In dit bestand gaat het over erfelijkheid en omgeving, relaties aan gaan, het systemisch perspectief, bio-ecologisch model, socioculturele theorie, het gezin in de schooltijd, de invloed van school en media en het onderwijs: lezen, schrijven en rekenen.
3.2 De interactie tussen erfelijkheid en omgeving
Het gedrag van iemand kan worden verklaard door middel van genetische factoren en
omgevingsfactoren.
Bij veel eigenschappen is er sprake van multifactoriële overerving, wat betekent dat deze
eigenschappen bepaald worden door een combinatie van genetische factoren en
omgevingsfactoren.
Bij multifactoriële overerving zorgt een genotype voor een bepaald bereik waarbinnen een
fenotype zich kan manifesteren. (sommige mensen kunnen nooit slank worden)
In veel gevallen is het de omgeving die bepaalt op welke manier een bepaald genotype zich
als een fenotype manifesteert.
Uiteindelijk is het natuurlijk de unieke interactie tussen erfelijke factoren en
omgevingsfactoren.
Om erachter te komen wat voor invloed de omgeving heeft of wat voor invloed de genen
hebben, gebruiken onderzoekers dieren met dezelfde genen en zetten ze in een andere
omgeving of zetten dieren bij elkaar in dezelfde omgeving maar met andere genen.
Met mensen is dit onderzoek moeilijker, maar mogelijk, namelijk met tweelingen.
Eeneiige tweelingen groeien genetisch uiteen naarmate ze ouder worden.
Omgevingsfactoren spelen daarbij een grote rol. Het is niet de genetische code zelf die
verandert, maar de epi genetica, de manier waarop de genen aan- of uitgezet worden door
chemische veranderingen in het genoom.
Genetische factoren en omgevingsfactoren vormen een onafscheidelijk paar, dat
gezamenlijk het unieke individu vormgeeft dat elk mens uiteindelijk wordt.
Erfelijke factoren worden invloedrijker naarmate mensen ouder worden. Bij eeneiige
tweelingen komt het IQ steeds dichterbij elkaar, maar bij twee-eiige tweelingen juist meer
uit elkaar.
Persoonlijkheid:
Neuroticisme de mate van emotionele stabiliteit die een individu gewoonlijk vertoont.
, Extraversie de mate waarin mensen graag in het gezelschap van anderen verkeren, zich
hartelijk gedragen en sociaal zijn.
Actief genotype-omgevingseffect: situatie waarin een kind zich richt op de aspecten van zijn
omgeving die het best aansluiten op zijn genetisch bepaalde capaciteiten.
(actief kind kiest voor sport en een kind dat erg creatief is kiest bijvoorbeeld voor de
knutselclub)
Passief genotype-omgevingseffect: situatie waarin de genen van de ouders worden
geassocieerd met de omgeving waarin een kind opgroeit.
(sportieve ouder kind krijgt de mogelijkheid om zelf ook te sporten)
Evocatief genotype-omgevingseffect: situatie waarin de genen van een kind een specifiek
type omgeving oproepen.
(een kind is goed in balspelletjes zijn ouders zetten hem op een sport)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Esmeevosshard. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
