montisque -> machtenscheiding
1. Wetgevende
2. Rechtsprekende
3. Uitvoerende
Adam Smith
Weinig overheidsbemoeienis
Iedereen dromen najagen -> iedereen hard werken voor zichzelf
Vorsten moeten rekening houden met de publieke opinie
, Vorst in de 15eeuw veel centralisatie en absolutisme (verantwoording god schuldig en god
heeft mij aangesteld)
Verlicht Absolutisme
Frederik Pruisen: geen inspraak bestuur maar wel verbeteringen voor het volk zoals
voedsel en godsdienstvrijheid
o Verantwoording volk, maar kon niet afgezet worden
Catherina de grote -> grondwet -> adel boos zelfde rechten/plichten horigen
Deze verlichtingsideaal ook naar koloniën -> koloniën wilde meer inspraak
Amerika was een kolonie van Engeland
Goed
Veel vrijheid bestuur
Vrije handel
Slecht
Vorst Engeland wil absolute macht
Belastingen gaan omhoog
Verplicht om meer van Engelse handelaren te kopen
Frustratie kolonisten; meer belastingen, maar geen inspraak bestuur
Amerikanen zetten burgercomités op die communiceren met elkaar -> verzetten zicht tegen
de maatregelen -> eigen parlement
Juni 1776: onafhankelijk verklaring Amerika
Leider George Washington door:
o Legerleider
o Veel terughalen commen cence
Koning Engeland bruut ten opzichte van Amerika
Niemand kon Amerika iets verplichten
Groot continent niet bestuurd worden door Engeland
Vs krijgt grondwet gebaseerd op verlichting
Federale staat
o Federale regering in Washington (leger, buiteland, belastingen)
o Deelstaat eigen regering
Scheiding der machten
In praktijk geen gelijkheid
Vrouwen -> geen kiesrecht
Slaven -> bezit -> geen kiesrecht
Indianen -> verdreven
In de meesten staten rijke blanken mannen aan de macht
Verschil noorden en zuiden
Noord (kleine ondernemingen)
Tegen slavernij
Federale overheid groter (centralisatie)
Invoerrechten -> eigen markt beschermen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merlijnk12134. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen