Epidemiologie:
1 op 3 van de patiënten krijgt kanker.
5 jaar na diagnose 50 % overleden.
Plaveiselcelcarcinoom: huidtumor
2/3 overlijdt aan gemetastaseerde ziekte
120/130000 nieuwe patiënten per jaar.
Vanaf 30 jaar oproep screening baarmoederhalskanker.
DECIS = voorstadium van kanker
Kankerdiagnosen nemen per jaar toe door betere behandelingen, mensen worden ouder,
bevolkingsonderzoeken
80% van de oudere mannen heeft prostaatkanker. Verloopt erg traag. Diagnose heeft geen
invloed op overleven. Geen behandeling. Hoeft niet.
Oorzaken van kanker:
- Erfelijkheid (risico’s binnen familie)
- Dikke darm kanker (HNPCC)
- Borst & eierkanker (BRCA 1 en BRCA 2)
Externe factoren:
- Roken
Longkankeroverleving:
Afgelopen 40/50 jaar qua winst niks gebeurd, sterftegevallen: 2 op 3 overlijden aan
longkanker
Verschil benigne / maligne:
Benigne:
- Houd zich aan de grenzen (kapsel)
- Goede differentiatie
- Groeit langzaam
- Zaait niet uit
Maligne:
- Houdt zich niet aan de grenzen
- Slechte differentiatie
- Groeit snel
- Zaait wel uit
Groeipatroon van een tumor en het ontstaan van kanker:
Begint bij 1 cel. Die cel gaat groeien, remt niet. Verdubbelt zich snel.
Zodra tumor te zien is tussen de 1 miljoen/biljoen cellen.
Carcinoma in situ carcinoom is nog ingekapseld
Vandaag 50 tot 60 cellen kan kanker zich uitzaaien.
Alarmsignalen:
Zodra bloed uit je lichaam komt wat niet hoort bijv rectaal.
Diagnostiek:
Anamnese en lichamelijk onderzoek is essentieel!
Aanvullend onderzoek:
- Bloedonderzoek (punctie)
- Röntgenonderzoek
- Endoscopieën
Histologisch onderzoek dienen ter bevestiging/verdere onderzoek
Punctie (cytologie of histologie)
Behandelmogelijkheden van kanker:
- Zorg en begeleiding
- Chemo, immunotherapie (oncoloog)
Wat is je doel:
- Curatieve (genezing)
- Inductie (chemo/bestraling/chirurgisch)
- Palliatieve (kwaliteit van leven)
Tumormateriaal onder de microscoop voor snelle diagnostiek
Chirurgische opties:
- Curatieve chirurgie
- Volledig de tumor verwijderen
- Palliatieve chirurgie
- Het verminderen van klachten
- Het wegnemen van de tumor verlichting voor de patiënt
Chemotherapie: effectief, maar bijwerkingen:
- Misselijk worden
- Braken
- Diarree
- Haaruitval
- Bloed uitslagen die niet goed zijn
Snel delende weefsels:
- Haar
- Slijmvliezen maag/darmkanaal
- Beenmerg
- Geslachtsorganen
Traag delende weefsels
- Hart
- Nier
- Long
- Zenuwen
Receptoren:
Zijn eiwitten in celmembraan, het cytoplasma of de celkern.
Transmembraam gelokaliseerd eiwit: belangrijk voor de groei van borstkanker
De conjugaten = de overdracht van DNA van de ene cel op een andere cel
Moderne immunotherapie = voorkomt dat de kankercel in staat is zich te beschermen en af
te schermen van dat immuunsysteem en kan gaan groeien.
Immuuntherapie = de bedoeling dat het lichaam zelf de kanker gaat opruimen
Geen standaard behandeling: wat dan te doen?
- Fases van studies: 1, 2 en 3 (meer controles, extra scans, meer onderzoeken)
- Lasten vs lusten (patiënt helpt verbetering zorg/kan zelf beter worden)
- Psychologie: iets aanbieden
Palliatieve zorg en begeleiding:
- Kwaliteit van leven staat centraal bij iedere keuze
- Zelfbeschikkingsrecht wordt ten allen tijde gerespecteerd
- Arts kan niet gedwongen worden te behandelen
- Euthanasie vs palliatieve sedatie
Tripple negatief mammacarcinoom: een vorm van kanker die agressief is en vaak uitzaait.
Vaak bij jonge mensen.
Behandeling: H2 eiwit, adjuvante (trastuzumab) chemotherapie een jaar door
Lokaal recidief: zelfde plek komt de tumor terug.
3
, Verschil hodgkin lymfoom & non hodgkin lymfoom:
Hodgkin (lymfoom):
- Bestaat uit 1 type cel (B cel)
- Ontstaat in 1 lymfeklier
- Komt op jonge leeftijd voor (15-35 jaar)
Non hodgkin (lymfeklierkanker):
- Kan uit verschillende typen cellen ontstaan (b & t cel)
- Een verzamelnaam voor heel veel verschillende soorten lymfomen
- Geen duidelijke oorzaak
- Niet erfelijk
Diagnose:
- Onderzoek neus/keel
- Ct-scan
- Pet scan
- Onderzoek van je beenmerg op kankercellen
- Bloedonderzoek
- Biopsie
- Punctie
-
B-lymfocyten:
- Kan non hodgkin uit ontstaan (gebeurt iets vaker dan bij T-lymfocyten)
- Plasmacellen
- B-geheugencellen
- Worden immunohistochemisch gekenmerkt door de aanwezigheid van het
antigeen CD20 op het celmembraan
- B-geheugencel
- Blijven in de beenmerg
- Verantwoordelijk voor humorale immuniteit
- Ontstaan in het beenmerg en circuleren via de bloedbaan
T-lymfocyten
- Kan non hogdkin uit ontstaan
- Afweercellen
- Onderverdelen in 4 groepen:
T-helpercel
Cytotoxische T-cel
T-remmercel
T-geheugencel
- Uitrijping vindt plaats in de thymus (Zwezerik)
- Betrokken bij celgemedieerde immuniteit
- Worden geproduceerd in de beenmerg
Overeenkomsten B & T cel:
- Werken samen om infecties te bestrijden
- Witte bloedcellen
- Zijn betrokken bij het adaptieve immuunsysteem
- Worden geproduceerd door het beenmerg
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sylvia73. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
