Samenvatting studieboek Oncologie, Handboek voor verpleegkundigen en andere hulpverleners van A.D. Klaren C.A. van der Meer (Hoofdstuk 14: pulmonale oncologie) - ISBN: 9031342831
Oncologie
Hoofdstuk 14: pulmonale oncologie
Epidemiologie
Longkanker is met prostaatkanker de meest voorkomende kankersoort bij mannen en de op één na
meest voorkomende tumor bij vrouwen. 1 op de 12 mannen en 1 op de 40 vrouwen krijgt longkanker.
Jaarlijks sterven er bijna net zoveel mensen als mensen bij wie de diagnose wordt gesteld.
Etiologie
- Roken: 90% van de longkankers komt door roken. Het risico is direct gerelateerd aan het
aantal sigaretten dat iemand dagelijks rookt. Pack-years: aantal pakjes sigaretten die iemand
dagelijks rookt X het aantal jaren dat men rookt. Nicotine is de meest verslavende stof, teer en
koolmonoxide zijn verantwoordelijk voor de morbiditeit en mortaliteit.
- Meeroken: 20% van de sterfte door longcarcinoom onder niet rokers wordt veroorzaakt door
meeroken.
- Geslacht: risico man is 3-4 keer zo hoog dan vrouw. Aantal rokende vrouwen is toegenomen
> steeds meer vrouwen overlijden aan de ziekte.
- Leeftijd: toename van risico na 50ste jaar. Er is een stijgende tendens met de toenemende
vergrijzing.
- Larynxcarcinoom: patiënten met larynxcarcinoom (strottenhoofd/ stembandkanker) hebben
6-7 keer zoveel kans op longkanker.
- Blootstelling aan asbest: combinatie roken en asbest verhoogt risico aanzienlijk
- Longziekten: COPD, longfibrose, littekenweefsel: vooral bij longemfyseem is een verhoogd
risico, combinatie met roken > aanzienlijk risico
- Familiaire factoren: familielid in 1ste graad verhoogd risico 2-4 keer.
- Chemische stoffen: arseen, PVC, beryllium, cadmium, nikkel, chroom, koolwaterstoffen >
verhoogd risico in lichte mate.
- Radon: radioactief gas, in kleine hoeveelheden aanwezig in aardkorst, dringt via kruipruimten
door in woningen. Komt ook voor in bouwmaterialen.
Symptomatologie
Centraal gelegen tumor, uitgaande van grote luchtwegen: prikkelhoest, haemoptoe, pijn in thorax,
benauwdheid als vroege klachten.
Een perifeer gelegen longcarcinoom geeft pas laat klachten.
- Algemene symptomen: algehele malaise, anorexie, vermagering.
- Afwijkend hoestpatroon en toegenomen sputumproductie: onheilspellend bij COPD-
patiënten, rokers, oudere mannen.
- Bronchitis of pneumonie: vaak presenteert de ziekte hier het eerst mee.
- Haemoptoe: signaalfunctie > ophoesten van bloed
- Slikstoornissen: ontstaan door ingroei in of compressie (samendrukking) van de slokdarm.
- Heesheid: mediastinale lymfekliermetastasen kunnen doorgroeien in of de linker
stembandzenuw > heesheid. Omdat door verlamde stemband (nervus recurrens paralyse) het
opbouwen van compressie niet meer mogelijk is, is ophoesten bemoeilijkt.
- Vena cava superiorsyndroom: compressie van rechtsgelegen tumoren of mediastinale
lymfekliermetastasen oip de vena cava superior letid tot zwelling van hoofd hals, soms armen
en borste.
- Dyspneu: zie verder
- Pareneoplastische verschijnselen: zie verder
- Thoracale pijn: door ingroei in thoraxwand of pleura treedt pijn op.
- Hik: hardnekkige hik treedt op door ingroei in diafragma.
- Lokale zwelling van de huid: tumor kan doorgroeien in thoraxwand, zwellingen kunnen zeer
pijnlijk zijn.
- Plexus- brachialislaesie (pancoast syndroom of sulcus- superiortumor): oorzaak:
plaveiselcelcarcinoom in linker of rechter bovenkwab met compressie of doorgroei in
armplexus > hevige schouderpijn en later functieverlies van de arm
- Syndroom van Horner: door tumorgroei in de cervicale sympatische grensstreng kan aan de
aangedane zijde het bovenste ooglid verzakken, de pupil vernauwen, is er geen zweetsecretie
en geen kippenvelreactie in de gelaatshelft.
Metastasering
o Lymfogene metastasering: verloopt via de longhilusklieren naar klieren in het mediastinum
en voorts naar de supraclaviculaire klieren. Soms treedt lymphangitis (ontsteking van de
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Suzanne277. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
