Samenvatting
Positieve Psychologie Samenvatting Thema 2 (handboek+youlearn)
- Instelling
- Open Universiteit (OU)
Samenvatting handboek Positieve psychologie Thema 2 + Opdrachten Youlearn
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
THEMA 2 BEGRIPPEN EN INTERVENTIES2.1 POSITIEVE EMOTIES Hfdst 12
2.2 POSITIEVE RELATIES Hfdst 14
2.3 DANKBAARHEID Hfdst 15
2.4 COMPASSIE Hfdst 16
2.5 WAARDEN EN MOTIVATIE Hfdst 18
2.6 ZINGEVING Hfdst 19
2.7 POSTTRAUMATISCHE GROEI Hfdst 20
2.8 OPTIMISME Hfdst 22
2.9 WELBEVINDENTHERAPIE Hfdst 24
56
,2.1 POSITIEVE EMOTIES
Hfdst 12 Positieve emoties
12.1 Inleiding
Negatieve emoties: angst, verdriet, boosheid
Positieve emoties: plezier, interesse, liefde
Functies van emoties:
1. Negatief:
- Negatieve emoties is niet gelijk aan slecht à Negatief verwijst naar het onaangename gevoel dat bij het ervaren van emoties
hoort
- Negatieve emoties geven aanleiding tot een bepaalde adaptief gedragsrepertoire (fight/flight): een evolutionaire
overlevingswaarde: in bedreigende situaties op een snelle en adequate manier kunnen reageren
à Extreme en langdurende negatieve emoties zijn soms niet langer adaptief en kunnen tot problemen leiden: zowel voor het individu als
voor de samenleving:
Psychische stoornissen
Lichamelijke problemen
Maatschappelijke lasten: zorggebruik + verminderde productiviteit
2. Positief:
- Positieve emoties kunnen niet verklaard worden vanuit een gedragsrepertoire met directe overlevingswaarde
- Voor het nut van positieve emoties: zie de Broaden-and-build-theorie
12.2 Broaden-and-Build-theorie
Positieve emoties komen zelden voor in levensbedreigende situaties, negatieve emoties wel.
Positieve emoties hebben een andere functie:
Korte termijn:
- Geen vernauwing van aandacht, wel verbreding
- Cognitie en gedrag
- Plezier zet aan tot spel en creativiteit
- Interesse zet aan tot onderzoek, info, ervaringen opdoen en leren
- Sereniteit zet aan tot genieten
à BROADEN-effect
Langere termijn:
- Broaden-effect draagt bij aan langdurende hulpbronnen
- Fysieke, cognitieve en sociale hulpbronnen die lange tijd blijven bestaan waardoor ze in de toekomst gebruikt kunnen worden
om met moeilijke situaties om te gaan.
à BUILD-effect
Hoewel de evolutionaire waarde van positieve emoties minder direct is dan bij negatieve emoties, hebben positieve emoties wel degelijk
adaptieve (overlevings)waarde.
Positieve emoties zijn minder specifiek: ze horen bij elkaar en hebben een gezamelijke functie.
Uitbreiding op de Broaden-and-Build-theorie: Upward Spiral Theory of Lifestyle Change:
- Deze theorie beschrijft hoe positieve emoties via intrinsiek bekrachtigende processen bijdragen aan het onderhouden van
gezondheidsbevorderende veranderingen in levensstijl.
12.3 Empirisch onderzoek
1. Broaden: Kortetermijneffecten van positieve emoties
Onderzoek naar de invloed van positieve emoties op ons denken:
- Mensen die positieve emoties ervaren, denken anders dan mensen die negatieve of neutrale emoties ervaren.
- Gedachtepatronen van mensen met positieve emoties:
Flexibiliteit Creativiteit
Efficiëntie Openstaan voor informatie
Beter in staat zijn voor integratie van informatie
à Verbreding van cognitie
- Positieve emoties zorgen voor verruiming van het visuele aandachtsveld en handelingsrepertoire
à Beter in staat zijn het grote geheel te zien dan mensen met neutrale of negatieve emoties (zij zien eerder losse details)
- Mensen met positieve emoties willen meer dingen doen dan mensen met negatieve emoties.
- Positieve emoties zorgen op interpersoonlijk vlak voor minder op zichzelf gericht zijn en grotere verbondenheid met anderen.
à Positieve emoties faciliteren sociale interactie en stimuleren weldaad en behulpzaamheid.
Kritiek op de kortetermijneffecten van positieve emoties:
- Positieve emoties kunnen bij hoge motivationele intensiteit de aandacht vernauwen à Er speelt dus een andere dimensie dan
positieve emoties alleen.
- Een focus op het grotere geheel is niet altijd voordeling à Men kan zo sneller afgeleid zijn bij taken die gerichte aandacht
vragen.
2. Build: Langetermijneffecten van positieve emoties
- Positieve emoties zorgen voor een toename in psychisch vermogen: optimisme, veerkracht, openheid, creativiteit en zelfacceptatie
- Positieve emoties zorgen voor een toename in intellectuele vermogens: leersnelheid, probleemoplossend vermogen, prestatievermogen
- Wanneer positieve emoties gedeeld worden met anderen, worden sociale banden sterker en hechter.
57
,Onderzoek Loving-Kindness-meditation:
- 6weekse liefdevolle vriendelijkheidstraining
- Resultaat: significante versterking van fysieke, cognitieve, psychologische en sociale hulpbronnen
- Dit resultaat was langdurig: zelfs zichtbaar na 15 maanden
- Door: meditatie en toepassing van positieve emoties
Onderzoek naar optimisme en dankbaarheid:
- 8weekse PPI
- Resultaat: Welbevinden was hoger na 6 maanden
Het effect was sterker bij mensen die gemotiveerd waren/zelf gekozen hadden om de PPI te volgen
Het effect versterkte wanneer men zich committeerde/meer moeite bleef doen
Conclusie:
Interventies gericht op het verhogen van positieve emoties en welbevinden hebben het meeste effect wanneer deelnemers er bewust voor
kiezen, achter de interventie staan en eraan blijven werken.
Breed aanbieden van een PPI of het belonen voor deelname heeft weinig nut: mensen verplichten om deel te nemen werkt niet.
3. Implicatie van Broaden-and-Build-theorie: Undoing-effect
Undoing effect: positieve emoties kunnen de effecten van negatieve emoties ongedaan maken.
Dit is empirisch bewezen.
Bij negatieve emoties ontstaan autonome fysiologische reacties:
- Voorbereiding om in actie te komen
- Vrijgave stresshormoon
- Gevolg: Verhoogde cardiovasculaire activiteit
Verhoging bloedsuikerspiegel
Onderdrukking immuunsysteem
- Bij langdurige of frequente blootstelling: gevaar voor gezondheid
o Hartziekten
o Ontstekingen
//
Positieve emoties zouden de fysiologische reacties van negatieve emoties kunnen doorbreken of ontmantelen.
Door: het verbreden van denk- en handelingsrepertoire
Gevolg: herstel van cardiovasculaire, immunologische en neurologische en endocriene functies.
Mensen kunnen sneller herstellen van stress wanneer ze positieve emoties ervaren.
Fysieke gezondheid:
- Hartslag en bloeddruk komen terug sneller op een normaal niveau
- Gunstiger effect op fysieke gezondheidstoestand: minder kans op ziekte
o Beter fysiek functioneren
o Verminderde ernstige symptomen en pijn
o Verminderde kans op ziekte
- Dit is niet enkel het geval in welvarende landen
à Er is juist een sterker effect in economisch minder ontwikkelde landen
à Er is dus ook een effect wanneer niet aan menselijke basisbehoeften wordt voldaan
Mentale gezondheid:
- Positieve emoties helpen psychische klachten te voorkomen of te verminderen.
- Is veerkracht en positieve emotie hoog vóór een ingrijpende gebeurtenis, dan is er een kans op minder depressieve klachten na
de gebeurtenis
- Positieve emoties vergroten de kans op een goed toekomstig gevoel en welbevinden op langere termijn
- Mensen die op schoolfoto’s ‘echt’ lachten, hadden hogere scores op welbevinden 30 jaar later
- Mensen zijn ook in tijden van rouw in staat om positieve emoties te ervaren: indien dit het geval is dan zijn ze beter in staat om
toekomstplannen te maken en na 12 maanden meer welbevinden te ervaren.
- Positieve emoties en verruiming van denkvermogen versterken elkaar wederzijds.
Kritiek op het Undoing-effect:
- Er wordt te losjes omgegaan met concepten: het is ook mogelijk dat er verklaringen gevonden worden door gerelateerde
concepten.
- Langetermijnstudies van positieve emoties zijn vaak epidemologisch en correlationeel van aard: confounders en reverse
causality kunnen dan voorkomen à gecontroleerde longitudinale studies zijn nodig om hardere conclusies te kunnen trekken
Maar: Vanwege het undoing-effect wordt het toepassen van positieve emoties in klinische settings populairder.
- Patiënten met een klinische diagnose ervaren een significant maar matig/klein effect op depressie- en angstklachten en
welbevinden door PPI’s.
Kanttekening:
- Therapieduur tijdens de studie: slechts 3dagen tot 16 weken
- Sommige studies werden niet door therapeuten begeleid.
58
, 12.4 Oefeningen ter versterking van positieve emoties
4 elkaar gedeeltelijk overlappende interventies:
1) Savoring
2) Mindfulness
3) Vriendelijkheid
4) Aandacht voor betere momenten
1. Savoring
- Bewust genieten van het hier en nu
- Bewust genieten van geanticipeerde toekomstige gebeurtenissen
- Bewust genieten van herinneringen aan mooie ervaringen uit het verleden
à Hierbij is het van belang zich bewust te zijn van hoe men omgaat met positieve emoties die men ervaart.
- DAMPENING (DEMPEN):
o Elke keer als een persoon een positieve emotie ervaart, deze kleiner maken à tegenovergestelde responsstijl
- POSITIEVE RUMINATIE:
o Bewust aandacht hebben voor positieve emoties
à adaptieve responsstijl
- CLINGING:
o Jezelf vastklampen aan positieve gevoelen en je ertegen verzetten dat deze tijdelijk zijn
à maladaptieve responsstijl
Conclusie: Savoring is vooral effectief voor mensen die weinig positieve gebeurtenissen meemaken en weinig gebruik maken van savoring.
Oefening rond bewust genieten: ‘Oefening in 3 goede dingen’:
- Elke dag drie dingen beschrijven die goed zijn gegaan
- Stilstaan bij positieve ervaringen
- Relatief eenvoudige oefeningen
- Resultaat: Leidt tot meer welbevinden en minder depressie dan bij mensen die herinneringen uit het verleden ophalen
- Effecten zijn aanwezig tot 6 maanden na de oefening
Varianten:
- 3 dagen 20 minuten schrijven over een intense positieve ervaring
- Stilstaan bij de laatste keer dat iemand een positieve ervaring ervoer en deze ervaring opnieuw proberen beleven
- Anderen uitgebreid vertellen over, actief luisteren naar of vragen stellen over positieve ervaringen
2. Mindfulness
- Bewust in het hier en nu bezig zijn, met aandacht, openheid en zonder oordelen.
- Mindfulness en Savoring overlappen, maar bij mindfulness staat het expliciet leren accepteren van onprettige ervaringen/openstaan voor
prettige en onprettige ervaringen op de voorgrond
- Mindfulness kan bijdragen aan
- meer positieve emoties en meer welbevinden
- beoordelen van dagelijkse activiteiten als plezieriger
- meer kunnen genieten
- langdurige daling in depressieve restklachten (somberheid, onrust, moeite met slapen)
Conclusie: Mindfulness en positieve emoties versterken elkaar wederzijds
Oefeningen
- 8wekelijkse groepstraining mindfulness
- Mindfulness gebaseerde stressreductietraining
- Mindfulness gebaseerde cognitieve therapie
- Meditatie
à Gericht leren aandacht geven
à Gedachten als wolken voorbij laten trekken
à Zo een andere houding leren ontwikkelen t.o.v. gedachten en leren erkennen dat gedachten geen feiten zijn.
3. Vriendelijkheid
- Vergrote van gevoelens van compassie, zorg en liefde voor zichzelf en anderen
- Gebruik maken van gedachten en visualisaties met als doel positieve emoties te stimuleren
Oefeningen
- Liefdevolle vriendelijkheids-training
- Meditatie
- Aandacht richten op de hartstreek en dan iemand in gedachten nemen van wie men houdt en vervolgens de aandacht naar
zichzelf en anderen uitbreiden
- Resultaat:
o Geleidelijke toename van positieve emoties
o Toename van dagelijkse positieve emoties heeft een positief effect op levenstevredenheid, doelen in het leven,
sociale steun en afname van gezondheidsklachten
o Ook na 15 maanden is dit resultaat nog zichtbaar
59
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijkedaniels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen