Geestelijke stromingen samenvatting artikelen
Inhoudsopgave
Het ontstaan van de staat Israël - samenvatting.................................................................................2
De geschiedenis..............................................................................................................................3
Zijn de Arabieren vrijwillig vertrokken of het land uitgezet?..........................................................4
Hoofdstuk 1: Jodenhaat door de eeuwen heen..................................................................................4
Terminologie...................................................................................................................................5
Het boek Exodus.............................................................................................................................5
De Ester-rol.....................................................................................................................................5
1 en 2 Makkabeeën........................................................................................................................5
De achtergrond van de maatregelen..............................................................................................5
De vijf religies van de wereld (Henk Schouten): hoofdstuk 1 Hindoeïsme.........................................7
1.1 Naam en oorsprong..................................................................................................................7
1.2 Dharma – bestemming – kosmische orde – kaste....................................................................7
1.3 De bronnen: de veda’s en de grote verhalen............................................................................7
1.4 Wegen naar verlossing – karma en reïncarnatie.......................................................................8
1.5 De godenwereld.......................................................................................................................9
1.6 Ethiek........................................................................................................................................9
1.7 De religieuze praktijk..............................................................................................................10
1.8 Kalender en jaarfeesten..........................................................................................................11
1.9 Religieuze leiders....................................................................................................................11
1.10 Hindoes in Nederland...........................................................................................................11
1.11 Geschiedenis en hervormers................................................................................................12
1.12 Sikhs......................................................................................................................................12
De vijf religies van de wereld (Henk Schouten): hoofdstuk 2 Boeddhisme.......................................13
2.1 Naam en oorsprong................................................................................................................13
2.2 Het leven van de Boeddha......................................................................................................13
2.3 De kern van de leer.................................................................................................................13
2.4 Leefregels- ethiek...................................................................................................................14
2.5 Bronnen..................................................................................................................................15
2.6 Stromingen in het boeddhisme..............................................................................................15
2.7 Hoe word je boeddhist?..........................................................................................................16
2.8 Rituelen en feestdagen...........................................................................................................16
, 2.9 De ontwikkeling van het boeddhisme.....................................................................................17
De vijf religies van de wereld (Henk Schouten): hoofdstuk 5 Islam..................................................18
5.2 Mohammed en zijn opvolging................................................................................................18
5.3 De bronnen: koran en hadith..................................................................................................19
5.4 De grondslagen van de islam: de vijf zuilen............................................................................19
5.5 Sjari’a – het rechtssysteem.....................................................................................................20
5.6 Theologie................................................................................................................................21
5.7 Mystiek...................................................................................................................................22
5.8 Overgangsrituelen..................................................................................................................22
5.9 Kalender en jaarfeesten..........................................................................................................22
5.10 Moslims in Nederland...........................................................................................................23
5.11 Afwijkende richtingen: soefi, ahmadiya en baha’i................................................................23
De vijf religies van de wereld (Henk Schouten): hoofdstuk 6 Vergelijkenderwijs.............................23
6.1 Komen alle religies op hetzelfde neer?...................................................................................23
6.2 Omgaan met verschillen.........................................................................................................24
6.3 Wat is waarheid?....................................................................................................................24
6.4 Mystiek en spiritualiteit..........................................................................................................24
6.5 De ervaring en de oorsprong van het lot................................................................................25
6.6 De mens – van nature goed of slecht?....................................................................................25
6.7 Leven en dood........................................................................................................................26
6.8 Ethiek en religie......................................................................................................................26
6.9 Gestalten van het goddelijke..................................................................................................26
6.10 Verlossing.............................................................................................................................27
6.11 Religie en vrede....................................................................................................................27
6.12 Kracht en zwakte..................................................................................................................27
Het ontstaan van de staat Israël - samenvatting
Simone Korkus: Historisch Nieuwsblad 1/2008
In 1948 werd Israël opgericht. Maar dat ging niet zonder bloedvergieten: wetenschappers verschillen
nu nog steeds van mening over of er een opgezet plan was om de Palestijnse Arabieren te verdrijven.
14 mei 1948: David Ben Goerion (nieuwe Israëlische premier) verklaart de onafhankelijkheid van de
Joodse staat Israël. Hiermee was ook het Britse mandaat over Israël beëindigd. Een dag later begon
de Arabisch-Israëlitische oorlog. Lang werd gedacht dat Palestina nauwelijks bewoond was, de
Arabieren zouden gevlucht zijn. Klein zwak Israël moest vechten tegen de grote Arabische staat…
Maar was dat wel echt zo? Benny Morris deed er in de jaren tachtig onderzoek naar, en het bleek dat
Israël in 1948 een aantal gruweldaden had begaan. Bijna niemand wist ervan af, ook historici niet. De
Israëlische overheid hield gegevens geheim, en de betrokken Joden zwegen. De historici die de
, zionistische geschiedenis herschreven (o.a. Ilan Pappe en Avi Shlaim), noemden zich de Nieuwe
Historici. Maar hoe verliep deze bloedige geschiedenis eigenlijk?
De geschiedenis
De stichting van de staat had een koloniaal karakter, gevoed door een soort romantisch nationalisme.
In 1947 maakte de zionistische beweging plannen om 800.000 Joden binnen vier jaar in Palestina op
te nemen, er ontstonden spanningen. De pogingen door Groot-Brittannië om beide partijen te vriend
te houden, mislukten. De kersverse VN stelde het United Nations Special Committee on Palestine
(UNSCOP) voor om Palestina in tweeën te verdelen.
David Ben Goerion wilde eigenlijk heersen over heel Palestina, maar hij was pragmatisch en zag in
dat dat niet ging gebeuren. Hij stemde in met het plan van de VN. De Arabische vertegenwoordigers
weigerden, maar zij werden niet gehoord (de overlevenden van de oorlog ontvingen meer
sympathie).
Op 29 november 1947 werd de tweedeling in de VN aangenomen. 55% ging naar de Joodse staat,
45% naar de Arabische meerderheid. Jeruzalem zou onder controle van de VN blijven. Een
burgeroorlog brak uit. Tussen december 1947-maart 1948 vielen er aan beide kanten 100 doden en
200 gewonden per week. Al Huseini, leider van de Palestijnen en religieus leider van Jeruzalem, vocht
tegen de Joodse gemeenschap. Vooral in Jeruzalem ondernam hij actie: hij omcirkelde de Joodse wijk
met duizenden vrijwilligers, waardoor de Joden alleen via een smalle corridor bevoorraad konden
worden. Die vrachtwagens werden regelmatig onderschept, velen werden gedood, en in maart 1948
zag de toekomst voor joods Jeruzalem er somber uit.
In april 1948 werd daarom Plan D (Tochniet Dalet) in werking gesteld, dat elke brigade toegang gaf
tot het zuiveren of vernietigen van dorpen in hun regio, in overleg met adviseurs van Arabische zaken
en Haganah-officieren. Dit was als het ware een carte blanche voor de commandanten, aldus Morris.
Nog voor de onafhankelijkheid werden er tussen de 280.000-400.000 Arabische Palestijnen
verdreven. Een van de meest controversiële acties was de vernietiging van het dorp Deir Yassin op 8
april 1948: het had een niet-aanvalsverdrag getekend, en toch werd het vernietigd. 245 mensen
werden gedood, de rest werd door de straten van Jeruzalem geleid en het Arabische gedeelte van de
stad ingedreven. Dit bracht een grote stroom Arabische vluchtelingen op gang, wat de Joodse staat
goed uitkwam. De acties werden steeds agressiever: er werden nog ongeveer twintig van zulke
bloedbaden aangericht, waarbij de Britten, de VN, de andere kant opkeken.
Vele Arabieren vluchtten: hun dorpen werden tijdelijk bewoond door Arabische milities. Tegen de tijd
dat de onafhankelijkheid van Israël getekend werd, was er geen politieke of aristocratische macht
meer: het was chaos. De dag na de onafhankelijkheid van Israël vielen legers van Libanon, Syrië,
Jordanië, Irak en Egypte Palestina binnen, maar deze Arabische coalitie was slecht georganiseerd. De
Jordaanse koning had een geheim akkoord gesloten met Israël om Palestina tussen Israël en Jordanië
te verdelen. De landen hoopten bovenal met deze oorlog te bereiken dat de Joden heel Palestina
zouden overnemen. Maar ze waren te laat en te zwak om iets te kunnen doen. Israël kreeg wapens
uit Tsjecho-Slowakije, de Arabische landen werden drooggelegd. Toen de Arabische landen hun
nederlaag weigerden te erkennen, viel het Israëlische leger de Arabische steden Lydda en Ramle aan,
waar 50.000 burgers werden verdreven.
Op 10 maart 1949 werd de wapenstilstand gesloten. Duizenden doden waren gevallen en
honderdduizenden waren gevlucht. De grenzen van Israël werden vastgelegd, later officieel via
vredesverdragen. De Palestijnse Arabieren mochten niet mee onderhandelen. Van 27 april tot 12
september 1949 werd door de USCOP de conferentie van Lausanne gehouden: hier werden de
grenzen officieel vastgesteld en de Palestijnse vluchtelingen werden hier wel bij betrokken.