In dit document is een samenvatting te vinden van de volgende hoofdstukken: 3,6,5,11,12,13,16.
Daarnaast zijn er ook aantekeningen van de hoorcolleges bijgevoegd. Deze geven een basisoverzicht van de rest van de stof die daarna volgt door middel van een samenvatting.
Veel plezier met leren!
HC
Verbintenissen en schulden
Vindplaatsen van het recht met betrekking tot overeenkomsten:
Boek 3 BW: vermogensrecht. Algemene regels over rechtshandelingen en op geld
waardeerbare rechten en plichten.
Boek 3 BW: verbintenissen. Algemene regels over verbintenissen en de belangrijkste
bronnen: de overeenkomst en de onrechtmatige daad.
Boek 7 BW: bijzondere overeenkomsten. Regels over specifieke overeenkomsten, zoals koop,
huur, opdracht en arbeidsovereenkomst.
Verbintenissen
Een verbintenis is een verplichting die iemand heeft aan iemand anders.
Voorkomend uit rechtshandeling -> overeenkomst!
Toelichting: de verbintenis is gericht op een rechtsgevolg. Voorbeelden:
Koopovereenkomst (klant wil product en leverancier wil verkopen)
Huurovereenkomst ( huurder wil gebruik, verhuurder wil geld)
Arbeidsovereenkomst (werkgever wenst arbeid en werknemer wil werken voor loon)
Hulpverleningsovereenkomst ( hulpverlener wil helpen en cliënt wil hulp)
Voortkomend uit wet -> onrechtmatige daad
Toelichting: partijen hebben geen gerichtheid op een rechtsgevolg, maar de wet verbindt er een
rechtsgevolg aan. Bijv: ongelukje met schade tot gevolg. Hoewel je dit niet wilt (er is geen gerichtheid
op een rechtsgevolg) zegt de wet dat je schade moet vergoeden = een verbintenis (daaraan niet
onttrekken).
Wat is een overeenkomst?
Definitie -> een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling waarbij een of meer partijen
jegens een of meer anderen een verbintenis aangaan.
Verbintenis -> een partij verplicht zich om een prestatie te leveren waar de andere partij recht op
heeft. Dus: een overeenkomst = een afspraak tussen partijen, waarbij partijen over en weer akkoord
zijn met inhoud en afspraak.
Partijen zijn gebonden aan deze afspraken: het nakomen van de afspraken is via de rechter af te
dwingen.
Totstandkoming overeenkomst
Is vormvrij (mag ook mondeling!)
Nodig zijn: aanbod en aanvaarding
Aanbod -> duidelijk, informatieplicht
Aanvaarding -> onderzoeksplicht, wil kenbaar maken in een verklaring. De verklaring moet de
wederpartij hebben bereikt.
Partijen
Contractvrijheid -> natuurlijke en rechtspersonen kunnen overeenkomsten aangaan.
Vertegenwoordiging:
Bij minderjarigen -> ouderlijk gezag of voogdij, handelingsonbekwaam.
Onder curatele gestelden -> curator, handelingsonbekwaam.
Onder bewind gestelden -> bewindvoerder, handelingsonbevoegd t.a.v. vermogen
1
,Vertegenwoordiger kan overeenkomsten vernietigen indien vertegenwoordiger daartoe aanleiding
ziet.
Inhoud van de overeenkomst
Personen mogen zelf de inhoud van de overeenkomst bepalen.
Enkele kanttekeningen:
Art.3:40 BW: een rechtshandeling is nietig wanneer deze
In strijd is met de wet
In strijd is met de goede zeden
Bij algemene voorwaarden (bij overeenkomst) kunnen voorwaarden onredelijk bezwarend zijn:
Zwarte lijst (onredelijk bezwarend)
Grijze lijst (vermoed onredelijk bezwarend te zijn)
Nietig en vernietigbaar
Nietig -> overeenkomst bestaat niet en heeft nooit bestaan. Je kunt de ander er dus ook niet aan
houden en voor de rechter houdt het geen stand.
Vernietigbaar -> de overeenkomst bestaat wel maar de vernietiging kan worden ingeroepen. Soms
wel binnen een bepaalde termijn.
Wilsgebreken
Bedreiging
Bedrog
Misbruik van omstandigheden
Gevolg van wilsgebreken: overeenkomst is vernietigbaar!
Een overeenkomst is geldig:
Als aan alle vereisten is voldaan
Zolang de vernietigbaarheid niet is opgeroepen.
Een overeenkomst (of deel) is vernietigbaar:
Rechtshandeling: wilsgebrek
Handelingsonbekwaam
Geestelijke stoornis: niet wil kunnen bepalen
Onbevoegd
Beding in algemene voorwaarden: onredelijk bezwarend
Dwaling (vergissen in de kern van de zaak zonder dat je bedrog kunt aantonen), maar vaak is
een vergissing eigen risico.
Een overeenkomst is nietig:
Rechtshandeling: in strijd met wet of goede zeden.
Rechtsgevolgen overeenkomst
Bindend -> je zit eraan vast. Er zijn rechtens afdwingbare rechten en verplichtingen tot stand
gekomen, bindende afspraken -> nakoming
Partijen zijn gehouden aan:
De eigen afspraken (inhoud)
Wettelijke regels met betrekking tot overeenkomst
Redelijkheid en billijkheid
Niet-nakoming
Tekortkoming:
2
, Toerekenbaar: wanprestatie
Niet toerekenbaar: overmacht
Niet aan schuld te wijten
Niet volgens wet, rechtshandeling, algemeen verkeer geldende opvattingen voor rekening
schuldenaar.
Wanprestaties
Toerekenbare niet-nakoming
Opschorten van de eigen verplichting in de nakoming van de overeenkomst
Nakoming vorderen van de overeenkomst. Aanmaning. Kosten.
Ingebrekestelling: bieden van een redelijke termijn tot nakoming. Niet nodig als er
(nogmaals) een duidelijk termijn of datum is gesteld.
Heeft ingebrekestelling geen effect, dan is wederpartij in verzuim. Dan kan de overeenkomst
worden ontbonden.
Na verzuim kan er ook schadevergoeding worden gevorderd.
Aanvullend schadevergoeding (vertragingsschade, gevolgschade)
Vervangende schadevergoeding
Elementen van de onrechtmatige daad
Onrechtmatigheid
Toerekening
Causaal verband daad -> schade
Afwezigheid van een rechtvaardigingsgrond
WA-verzekering!
Het ontstaan van een schuld
Schuld ontstaat door het aangaan van een verbintenis of door een onrechtmatige daad of
strafrechtelijke overtreding.
Geldschuld -> de prestatie die de schuldenaar moet leveren in de vorm van geld.
Wanneer kunnen schulden een probleem worden?
Als schulden een probleem vormen, moet een beroep worden gedaan op schuldhulpverlening.
Boek, H3
Uit het sluiten van een overeenkomst vloeien voor partijen verbintenissen voort. Een verbintenis
houdt in dat de ene partij zich verplicht om een prestatie te leveren waar de andere partij recht op
heeft.
Schuldenaar/debiteur -> degene die moet presteren
Schuldeiser/crediteur -> degene die recht heeft op de ontvangst van de prestatie.
(Je kunt beiden tegelijk zijn)
Het sluiten van een overeenkomst is een rechtshandeling, omdat deze is gericht op het rechtsgevolg
dat er verbintenissen ontstaan.
Verbintenissen kunnen voortkomen uit rechtshandeling en uit handelingen waaraan de wet een
rechtsgevolg verbindt.
Als de schuldenaar een concreet resultaat moet leveren, dan is sprake van een zogenoemde
resultaatverbintenis.
Bij inspanningsverbintenis is de schuldenaar niet aan een concreet resultaat gebonden.
3
, BW -> definitie overeenkomst: een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling waarbij een of
meer partijen jegens een of meer andere een verbintenis aangaan.
Meerzijdige rechtshandeling -> partijen verklaren zich over en weer, dus meerzijdig, akkoord met de
inhoud van de overeenkomst en verbintenissen die daaruit voortvloeien.
Overeenkomsten in BW:
Boek 3 -> Vermogensrecht in het algemeen (regels voor rechtshandelingen en
rechten/plichten die op geld waardeerbaar zijn)
Boek 6 -> Algemeen gedeelte van het verbintenissenrecht (regels voor verbintenissen en
overeenkomsten)
Boek 7 -> Bijzondere overeenkomsten (regels voor veelvoorkomende overeenkomsten)
Bij vaststellingsovereenkomst maken partijen afspraken over bijv. de betaling van alimentatie of de
verdeling van de boedel.
Overeenkomst van verbruiklening -> lening
Dwingend recht -> dit zijn regels waarvan niet mag worden afgeweken.
Totstandkoming overeenkomst
BW -> Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en een aanvaarding daarvan.
Overeenkomsten zijn meestal vormvrij -> partijen zijn doorgaans niet verplicht om hun afspraken in
een schriftelijk stuk (akte) vast te leggen. Mondelinge overeenkomst is ook geldig.
Eisen aanbod
Het aanbod moet duidelijk zijn en voor partijen geldt een informatieplicht en een
onderzoeksplicht.
Eisen aan de aanvaarding
De partij die het aanbod wil aanvaarden moet zijn wil kenbaar maken in een verklaring.
De verklaring moet de wederpartij hebben bereikt.
Wilsgebreken -> bedreiging, bedrog, misbruik van omstandigheden.
Gevolg van wilsgebrek -> overeenkomst komt wel tot stand, maar deze kan worden vernietigd.
Ontvangsttheorie -> zodra de wederpartij de mededeling heeft ontvangen, is de overeenkomst tot
stand gekomen.
Beginsel van contractvrijheid -> partijen zijn vrij om contracten te sluiten met wie dan ook.
Overeenkomsten kunnen gesloten worden door natuurlijke personen of rechtspersonen.
Handelingsonbekwaam -> zij kunnen wel rechtshandelingen verrichten, dus ook geldige
overeenkomsten sluiten, maar hun rechtshandelingen kunnen vernietigd worden.
Minderjarigen -> onder 18 jaar, niet getrouwd.
Meerderjarige onder een curator (voor bijv. verslaving/stoornis)
Meerderjarige onder bewind. Bewindvoerder neemt beheer over bepaalde goederen over ->
onbevoegd tot beheer.
Wettelijke vertegenwoordigers van minderjarigen zijn degenen die het ouderlijk gezag of de voogdij
hebben over de minderjarige.
Vertegenwoordiging meerderjarige onder curatele of onder bewind
Curator kan als vertegenwoordiger optreden
Bewindvoerder treedt op als vertegenwoordiger van de meerderjarige voor zijn
vermogensrechtelijke aangelegenheden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Em203S. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
